Awọn Vikings ti pẹ ti jẹ ọlaju iyalẹnu, pẹlu ọpọlọpọ ohun ijinlẹ ati awọn arosọ agbegbe itan wọn. Àwùjọ àwọn awalẹ̀pìtàn ṣàwárí ìlọ́po méjì kan hoard ti Viking iṣura lati kan aaye nitosi Harald Bluetooth ká Fort ni Denmark.
Wọ́n ṣàwárí ohun ìṣúra náà ní pápá kan nítòsí ilé odi Harald Bluetooth, wọ́n sì gbà pé ó jẹ́ ti ọba Viking tó lágbára. Awọn owó fadaka ati awọn ohun-ọṣọ ti a rii n pese oye tuntun si ijọba ati awọn ifẹ-inu ẹsin ti Harald Bluetooth.
Awọn atukọ awawa ti agbegbe ṣe awari awọn ohun-ọṣọ ni ọdun ti o ti kọja lakoko ti o n ṣe iwadii oko kan ti o wa ni ariwa ila-oorun ti ilu Hobro ati nitosi Fyrkat, odi oruka ti Harald Bluetooth ṣe ni ayika AD 980. Awọn nkan naa ni diẹ sii ju 300 awọn ege fadaka, pẹlu isunmọ 50 eyo owo ati ge-soke jewelry.
Ni ibamu si awọn awari ti awọn excavations, awọn niyelori won akọkọ sin ni meji lọtọ hoards ni ayika 100 ẹsẹ (30 mita) yato si, julọ seese labẹ meji ẹya ti ko si ohun to wa. Lati igba naa, awọn ohun-ini wọnyi ti tuka ni ayika ilẹ nipasẹ ọpọlọpọ awọn ege ti imọ-ẹrọ ogbin.
Gegebi Torben Trier Christiansen, onimọ-jinlẹ kan ti o ni ipa pẹlu wiwa ati olutọju awọn Ile ọnọ ti Ariwa Jutland, o han pe ẹnikẹni ti o sin iṣura naa ṣe bẹ pẹlu aniyan lati pin pẹlu ipinnu pin si ọpọlọpọ awọn apamọ ni iṣẹlẹ ti ọkan ninu awọn hoards ti sọnu.
Bó tilẹ̀ jẹ́ pé àwọn ilé iṣẹ́ ìròyìn kan sọ pé ọ̀dọ́bìnrin ni olùwádìí náà, àmọ́ àkọ́kọ́ nínú àwọn ohun ìṣúra náà wà lọ́dọ̀ obìnrin àgbàlagbà kan tó ní ohun èlò irin.
Pupọ ninu awọn ohun naa ni a ka si “fadaka gige” tabi “hackilber,” eyiti o tọka si awọn ege ohun-ọṣọ fadaka ti a ti gepa yato si ti wọn ta nipasẹ awọn iwuwo kọọkan wọn. Tọkọtaya àwọn owó náà, bí ó ti wù kí ó rí, jẹ́ fàdákà, àwọn awalẹ̀pìtàn sì ti pinnu pé wọ́n pilẹ̀ṣẹ̀ yálà ní èdè Lárúbáwá tàbí àwọn orílẹ̀-èdè Jámánì, àti ní Denmark fúnra rẹ̀.
Nibẹ ni o wa "agbelebu eyo" laarin Danish eyo, eyi ti a ti minted nigba ti ijọba Harald Bluetooth ninu awọn 970s ati 980. Èyí máa ń ru àwọn awalẹ̀pìtàn tó ń kẹ́kọ̀ọ́ àwọn ẹyọ owó náà wú. Lẹhin iyipada lati keferi ti ohun-ini Norse rẹ si Kristiẹniti, Harald ṣe ikede ti igbagbọ tuntun rẹ jẹ ẹya pataki ti ilana rẹ lati mu alafia wa si awọn idile Viking ti o ja ti o ngbe Denmark.
"Fifi awọn agbelebu sori awọn owó rẹ jẹ apakan ti igbimọ rẹ," Trier sọ. "O san awọn aristocracy agbegbe pẹlu awọn owó wọnyi, lati ṣeto apẹẹrẹ ni akoko iyipada kan nigbati awọn eniyan ṣe pataki fun awọn oriṣa atijọ pẹlu."
