40,000-year-old mepu dzenyeredzi dzine ruzivo rwakadzama rwezvenyeredzi dzemazuva ano

Muna 2008, ongororo yesainzi yakaratidza chokwadi chinokatyamadza nezve vanhu vepalaeolithic - mapendi akawanda emapako, mamwe acho aive ekare se40,000 makore, aitove zvigadzirwa zvekuongorora nyeredzi kwakaomarara izvo madzitateguru edu ekutanga akange awana kare.

Makumi mana emakumi emakore-nyeredzi nyeredzi mepu neruzivo rwepamusoro rweyezvino nyeredzi 40,000
Mimwe yemifananidzo yekare yemapako yakaratidza kuti vanhu vekare vaive neruzivo rwepamusoro nezve nyeredzi. Zviratidzo zvezvipfuwo zvinomiririra nyeredzi nyeredzi mudenga rehusiku, uye zvinoshandiswa kutara mazuva nezviitiko zvakaita sekurova kometi, ongororo kubva kuYunivhesiti yeElinburgh yakataurwa. Chikwereti: Alistair Coombs

Mifananidzo yekare yaifungidzirwa kuva zviratidzo zvemhuka dzekare ichokwadi mepu dzenyeredzi dzekare, maererano nezvakaziviswa nenyanzvi mukuwanikwa kwavo kunonakidza.

Early bako art inoratidza kuti vanhu vaive neruzivo rwepamusoro pedenga rehusiku munguva yekupedzisira yechando. Mupfungwa, vakanga vasina kumbosiyana nesu nhasi. Asi iyi mifananidzo yemumapako yakaratidza kuti vanhu vaive neruzivo rwepamusoro rwenyeredzi nemapoka enyeredzi makore anopfuura zviuru makumi mana apfuura.

Yakanga iri panguva yePaleolithic Age, kana kuti zvakare inonzi Old Age Age - nguva mune prehistory inosiyaniswa neyekutanga kugadzirwa kwematombo matombo anofukidza angangoita 99% yenguva yekugadzirwa kwevanhu tekinoroji.

Mepu dzenyeredzi dzekare

Zvinoenderana nekubudirira kwesainzi kwakaburitswa neUniversity yeElinburgh, vanhu vekare vaidzora kufamba kwenguva nekutarisa kuti nyeredzi dzinoshandura sei nzvimbo mudenga. Mabasa ekare eunyanzvi, anowanikwa munzvimbo dzakasiyana-siyana muEurope, haasi kungomiririra mhuka dzesango, sezvaimbofungwa.

Panzvimbo pezvo, zviratidzo zvemhuka zvinomirira mapoka enyeredzi ari mudenga rousiku. Iwo anoshandiswa kumiririra mazuva, kumaka zviitiko senge asteroid mabonderana, kupera kwezuva, kunaya kwemeteor, kubuda kwezuva uye kunyura kwezuva, solstices nemaequinox, madanho emwedzi uye nezvimwe.

Makumi mana emakumi emakore-nyeredzi nyeredzi mepu neruzivo rwepamusoro rweyezvino nyeredzi 40,000
Iyo yekuLaccaux bako kupenda: makore zviuru gumi nezvisere apfuura, vanyori veLascaux vakapa nyika basa risingaenzanisike rehunyanzvi. Nekudaro, sekureva kwedzidziso nyowani, mimwe yemifananidzo yacho inogona zvakare kunge iri mamiririri enyeredzi sezvinoonekwa mudenga nemadzitateguru edu kubva kunguva yeMagdalenian. Kufungidzira kwakadaro, kwakasimbiswa mune mamwe akawanda Paleolithic Cave zvinoshandura zvakanyanya pfungwa yedu nezve prehistoric Rock Arts.

Masayendisiti anoratidza kuti vanhu vekare vakanyatsonzwisisa mhedzisiro inokonzerwa nekushanduka zvishoma nezvishoma muPasi rinotenderera. Kuwanikwa kwechiitiko ichi, kunzi precession yeequinoxes, kwaimbove kunzi kune vekare maGreek.

