Njẹ iboji ti ayaba Egipti ti o jẹ ọdun 4,600 yii le jẹ ẹri pe iyipada oju-ọjọ pari ijọba awọn farao?

Ibojì ti ayaba ara Egipti kan wa laarin ọpọlọpọ awọn awari ti a ṣe ni Egipti. Ohun ti o jẹ iyalẹnu ni pe o le ni ikilọ kan nipa iyipada oju -ọjọ ni ọjọ ati akoko akoko wa. Aṣa Egipti jẹ ọkan ti o fanimọra julọ si awọn onimọ -jinlẹ ati awọn akoitan.

Njẹ iboji ti ayaba Egipti ti o jẹ ọdun 4,600 yii le jẹ ẹri pe iyipada oju-ọjọ pari ijọba awọn farao? 1
Awari iboji ayaba Egipti ti a ko mọ ni Minisita fun Awọn Atijọ ti Egipti kede. Rom ️ Jaromír Krejčí, Archive Of The Czech Institute Of Egyptology

Awọn ibojì ti a ṣe awari ni awọn ọdun ti wulo pupọ ni kikọ diẹ sii nipa bi awọn ara Egipti ṣe ngbe, awọn ọba wọn, ati awọn igbagbọ wọn. Lara awọn awari ni iboji ayaba ara Egipti kan.

Iboji ti o jẹ idojukọ ti nkan yii ni ti Khentkaus III, ninu awọn iderun lori ogiri iboji o pe ni “” iyawo ọba ”ati“ iya ọba ”, ti o tumọ si pe ọmọ rẹ gun oke itẹ. ” O jẹ iyawo Farao Neferefre tabi ti a tun mọ ni Nefret o si ngbe ni iwọn 2450 BC.

Kentkaus
Ayaba Egipti atijọ Kentkaus III ti ijọba 18th, ọdun 14th BC. ©️ Wikimedia Commons

A ṣe awari ibojì ni Oṣu kọkanla ti ọdun 2015. O wa ni guusu iwọ-oorun ti Cairo ni Abusir tabi Abu-sir necropolis. Miroslav Barta ti Ile -ẹkọ Czech ti Egiptology ṣe itọsọna irin -ajo archaeological, eyiti o pẹlu ẹgbẹ kan ti awọn onimọ -jinlẹ Czech.

Ọpọlọpọ awọn nkan ni a rii ninu ibojì ti o niyelori fun Awọn onimọ -jinlẹ Egipti. Ayaba, ti o gbe ni ọdun 4,500 sẹhin, jẹ ti idile V, ṣugbọn titi di igba ti a rii iboji naa, ko si nkankan ti o mọ nipa iwalaaye rẹ. Ile-iṣẹ Egypt ti Awọn Atijọ ti kede pe awari ṣafihan apakan aimọ kan ti itan-akọọlẹ ti idile V (2,500-2,350 BC) ati jẹrisi pataki ti awọn obinrin ni kootu.

Ni akoko ti Neferefre ati Queen Khentkaus III ngbe, Egipti wa labẹ titẹ. Eyi jẹ nitori ipa ti nepotism, igbega ti tiwantiwa ati ipa ti awọn ẹgbẹ alagbara. Ni afikun, awọn ọdun lẹhin iku rẹ, ogbele kan wa ti o ṣe idiwọ Nile lati ṣan.

Orisirisi egungun ẹranko, awọn aworan igi, awọn ohun elo amọ ati bàbà ni a ri ninu ibojì naa. Miroslav Barta salaye pe awọn nkan wọnyi jẹ agape isinku ayaba, iyẹn ni, ounjẹ ti o gbagbọ pe o nilo ni igbesi aye lẹhin.

Njẹ iboji ti ayaba Egipti ti o jẹ ọdun 4,600 yii le jẹ ẹri pe iyipada oju-ọjọ pari ijọba awọn farao? 2
Awọn ọkọ oju -omi Travertine ti a rii ni iboji ti Khentkaus III. Ve Archive Of The Czech Institute Of Egyptology

Ni afikun si awọn nkan pẹlu eyiti o jẹ aṣa lati sin awọn ọba Egipti, awọn ku ti Khentkaus III wa. Ipo awọn wọnyi yoo pese data ti o nifẹ nipa igbesi aye ayaba ti ijọba Egipti. Barta tun sọ pe itupalẹ iboji yoo gba ọdun diẹ, ṣugbọn yoo jẹ alaye.