Mejeeji hoards ẹya ara ẹrọ ege ti a gan ńlá fadaka brooch ti a laiseaniani ya ni a Viking igbogun ti. Ọba tàbí àwọn ọ̀tọ̀kùlú ì bá ti wọ aṣọ ìpìlẹ̀ yìí, yóò sì jẹ́ ọ̀pọ̀lọpọ̀ owó. Ó sọ pé nítorí pé irú ẹ̀rọ ìpìlẹ̀ kan pàtó yìí kò gbajúmọ̀ ní àwọn ìpínlẹ̀ tí Harald Bluetooth ń ṣàkóso, èyí tó jẹ́ ti ìpilẹ̀ṣẹ̀ ní láti fọ́ túútúú sí onírúurú ege fàdákà gige.
Trier ṣe akiyesi pe awọn onimọ-jinlẹ yoo pada si aaye nigbamii ni ọdun yii ni ireti lati ni imọ siwaju sii nipa awọn ile ti o duro nibẹ jakejado Viking Age (793 si 1066 AD).
Bluetooth Harald
Awọn onimo ijinlẹ sayensi ko mọ idi ti Harald fi gba oruko apeso naa “Bluetooth”; Àwọn òpìtàn kan sọ pé ó ṣeé ṣe kó jẹ́ eyín búburú tó gbajúmọ̀, gẹ́gẹ́ bí ọ̀rọ̀ Norse fún “eyín búlúù” ṣe túmọ̀ sí “eyín aláwọ̀ búlúù.”
Ogún rẹ tẹsiwaju ni irisi boṣewa Nẹtiwọọki alailowaya Bluetooth, eyiti o gbiyanju lati ṣe iwọn ọna ti awọn ẹrọ oriṣiriṣi ṣe ibasọrọ pẹlu ara wọn.
Harald ṣọkan Denmark ati fun igba diẹ tun jẹ ọba apakan ti Norway; o jọba titi di ọdun 985 tabi 986 nigbati o ku ni idaduro iṣọtẹ ti ọmọ rẹ, Sweyn Forkbeard, ti o tẹle e gẹgẹbi ọba Denmark. Ọmọ Harald Sweyn Forkbeard tẹsiwaju lati di ọba Denmark lẹhin ikú baba rẹ.
Ni ibamu si Jens Christian Moesgaard, a numismatist ni Dubai University ti a ti ko lowo ninu awọn Awari, Danish eyo dabi lati wa ni lati pẹ ni Harald Bluetooth ká ijọba; awọn ọjọ ti awọn owo ajeji ko tako eyi.
Hoard tuntun tuntun yii mu ẹri tuntun pataki ti o ṣeduro awọn itumọ wa ti owo-owo ati agbara Harald, ni ibamu si Moesgaard. Ó ṣeé ṣe kí wọ́n pín àwọn owó náà ní ilé olódi ọba tí wọ́n ṣẹ̀ṣẹ̀ kọ́ ní Fyrkat.
"Nitootọ o ṣeese pupọ pe Harald lo awọn owó wọnyi gẹgẹbi awọn ẹbun fun awọn ọkunrin rẹ lati rii daju pe wọn jẹ iṣootọ," o sọ. Awọn agbelebu lori awọn owó daba pe Kristiẹniti jẹ apakan pataki ti eto ọba. Moesgaard sọ pé: “Nípasẹ̀ àwòrán àwọn Kristẹni, Harald tan ìhìn iṣẹ́ ìsìn tuntun náà kálẹ̀ ní àkókò kan náà.
Awari yii ti ṣafihan awọn oye tuntun sinu ijọba ati awọn ifẹ inu ẹsin ti ọkan ninu awọn ọba Viking ti o lagbara julọ.
Awọn ohun-ọṣọ, eyiti o pẹlu awọn owó fadaka ati awọn ohun-ọṣọ, yoo ṣe iranlọwọ fun awọn onimọ-jinlẹ ni oye aṣa ati awujo ti Vikings. O jẹ igbadun lati ronu pe ọpọlọpọ awọn iṣura le tun wa lati wa jade, ati pe a nireti awọn iwadii ti o wa niwaju.
