Arkeologët kanë zbuluar mbetjet e një tempulli që daton rreth 2,700 vjet, në një kohë kur një mbretëri e quajtur Kush sundonte mbi një zonë të gjerë, duke përfshirë atë që tani është Sudani, Egjipti dhe pjesë të Lindjes së Mesme.
Mbetjet e tempullit u gjetën në një kështjellë mesjetare në Dongola të Vjetër, një vend që ndodhet midis kataraktit të tretë dhe të katërt të lumit Nil në Sudanin e sotëm.
Disa nga blloqet e gurit të tempullit ishin zbukuruar me figura dhe mbishkrime hieroglife. Një analizë e ikonografisë dhe shkrimit sugjeron se ato ishin pjesë e një strukture që daton në gjysmën e parë të mijëvjeçarit të parë para Krishtit.
Zbulimi ishte një surprizë, pasi asnjë gjetje që daton 2,700 vjet më parë nuk ishte e njohur nga Dongola e Vjetër, thanë në një deklaratë arkeologët e Qendrës Polake të Arkeologjisë Mesdhetare në Universitetin e Varshavës.
Brenda disa prej mbetjeve të tempullit, arkeologët gjetën fragmente mbishkrimesh, duke përfshirë një që përmend se tempulli i është kushtuar Amun-Ra nga Kawa, tha për Live Science në një email Dawid Wieczorek, një egjiptolog që bashkëpunon me ekipin hulumtues. Amun-Ra ishte një zot i adhuruar në Kush dhe Egjipt, dhe Kawa është një vend arkeologjik në Sudan që përmban një tempull. Është e paqartë nëse blloqet e sapogjetura janë nga ky tempull apo nga ai që nuk ekziston më.
Julia Budka, një profesoreshë e arkeologjisë në Universitetin Ludwig Maximilian të Mynihut, e cila ka bërë një punë të gjerë në Sudan, por nuk është e përfshirë në këtë projekt kërkimor, tha për Live Science në një email se "është një zbulim shumë i rëndësishëm dhe shtron disa pyetje".
Për shembull, ajo mendon se mund të nevojiten më shumë kërkime për të përcaktuar datën e saktë të tempullit. Një pyetje tjetër është nëse tempulli ekzistonte në Dongola të Vjetër apo nëse mbetjet u transportuan nga Kawa apo një vend tjetër, si Gebel Barkal, një vend në Sudan që ka një numër tempujsh dhe piramidash, tha Budka. Megjithëse zbulimi është "shumë i rëndësishëm" dhe "shumë emocionues", është "shumë herët për të thënë diçka të saktë" dhe nevojiten më shumë kërkime, tha ajo.
Hulumtimi në Old Dongola është në vazhdim. Ekipi drejtohet nga Artur Obłuski, një arkeolog në Qendrën Polake të Arkeologjisë Mesdhetare.
