Ina Giriki: Bawo ni ohun ija aṣiri ti ijọba Byzantine ti iparun nla ṣiṣẹ?

A sọ pe omi aramada ko ṣee ṣe lati pa ni kete ti o bẹrẹ si jo; ati wiwa sinu olubasọrọ pẹlu omi mu ki awọn ina lati jo ani diẹ ferocious.

Ilẹ̀ Ọba Byzantine jẹ́ mímọ̀ jù lọ fún àwọn ṣọ́ọ̀ṣì ológo rẹ̀, àwọn mosaics ẹlẹ́wà, àti ìfipamọ́ ìmọ̀ ìgbàanì. Sibẹsibẹ, ijọba yii tun ṣe ipa pataki ninu itan-akọọlẹ ogun. Ni pataki, awọn Byzantines ṣe agbekalẹ iru ohun ija tuntun ati ilọsiwaju ti a mọ si Ina Giriki. Bó tilẹ̀ jẹ́ pé àwọn òpìtàn ṣì ń bára wọn jiyàn gan-an bí ìmọ̀ iṣẹ́ ẹ̀rọ yìí ṣe ṣiṣẹ́, àbájáde rẹ̀ jẹ́ ohun ìjà olóró tó yí ogun padà títí láé.

"Awọn ọkọ oju-omi ọkọ Romu sun awọn ọkọ oju omi idakeji si isalẹ" - Ọkọ oju omi Byzantine kan ti o nlo ina Giriki lodi si ọkọ oju omi ti o jẹ ti ọlọtẹ Thomas the Slav, 821. 12th orundun apejuwe lati Madrid Skylitzes.
"Awọn ọkọ oju-omi ọkọ Romu sun awọn ọkọ oju omi idakeji si isalẹ" - Ọkọ oju omi Byzantine kan ti o nlo ina Giriki lodi si ọkọ oju omi ti o jẹ ti ọlọtẹ Thomas the Slav, 821. 12th orundun apejuwe lati Madrid Skylitzes. © Wikimedia Commons

Ni ibẹrẹ ọrundun kẹfa SK, Ijọba Byzantine ti wa tẹlẹ bi agbara kekere ṣugbọn ti ndagba ni agbegbe ila-oorun Mẹditarenia. Lẹhin awọn ewadun ti ija pẹlu awọn abanidije Sassanid wọn si ila-oorun ati ariwa, sibẹsibẹ, awọn nkan fẹrẹ buru pupọ fun Constantinople ati awọn olugbe rẹ — wọn ti kọlu wọn lọna titọ nipasẹ awọn ọkọ oju-omi kekere ọta ti o lagbara leralera.

Lọ́dún 572 Sànmánì Kristẹni, ọ̀wọ́ ọkọ̀ òkun ńlá kan láti ọ̀gágun Constantinople’s arch-nemesis—Ilẹ̀ Ọba Páṣíà— wọkọ̀ ojú omi Bosphorus, wọ́n sì bẹ̀rẹ̀ sí jó gbogbo ọkọ̀ òkun tó bá ń bọ̀. Ìdótì náà fi oṣù méjì gbáko títí di ìgbà tí apẹja àdúgbò onígboyà kan tó ń jẹ́ Niketas kó àwọn apẹja ẹlẹgbẹ rẹ̀ lọ gbógun ti àwọn ọkọ̀ òkun ọ̀tá pẹ̀lú ìkòkò tí wọ́n kún fún olómi iná tí wọ́n lè jù sí àwọn alátakò wọn nígbà tí wọ́n sún mọ́ tòsí, ṣùgbọ́n tí wọ́n dúró sí ọ̀nà àrà ọ̀tọ̀. Akoko yii samisi ọkan ninu ọpọlọpọ awọn aaye iyipada ninu itan-akọọlẹ Byzantine.

Ọ̀rúndún kan lẹ́yìn náà, nígbà tí ìsàgatì Árábù àkọ́kọ́ ti Constantinople bẹ̀rẹ̀ ní ọdún 674 sí 678 Sànmánì Tiwa, àwọn ará Byzantine fi ohun ìjà olókìkí tí a mọ̀ sí “Iná Gíríìkì” gbèjà ìlú náà. Bó tilẹ̀ jẹ́ pé ọ̀rọ̀ náà “iná Gíríìkì” ti jẹ́ ọ̀rọ̀ èdè Gẹ̀ẹ́sì àti ọ̀pọ̀ jù lọ àwọn èdè mìíràn látìgbà Ogun Ìsìn, oríṣiríṣi orúkọ ni wọ́n mọ̀ ọ́n náà nínú àwọn orísun Byzantine, títí kan “iná òkun” àti “iná olómi.”

Àpèjúwe iná Gíríìkì kan sí àwọn Lárúbáwá ní Constantinople, ọ̀rúndún 7 Sànmánì Tiwa.
Àpèjúwe iná Gíríìkì kan sí àwọn Lárúbáwá ní Constantinople, ọ̀rúndún keje Sànmánì Tiwa. © iStcok

Ina Giriki ni akọkọ lo lati ṣeto ina si awọn ọkọ oju omi ọta lati ijinna ailewu. Agbara ohun ija naa lati sun ninu omi jẹ ki o lagbara ni pataki ati iyatọ nitori pe o ṣe idiwọ awọn jagunjagun ọta lati pa ina lakoko awọn ogun omi okun.

O ṣee ṣe pe wiwa sinu olubasọrọ pẹlu omi mu ki awọn ina 'ferocity buru si. Wọn sọ pe ni kete ti omi aramada naa bẹrẹ si jo, ko ṣee ṣe lati pa. Ohun ija apaniyan yii ṣe iranlọwọ lati fipamọ ilu naa ati fun Ijọba Byzantine ni eti lori awọn ọta rẹ fun ọdun 500 miiran.

