Ni Sri Lanka, monolith aami ti a mọ si “Apata Kiniun” jẹ oju iyalẹnu kan, ti o ga ni isunmọ awọn mita 180 giga.
David Childress (onkọwe ti Imọ-ẹrọ ti awọn Ọlọrun) sọ pé, ní 1831, olókìkí ọmọ ogun ilẹ̀ Gẹ̀ẹ́sì kan pàdé ‘Àpáta Lion’ – àpáta àrà ọ̀tọ̀ kan tí ó ní àtẹ̀gùn ńlá kan àti ààfin ìgbàanì kan tó jẹ́ àgbàyanu ní orí rẹ̀. Agbegbe naa jẹ iyasọtọ ti iyalẹnu ati pe o ni igbega inaro nla kan.
Gẹgẹbi Andrew Collins (onkọwe ti 'Ohun ijinlẹ Cygnus'), Sigiriya ni a ro pe o ti jẹ tẹmpili Buddhist nla kan, ti a ṣẹda ni ibẹrẹ ọdunrun akọkọ BC. Ni aijọju 500 AD, o ti yipada si odi odi ọba, pẹlu awọn ọgba, awọn ile, megaliths, ati awọn iho apata gbogbo ti o ṣe afihan pataki. Awọn inu ilohunsoke ti awọn iho apata tun ṣogo ọpọlọpọ awọn iṣẹ ọnà ogiri.
Àwọn ọ̀mọ̀wé akẹ́kọ̀ọ́jinlẹ̀ kan rò pé iṣẹ́ ọnà tí ń fi àwọn obìnrin hàn lè jẹ́ àpẹẹrẹ àwọn ọ̀dọ́bìnrin ní ààfin ọba, nígbà tí àwọn ọ̀mọ̀wé akẹ́kọ̀ọ́jinlẹ̀ yòókù sọ pé àwọn èèyàn tẹ̀mí ni wọ́n. Àwọn onígbàgbọ́ awòràwọ̀ ìgbàanì tiẹ̀ dámọ̀ràn pé díẹ̀ lára àwọn àwòrán tí ó wà ní ipò náà lè jẹ́ ẹ̀rí ìfọwọ́sowọ́pọ̀ àtayébáyé ní ayé àtijọ́.
Giorgio Tsoukalos ṣe ibeere nipa itumọ ti o ṣeeṣe lẹhin awọn aworan atijọ ti awọn eeyan ọrun ti o dabi ẹni pe o nràbaba ni ọrun. Ó béèrè pé, “Kí ni ète àwọn baba ńlá wa ní fífi àwòrán yìí hàn?”
Awọn itan agbegbe ati itan-akọọlẹ sọ ti Sigiriya ni a ṣẹda pẹlu iranlọwọ lati awọn oriṣa lati ọrun. Ẹ̀rí ọlá ńlá yìí àti ìgbékalẹ̀ yíyanilẹ́nu yìí ni a rò pé ó jẹ́ aṣojú ohun kan tí a rí ṣùgbọ́n tí a kò lóye, tí ó lè jẹ́ ìtumọ̀ tí kò tọ́ ti ìbẹ̀wò ilẹ̀ òkèèrè láti ọ̀dọ̀ àwọn ẹ̀dá tí ó ní ìmọ̀ ẹ̀rọ ìlọsíwájú.
Ǹjẹ́ àwọn àwòrán ìgbàanì náà tọ́ka sí ní ti gidi pé àwọn ẹ̀dá tó wà lóde ayé, gẹ́gẹ́ bí àwọn onímọ̀ ìjìnlẹ̀ sánmà ìgbàanì ṣe dámọ̀ràn rẹ̀? Ṣe o ṣee ṣe pe iyatọ miiran wa, idi ti ko boju mu fun idi ti awọn igba atijọ fi yan lati kọ ilu nla kan si oke ile nla yii?
Philip Coppens (onkọwe ti The Atijọ Ajeeji Ibeere) sọ pé ìgbà gbogbo làwọn baba ńlá wa máa ń bọ̀wọ̀ fún àwọn òkúta àdììtú, tí wọ́n sì ń wò wọ́n gẹ́gẹ́ bí ọ̀nà àbáwọlé láàárín ayé èèyàn àti Ọlọ́run. Awọn ọrọ rẹ pese ẹri siwaju sii ti iṣẹlẹ yii ni Sigiriya.
Gẹgẹbi Robert Schoch (onkọwe ti 'Ọlaju Gbagbe'), èròǹgbà monolith (tó sábà máa ń jẹ́ òkúta àdádó kan) àti èrò orí òkè ńlá kan tí ń fọwọ́ kan ojú ọ̀run lè ṣe pàtàkì gan-an fún àwọn ènìyàn ìgbàanì àti nísinsìnyí. Fun ọpọlọpọ, eyi jẹ imọran ibọwọ alailẹgbẹ. Schoch gbagbọ pe eyi jẹ aṣoju ti agbaye ọrun tabi enigmatic 'Mount Meru'.
Richard Leviton (onkqwe ti awọn 'Ìmọ ọfẹ ti Awọn arosọ Aye'), sọ pe Oke Meru - ti a tun mọ ni Meru nikan - jẹ ọrọ ti a lo ninu awọn aṣa Buddhist lati ṣe afihan oke-nla. O le rii ni aarin agbaye ati pe o wa lori awọn ipele pupọ, kii ṣe ni ọna ti ara, ṣugbọn bi wiwa agbara. Ó jẹ́ ibi tí àwọn òrìṣà ń gbé ní àwọn ilẹ̀ òkèèrè, ọ̀kọ̀ọ̀kan wọn ní ilé àti ìlú wọn.
Gẹgẹbi Andrew Collins, Oke Meru ni a ro pe o jẹ ibugbe awọn oriṣa ati aaye ti ibaraẹnisọrọ laarin awọn eniyan ati awọn ẹda Ọlọhun. Ibi yii ni a rii bi ẹnu-ọna ti o so ijọba ti aiye ati ọkan atọrunwa pọ.
Philip Coppens tun sọ pe Sigiriya jẹ apẹrẹ lẹhin Mt. Meru, botilẹjẹpe o han gbangba si iwọn kekere. Ó ṣàkíyèsí pé àwọn baba ńlá wa ti yan àpáta náà wọ́n sì kọ́ àwọn ilé sí ibi gíga jù lọ.
Ṣe o ṣee ṣe pe Sigiriya ni a kọ lati buyi ati isopọpọ pẹlu awọn eeyan ọrun, awọn ara ilu okeere, bi awọn alamọdaju awòràwọ igbaani ti ṣe agbekalẹ?
