Një nga gjetjet më të shquara arkeologjike ka qenë zbulimi i një koleksioni masiv monedhash romake në një vresht zviceran. Një fermer zbuloi monedhat e vjetra disa muaj më parë në Ueken, një qytet rural në Zvicrën verilindore.
Ai i zbuloi rastësisht duke ekzaminuar pemët e tij të qershisë. Më pas ai thirri specialistë arkeologjikë vendas, të cilët verifikuan praninë e gati 4,000 monedhave romake prej bakri dhe argjendi.
Në Britani shpesh zbulohen trofe të mëdha monedhash romake. Në vitin 2009, Frome Hoard, një koleksion prej rreth 60,000 monedhash të ndryshkura, u zbulua në një fushë në Somerset.
Ky koleksion zviceran është gjithashtu një nga më të mëdhenjtë e zbuluar ndonjëherë jashtë Britanisë së Madhe, duke e bërë atë jashtëzakonisht të vlefshëm. Zbulimi vjen gjithashtu në një kohë kur ka një interes të ri për Romën dhe historinë romake në të gjithë botën, siç tregohet nga zbulimi i tetorit të një varri të paprekur në sitin arkeologjik të Pompeit.
Arkeologët thonë se monedhat romake shpesh zbulohen të varrosura në sasi të mëdha, ndoshta si një dhuratë ceremoniale për perënditë romake. Nga ana tjetër, The Frome Hoard ishte e braktisur dhe kryesisht e harruar deri vonë. Përkundër faktit se shumica e monedhave zvicerane janë zbuluar, ende nuk është postuluar ndonjë qëllim i saktë.
Gërmuesit zbuluan se midis viteve 270 dhe 294 pas Krishtit, pronari i tyre i varroste në intervale të rregullta dhe nuk erdhi kurrë t'i merrte. Megjithatë, monedhat u hoqën nga qarkullimi menjëherë pasi u prezantuan, por besohej se ato kishin vlerën e pagës nga një deri në dy vjet në atë kohë.
Monedhat, të cilat ishin të përbëra nga bronzi dhe argjendi, janë ruajtur jashtëzakonisht mirë në tokë. "Pronari duhet t'i ketë zgjedhur qëllimisht këto monedha për t'i grumbulluar ato," Eksperti zviceran i monedhave Hugo Doppler i shpjegoi Korporatës Zvicerane të Transmetimeve. "Përmbajtja e tyre e argjendit do të garantonte ruajtjen e vlerave specifike në një kohë pasigurie ekonomike." Georg Matter, një arkeolog zviceran, ishte shumë i gëzuar nga gjetja.
"Si arkeolog, njeriu vështirë se e përjeton diçka të tillë më shumë se një herë në karrierën e tij." tha ai për Spiegel Online. Megjithatë, sado i mrekullueshëm të jetë zbulimi, fermeri zviceran që zbuloi monedhat nuk do të mund ta mbajë çmimin e tij.
"Ai ka të ngjarë të marrë një tarifë [gjetjeje]," ai i tha Agence France-Presse, “Por objektet e gjetura i përkasin publikut, sipas ligjit zviceran”. Monedhat do të ekspozohen në muzeun Vindonissa de Brugg në Aargau, Zvicër, i cili është i specializuar në historinë romake.