Lilo cheirosiphon ("ọwọ-siphon"), olutọpa ina gbigbe kan, ti a lo lati ori afara ti n fo lodi si ile-olodi kan. Imọlẹ lati Poliorcetica ti akoni ti Byzantium.
Lilo cheirosiphon (“ọwọ-siphon”), olutọpa ina gbigbe kan, ti a lo lati oke afara ti n fo lodi si ile-olodi kan. Imọlẹ lati Poliorcetica ti akoni ti Byzantium. © Wikimedia Commons

Awọn Byzantines, gẹgẹbi awọn onija ina, ni a sọ pe wọn ti kọ awọn nozzles tabi siphn si iwaju diẹ ninu awọn ọkọ oju omi wọn lati rọ ina Giriki lori awọn ọkọ oju omi awọn ọta. Ohun tó tún wá burú jù ni pé iná Gíríìkì jẹ́ àpòpọ̀ olómi tó ń fà mọ́ ohunkóhun tó bá kàn án, yálà ọkọ̀ ojú omi tàbí ẹran ara èèyàn.

Ina Greek jẹ mejeeji munadoko ati ẹru. Wọ́n sọ pé ó ń ké ramúramù àti èéfín púpọ̀, bíi èémí dragoni kan.

Kallinikos ti Heliopolis ni a ka pe o ṣẹda Ina Giriki ni ọrundun keje. Gẹgẹbi itan-akọọlẹ, Kallinikos ṣe idanwo pẹlu ọpọlọpọ awọn ohun elo ṣaaju ki o to yanju lori apapọ pipe fun ohun ija incendiary. Ilana naa ni a fun lẹhinna fun olu-ọba Byzantine.

Nitori agbara apanirun rẹ, agbekalẹ ohun ija jẹ imọ ti o ni aabo ni pẹkipẹki. O jẹ mimọ nikan si idile Kallinikos ati awọn alaṣẹ Byzantine ati pe o ti kọja lati iran de iran.

Awọn grenades seramiki ti o kun fun ina Giriki, yika nipasẹ awọn caltrops, 10th–12th century, Ile ọnọ Itan Orilẹ-ede, Athens, Greece
Awọn grenades seramiki ti o kun fun ina Giriki, yika nipasẹ awọn caltrops, 10th – 12th century, Ile ọnọ Itan Orilẹ-ede, Athens, Greece. © Aworan Ike: Badseed | Wikimedia Commons

Paapaa nigbati awọn alatako gba Ina Giriki, wọn ko le ṣe atunṣe imọ-ẹrọ, ti n ṣe afihan imunadoko ilana yii. Sibẹsibẹ, eyi tun jẹ idi ti ọna fun ṣiṣe ina Giriki ti gbagbe nipa itan-akọọlẹ.

Awọn Byzantines compartmentalized awọn ilana ti ṣiṣe Greek Fire ki kọọkan eniyan lowo mọ nikan bi o lati ṣe awọn kan pato ìka ti awọn ohunelo fun eyi ti nwọn wà lodidi. A ṣe eto naa lati ṣe idiwọ fun ẹnikẹni lati mọ gbogbo ohunelo naa.

Ọmọ-binrin ọba Byzantine ati akoitan Anna Komnene (1083-1153 SK), ti o da lori awọn itọkasi ni awọn iwe ilana ologun ti Byzantine, pese apejuwe apakan ti ohunelo fun Ina Greek ninu iwe rẹ The Alexiad:

“Iná yìí jẹ́ iṣẹ́ ọnà tí ó tẹ̀ lé e yìí: Láti orí igi pine àti irú àwọn igi tí kò láwọ̀n kan bẹ́ẹ̀ ni wọ́n ti ń kó resini tí ń jóná jọ. Eyi ni a fi imi-ọjọ rubọ a o si fi sinu awọn ọpọn ti ifefe, ati pe awọn ọkunrin n fẹfẹ pẹlu lilo iwa-ipa ati ẹmi ti nlọsiwaju. Lẹ́yìn náà lọ́nà yìí, ó bá iná tó wà ní orí òkè, ó sì tàn mọ́lẹ̀, ó sì ṣubú bí ìjì líle ní ojú àwọn ọ̀tá.”

Botilẹjẹpe o han pe o jẹ apakan pataki ti ohunelo naa, ohunelo itan-akọọlẹ yii ko pe. Awọn onimo ijinlẹ sayensi ode oni le ni irọrun ṣẹda nkan ti o dabi Ina Giriki ati pe o ni awọn ohun-ini kanna, ṣugbọn a ko fẹ mọ boya awọn Byzantines lo agbekalẹ kanna.

Gẹgẹbi ọpọlọpọ awọn aaye ti imọ-ẹrọ ologun Byzantine, awọn alaye pato ti imuṣiṣẹ ina Giriki lakoko idoti ti Constantinople jẹ igbasilẹ ti ko dara, ati labẹ awọn itumọ ti o fi ori gbarawọn nipasẹ awọn akọwe ode oni.

Iseda gangan ti Ina Giriki jẹ ariyanjiyan, pẹlu awọn aba pẹlu eyiti o jẹ diẹ ninu awọn fọọmu incendiary ti o da lori imi-ọjọ imi-ọjọ, nkan ti o da lori epo-epo adijosita / naptha, tabi ohun elo olomi ti aerosolized. Ohun yòówù kó jẹ́, iná Gíríìkì ni a lò ní pàtàkì gẹ́gẹ́ bí ohun ìjà ọ̀gágun tó lágbára, ó sì gbéṣẹ́ gan-an ní àkókò rẹ̀.