Sale ea lilemo tse 2,700  e fumanoeng lebitleng la khale la Machaena ke ea khale ka ho fetisisa e kileng ea fumanoa

Sale e entsoe lipakeng tsa 727 le 396 BCE - ea e etsa hore bonyane e be ea khale joalo ka liseile tsa khale tse ileng tsa roba rekoto, 'me e kanna ea ba ea khale haholo.

Sehlopha sa machaba sa baepolli ba lintho tsa khale se fumane seo e ka 'nang eaba ke sale ea khale ka ho fetisisa e tsejoang sebakeng sa ho cheka Chaena. Koranteng ea bona e hatisitsoeng koranteng ea Archaeological Research in Asia, sehlopha sena se hlalosa moo sale ea boholo-holo e ileng ea fumanoa teng, boemo ba eona, le kamoo e neng e etsoa kateng.

Lebitla la mabitla la Yanghai IIM205 le boemo ba lesela la letlalo le bontšitsoeng ke selikalikoe se sefubelu.
Lebitla la mabitla la Yanghai IIM205 le boemo ba lesela la letlalo le bontšitsoeng ke selikalikoe se sefubelu. © Patlisiso ea baepolli ba lintho tsa khale Asia | Tšebeliso e Ntle.

Sale e ile ea sibolloa lebitleng le leng Yanghai, Chaena. Lebitla e ne e le la mosali ea apereng seaparo se bonahalang eka ke sa ho palama - sale e ne e lutse ka tsela ea ho etsa hore e bonahale eka o lutse holim'a eona. Ho ratana ha mosali le saddle ho bontša hore ba tsoa lilemong tse ka bang 2,700 tse fetileng.

Lipatlisiso tsa pele li fumane hore ho ruuoa ha lipere ho qalile hoo e ka bang lilemo tse 6,000 1,000 tse fetileng, le hoja mehatong ea pele ea ho ruuoa malapeng, liphoofolo li ne li sebelisoa e le mohloli oa nama le lebese. Ho lumeloa hore ho palama lipere ho ile ha nka lilemo tse ling tse   ho tsoela pele.

Meroho e meng e rarahaneng ea sale e ntse e le teng.
Meroho e meng e rarahaneng ea sale e ntse e le teng. © Patlisiso ea baepolli ba lintho tsa khale Asia | Tšebeliso e Ntle.

Lintho tse utloahalang li fana ka maikutlo a hore nakoana ka mor'a moo, bapalami ba ile ba qala ho batla litsela tsa ho palamisa koloi. Bafuputsi ba khothalelitse hore li-saddles, mohlomong li simolohile e le meseme e tlamelletsoeng lipere morao. Hape, ha sehlopha sa boiteko bona bo bocha se hlokomela, lisale li ne li lumella bapalami ho palama nako e teletsana, e leng se ileng sa ba lumella ho solla hole ’me qetellong ba kopane le batho ba libakeng tse hōle.

Lipatlisiso tsa pejana li bonts'itse hore batho ba neng ba lula sebakeng seo sale se fumanoeng, seo hona joale se tsejoang e le setso sa Subeixi, ba ile ba fallela sebakeng seo lilemo tse ka bang 3,000 tse fetileng. Joale ho bonahala eka ba ne ba palame lipere ha ba fihla.

Sale eo sehlopha se ileng sa e fumana e ne e entsoe ka ho etsa mesamo ka letlalo la khomo le ho e kenya ka boea ba likhama le likamele hammoho le joang. E ne e boetse e lumella ho lula, e leng ho thusang bapalami ho sheba hantle ha ba thunya metsu. Leha ho le joalo, ho ne ho se na meferefere. Sehlopha sa bafuputsi se fana ka maikutlo a hore sepheo sa ho palama lipere e ne e le ho thusa ka ho alosa liphoofolo.

Sale ea letlalo le tomo ho tloha lebitleng la Subeixi M10. 1 - phanele ea saddle; 2a- Li-gussets tse ka morao tse bōpehileng joaloka lense; 2b - Li-gussets tse ka pele tse bōpehileng joaloka lense; 3 - Gullet (sebaka se bataletseng sa letlalo se entsoeng pakeng tsa mela e 'meli ea ka ntle ea ho roka ha liphanele li kopantsoe); 4a - Girth, karolo ea letlalo; 4b - Girth, lesela le lohiloeng la moriri oa pere; 5 - Lithapo tse kopanyang; 6 - Li-attachments tsa masapo (ka pele); 7 - Felt pad; 8 - Crupper; 9 - Litomo; 10 - Sephali.
Sale ea letlalo le tomo ho tloha lebitleng la Subeixi M10. 1 - phanele ea saddle; 2a- Li-gussets tse ka morao tse bōpehileng joaloka lense; 2b - Li-gussets tse ka pele tse nang le sebopeho sa lense; 3 - Gullet (sebaka se bataletseng sa letlalo se entsoeng pakeng tsa mela e 'meli ea ka ntle ea ka ntle ha liphanele li kopantsoe); 4a - Girth, karolo ea letlalo; 4b - Girth, lesela le lohiloeng la moriri oa pere; 5 - Lithapo tse kopanyang; 6 - Li-attachments tsa masapo (ka pele); 7 - Felt pad; 8 - Crupper; 9 - Litomo; 10 - Sephali. © Patlisiso ea baepolli ba lintho tsa khale Asia | Tšebeliso e Ntle.

Mehla ea sale e fumanoeng Chaena e bile teng pele ho ea lisaele tsa khale tse fumanehang Bohareng le Bophirima ba Steppe ea Eurasia. Ea pele-pele ho tseo e ne e le nako e pakeng tsa lekholo la bohlano le la boraro la lilemo BC Bafuputsi ba fana ka maikutlo a hore tšebeliso ea pele ea li-saddle e ne e le batho ba Chaena.


Thuto e hatisitsoeng qalong ka Patlisiso ea baepolli ba lintho tsa khale Asia. La 25 Motšeanong 2023.