Mumwe wevanotungamira vaongorori, Dr Martin Sweatman, anobva kuYunivhesiti yeElinburgh akatsanangura, "Kudhirowa kwekutanga kwebako kunoratidza kuti vanhu vaive neruzivo rwepamusoro pedenga rehusiku munguva yekupedzisira yechando. Nehungwaru, ivo havana kusiyana nesu nhasi. Tzvese zvakawanikwa zvinotsigira dzidziso yezvakawanda zvakakanganiswa nema comet mukukura kwevanhu uye zvingango shandura maitiro anoonekwa vanhu vekare. ”

Ruzivo rwepamusoro rweyeredzi

Nyanzvi kubva kumayunivhesiti eEdinburgh neKent dzakadzidza huwandu hwehunyanzvi hune mukurumbira mumapako ekare ari muTurkey, Spain, France neGermany. Mukudzidza kwavo kwakadzama, ivo vaive vawana nguva yeaya matombo ehunyanzvi nemakemikari kufambidzana nependi dzaishandiswa nevanhu vekare.

Zvino, vachishandisa software yemakomputa, vaongorori vakafanotaura paimire nyeredzi nguva chaiyo pakagadzirwa mifananidzo. Izvi zvakaburitsa pachena kuti izvo zvingangodaro zvakaratidzwa kare, semiratidziro yemhuka, zvinogona kududzirwa semapoka enyeredzi sezvaakasimuka munguva yakapfuura yapfuura.

Masayendisiti akagumisa kuti iyi inoshamisa mapako emapako humbowo hwakajeka hwekuti vanhu vekare vaishandisa nzira yakasarudzika yekutora nguva zvichibva pakuverenga nyeredzi. Zvese izvi, kunyangwe iwo mapendi emapendi akapatsanurwa munguva nemakumi ezviuru zvemakore.

"Chiumbwa chekaresa pasirese, Shumba-Man kubva kubako reHohlenstein-Stadel, kubva muna 38,000 BC, yainzi inowirirana nenguva ino," yakaratidza nyanzvi mune chirevo kubva kuYunivhesiti yeElinburgh.

Makumi mana emakumi emakore-nyeredzi nyeredzi mepu neruzivo rwepamusoro rweyezvino nyeredzi 40,000
Mufananidzo weLöwenmensch kana Shumba-murume weHohlenstein-Stadel chifananidzo chekare chenyanga dzenzou chakawanikwa muHohlenstein-Stadel, bako reGerman muna 1939. Rava nemakore anoda kusvika makumi mana ezviuru.

Chifananidzo chisinganzwisisike chinotendwa kuti chinorangarira njodzi yeasteroid yakaitika makore angangoita 11,000 apfuura, kutanga iyo inodaidzwa kuti Younger Dryas Chiitiko, nguva yekungoerekana kutonhora kwemamiriro ekunze pasi rese.

Makumi mana emakumi emakore-nyeredzi nyeredzi mepu neruzivo rwepamusoro rweyezvino nyeredzi 40,000
Pamakore anosvika zviuru gumi nemaviri, Göbekli Tepe kumaodzanyemba kwakadziva kumabvazuva kweTurkey yakapihwa mutero setembere yekaresa yepasirese. Mhando dzakasiyana dzemhuka dzinogona zvakare kuoneka mune ino prehistoric saiti, uye iyo 'Vulture Dombo' (pasi-kurudyi) iri rakanyanya mumwe wavo.

“Zuva rakavezwa mu 'Vulture Stone' ra Göbekli Tepe inodudzirwa seyakave makore 10,950 250 BC, mukati memakore XNUMX, ” akatsanangura vesaenzi vari muchidzidzo. "Zuva iri rakanyorwa pachishandiswa chirevo cheequinoxes, nemavara emhuka anomiririra nyeredzi dzinoenderana nemasolstices mana neequinoxes egore rino."

mhedziso

Saka, kuwanikwa kukuru uku kunoburitsa chokwadi chekuti vanhu vaive nekunzwisisa kwakaoma kwenguva nenzvimbo zviuru zvemakore pamberi pevaGiriki vekare, avo vanonzi nezvidzidzo zvekutanga zvenyeredzi dzemazuva ano. Kwete izvi chete, kune zvimwe zviitiko zvakawanda, senge Sumerian Planisphere, ivo Nebra Sky Dhisiki, Tabletian Clay Tablet zvichingodaro, izvo zvinoreva ruzivo rwakadzama rweruzivo rwenyeredzi rwemazuva ano rwakambowanikwa nemadzitateguru edu ekare.