Awọn oniwadi naa tun gbero lati ṣe idanwo erogba-14 lati pinnu ọdun ti ayaba jẹ nigbati o ku. Ni afikun, awọn idanwo oriṣiriṣi ti a ṣe lori eegun eegun gba wa laaye lati mọ boya o jiya lati eyikeyi aisan. Ni ida keji, ipo ibadi rẹ fihan iye ọmọ ti o ti bi.

Kini idi ti iboji ti Khentkaus III jẹ ikilọ nipa iyipada oju -ọjọ?

Njẹ iboji ti ayaba Egipti ti o jẹ ọdun 4,600 yii le jẹ ẹri pe iyipada oju-ọjọ pari ijọba awọn farao? 3
Wiwo oke ti ile ijọsin lati iboji ti Khentkaus III. Ve Archive Of The Czech Institute Of Egyptology

Lẹhin Neferefre ati Queen Khentkaus III ku, titẹ ni Egipti pọ si ni riro. Eyi ṣẹlẹ kii ṣe nitori awọn iṣoro ti a mẹnuba loke nikan, ṣugbọn nitori awọn iyipada oju -ọjọ ti o kan awọn olugbe ni agbara pupọ.

Orisirisi awọn ẹkun ni o ni ipa nipasẹ ogbele nla. Ogbele naa ṣe idiwọ odo Nile lati ṣan silẹ bi o ti ṣe tẹlẹ, eyiti o ṣe idiwọ awọn ohun ọgbin lati ni omi to. Nfa awọn iṣoro lọpọlọpọ, bii atẹle:

Ko si awọn ikore ti o peye, owo -ori owo -ori kọ, ohun elo ilu ko le ṣe inawo, o nira lati ṣetọju iduroṣinṣin ti Egipti ati imọ -jinlẹ rẹ.

Awọn oniwadi ṣọra pe wiwa ti iboji jẹ bii iwoyi itan bi ipe ji. “Ọpọlọpọ awọn ọna ni a le rii fun agbaye ode oni wa, eyiti o tun dojuko ọpọlọpọ awọn italaya inu ati ti ita,” wọn jiyan.

“Nipa kikọ ẹkọ ti o ti kọja, o le kọ ẹkọ pupọ diẹ sii nipa lọwọlọwọ. A ko yatọ. Awọn eniyan nigbagbogbo ronu 'akoko yii yatọ' ati pe 'a yatọ,' ṣugbọn awa kii ṣe. ”

Pẹlupẹlu, jẹ ki a ranti pe iwadii nipasẹ awọn onimọ -jinlẹ ni Ile -ẹkọ giga Cornell ni New York, ti ​​a ṣe lori awọn ayẹwo ti apoti ara Egipti ati awọn ọkọ isinku ti a sin nitosi Pyramid ti Sesostris III, ṣafihan ina airotẹlẹ lori opin ọlaju ara Egipti; nitori o ni imọran pe ni ọdun 2200 BC iṣẹlẹ pataki ogbele kukuru kukuru waye.

Iṣẹlẹ ti o fa nipasẹ iyipada oju -ọjọ ni awọn abajade nla, yiyipada awọn orisun ounjẹ ati awọn amayederun miiran ti o ṣee ṣe ki o ṣubu si Ijọba ti Akkadian, ti o kan Ijọba atijọ ti Egipti ati awọn ọlaju miiran ni Mẹditarenia ati Aarin Ila -oorun ti o tun ṣubu.

Ọpọlọpọ awọn ọlaju ni akoko yẹn ni ipa lori iyipada oju -ọjọ, ṣe eyi le ṣẹlẹ loni? Eda eniyan gbọdọ tẹtisi ọpọlọpọ awọn ikilọ ti o wa nipa iṣoro nla yii. Diẹ ninu awọn ro pe ko le ṣẹlẹ loni, ṣugbọn paapaa Egipti, ọkan ninu awọn ọlaju ti ilọsiwaju julọ ti akoko rẹ, ti ni lilu lile nipasẹ iyipada oju -ọjọ.