Àwọn awalẹ̀pìtàn ti ṣàwárí àwókù tẹ́ńpìlì kan tí ó wà ní nǹkan bí ọdún 2,700, sí àkókò kan nígbà tí ìjọba kan tí wọ́n ń pè ní Kush jọba lórí àgbègbè kan tí ó pọ̀, títí kan ohun tí a ń pè ní Sudan, Íjíbítì àti àwọn apá kan ní Aarin Ila-oorun.
Wọ́n rí àwọn òkú tẹ́ńpìlì náà ní ilé ìṣọ́ ìgbàanì kan ní Old Dongola, ojúlé kan tí ó wà láàrín ìparun ojú kẹta àti ìkẹrin ti Odò Náílì ní Sudan òde òní.
Wọ́n ṣe àwọn àwòrán àti àwọn ohun àfọwọ́kọ aláwòrán lọ́ṣọ̀ọ́ kan lára àwọn dòǹdè tẹ́ńpìlì náà. Atupalẹ ti iconography ati iwe afọwọkọ daba pe wọn jẹ apakan ti eto kan ti o wa ni idaji akọkọ ti ẹgbẹrun ọdun akọkọ BC.
Awari naa jẹ iyalẹnu, nitori pe ko si awari ti o ti pẹ to bi 2,700 ọdun ti a mọ lati Old Dongola, awọn onimọ-jinlẹ pẹlu Ile-iṣẹ Polish ti Archaeology Mediterranean ni Yunifasiti ti Warsaw sọ ninu ọrọ kan.
Ninu diẹ ninu awọn iyokù ti tẹmpili, awọn onimọ-jinlẹ rii awọn ajẹkù ti awọn iwe afọwọkọ, pẹlu ọkan ti o mẹnuba pe tẹmpili ti yasọtọ si Amun-Ra ti Kawa, Dawid Wieczorek, Egyptologist ti n ṣe ifowosowopo pẹlu ẹgbẹ iwadii, sọ fun Imọ-jinlẹ Live ni imeeli. Amun-Ra jẹ ọlọrun ti wọn nsin ni Kush ati Egipti, ati pe Kawa jẹ aaye awalẹwa kan ni Sudan ti o ni tẹmpili ninu. Ko ṣe akiyesi boya awọn bulọọki tuntun wa lati tẹmpili yii tabi ọkan ti ko si mọ.
Julia Budka, olukọ ọjọgbọn ti archeology ni Ludwig Maximilian University of Munich ti o ti ṣe iṣẹ lọpọlọpọ ni Sudan ṣugbọn ko ṣe alabapin pẹlu iṣẹ akanṣe iwadi yii, sọ fun Live Science ni imeeli pe “o jẹ awari pataki pupọ o si gbe awọn ibeere lọpọlọpọ.”
Fun apẹẹrẹ, o ro pe o le nilo iwadi diẹ sii lati pinnu ọjọ gangan ti tẹmpili. Ibeere miiran jẹ boya tẹmpili wa ni Old Dongola tabi boya a gbe awọn ku lati Kawa tabi aaye miiran, bii Gebel Barkal, aaye kan ni Sudan ti o ni nọmba awọn ile isin oriṣa ati awọn pyramids, Budka sọ. Botilẹjẹpe iṣawari jẹ “pataki pupọ” ati “iyanilẹnu pupọ,” o “jẹ ni kutukutu lati sọ ohun kan pato,” ati pe a nilo iwadii diẹ sii, o sọ.
Iwadi ni Old Dongola ti nlọ lọwọ. Ẹgbẹ naa jẹ olori nipasẹ Artur Obłuski, onimọ-jinlẹ kan ni Ile-iṣẹ Polandi ti Archaeology Mediterranean.
