Paapaa fun awọn amoye, ṣiṣe alaye awọn ipilẹṣẹ ati itankalẹ ti ẹda eniyan lori agbaiye jẹ ipenija ti o nira. Diẹ ninu, gẹgẹbi oluṣewadii ara ilu Hawahi Dókítà Vámos-Tóth Bátor, ti dámọ̀ràn ṣíṣeéṣe ọ̀làjú àgbáyé kan tí ó ṣàkóso pílánẹ́ẹ̀tì lẹ́yìn ìkún-omi. Lati ṣe atilẹyin imọ-jinlẹ rẹ, o ṣe akojọpọ atokọ ti o ju miliọnu kan awọn orukọ ibi ti o sopọ lati gbogbo agbaye.
Ọlaju atijọ ti tan kaakiri agbaye
Imọran ti o jinlẹ wa pe ọlaju atijọ kan pẹlu aṣa agbaye kanna ti jẹ gaba lori Earth ni akoko ti o jinna. Gẹ́gẹ́ bí Dókítà Tóth ti sọ, ọ̀làjú yìí wà lẹ́yìn Ìkún-omi Ńlá, ìjábá apanirun kan tí a mẹ́nu kàn ní ti gidi ní gbogbo àwùjọ ìgbàanì.
Tóth pe ọ̀làjú yìí ní Tamana, lẹ́yìn ọ̀rọ̀ tí àwọn aráàlú ayé àtijọ́ ń lò láti tọ́ka sí àwọn ìlú wọn. Lati ni oye ti o dara julọ ti ilana Tóth fun ṣiṣalaye iwe-ẹkọ rẹ lori ọlaju Tamana agbaye, ọpọlọpọ awọn imọran ipilẹ gbọdọ wa ni alaye.
Ni akọkọ, Tóth lo toponymy lati wa awọn asopọ laarin awọn oriṣiriṣi aṣa ti o wa ni Earth lọwọlọwọ. Toponymy jẹ ibawi ti o ni iduro fun kikọ ẹkọ ipilẹṣẹ ti awọn orukọ ibi to dara. Ni ori yii, toponym kii ṣe nkan diẹ sii ju orukọ to dara ti agbegbe kan, bii Spain, Madrid tabi Mẹditarenia.
Awọn ofin ti o wọpọ kakiri agbaye
Ọ̀nà Tóth ní láti tọpasẹ̀ ìpilẹ̀ṣẹ̀ àwọn orúkọ tó tọ́ láti oríṣiríṣi ibi kárí ayé. Ero ti iwadii yii ni lati wa awọn ọrọ ti o jọmọ ti awọn itumọ wọn jọra. Lati oju-ọna rẹ, eyi yoo jẹrisi pe, ni akoko jijinna, aṣa gbogbo agbaye kanna ni iṣọkan awọn eniyan ni gbogbo agbaye.
Awọn abajade wiwa rẹ jẹ iyalẹnu, iṣakoso lati wa awọn toponyms ti o ni ibatan miliọnu kan. Lati Hungary si Afirika tabi lati Bolivia si New Guinea, Tóth ri ọpọlọpọ awọn aaye pẹlu awọn orukọ ati awọn itumọ kanna - eyi jẹ alailẹgbẹ ati pataki, ati pe o le yi ohun gbogbo ti a mọ pada.
Tamana: ọlaju atijọ
Otitọ yii ko le jẹ fluke, ṣugbọn kuku jẹrisi imọ-jinlẹ ti ọlaju atijọ ti ṣe ijọba ni agbaye ni ẹgbẹẹgbẹrun ọdun sẹyin. Tóth sọ ọ̀làjú yìí ní Tamana, ọ̀rọ̀ kan tí àwọn tí wọ́n ń pè ní àwọn baba ńlá ń lò láti fi ṣe àpèjúwe ìgbèríko tàbí ìlú tuntun kan.
Oro ti Tamana tumo si "odi, square tabi aarin" ati ki o le ri ni ayika 24 ilu ni ayika agbaye. Tóth ní ìdánilójú pé ọ̀làjú Tamana ní ìpilẹ̀ṣẹ̀ ní ibi tí ó jẹ́ ẹkùn ilẹ̀ Áfíríkà báyìí ti Sahara. Gẹgẹbi iwadii rẹ, wọn jẹ ti ajọṣepọ kan ti a pe ni Maa, tabi Pesca, ati pẹlu Magyars, Elamites, Egypts, Afro-Asians ati Dravidians.
Orukọ Maa tọka si baba nla ti ọlaju atijọ yii, ti a mọ ninu itan -akọọlẹ Bibeli bi Noa. Iwa yii jẹ iduro fun aridaju iwalaaye ti ẹda eniyan lakoko ajalu ti a mọ si Ikun omi Agbaye. Si Maa, Noa dabi ọlọrun aabo ati olugbala ti wọn jọsin.
Diẹ ninu awọn orukọ ti o wọpọ ni ọpọlọpọ awọn ẹya ti agbaye
Awọn ọgọọgọrun awọn ohun ti o wọpọ ni a ṣe awari lakoko idanwo Tóth ti ọpọlọpọ awọn orukọ ibi lati gbogbo agbaye, ti o jẹrisi imọran rẹ ti ọlaju gbogbo agbaye. Fun apẹẹrẹ, ni Hungary, agbegbe kan wa ti a mọ si Borota-Kukula, eyiti o jọra si Borota ni Adágún Chad, Kukura ni Bolivia, ati Kukula ni New Guinea.
Lọ́nà kan náà, Tóth ṣàwárí àwọn àwo amọ̀ tí wọ́n jẹ́ ẹgbẹ̀rún mẹ́fà [6,000] ọdún pẹ̀lú orúkọ ibi tó jọra ní àwọn ibi tó yàtọ̀ síra bí Àfonífojì Carpathian ti Yúróòpù, Íjíbítì ìgbàanì, àti Banpo ti China. Awọn ifihan aṣa wọnyi ti o jọra lakoko ti a yapa nipasẹ awọn ọgọọgọrun awọn kilomita tumọ si pe eniyan pin ọlaju agbaye kan.
Tóth ṣe awari pe ni ayika awọn ipo 5,800 ni Basin Carpathian ni awọn orukọ ti o jọra si awọn aaye ni awọn orilẹ-ede 149 lẹhin ọdun ti iwadii. Awọn agbegbe Eurasia, Afirika, Amẹrika, ati awọn agbegbe Oceania ni diẹ sii ju awọn orukọ ibi 3,500 lọ. Pupọ tọka si awọn odo ati awọn ilu.
Iwadi Tóth n pese ẹri idaniloju pe awọn ọna asopọ wa ni gbogbo agbaiye ti o ṣe afihan wiwa egberun ọdun ti ọlaju gbogbo agbaye.
