Opowieść o Makhuniku przywodzi na myśl „Miasto Liliput (sąd Lilliput)” ze znanej książki Jonathana Swifta podróże Guliwera, a nawet planeta zamieszkana przez hobbitów z powieści i filmu JRR Tolkiena Władca Pierścieni.
To jednak nie jest fantazja. To bardzo zdumiewające znalezisko archeologiczne. Makhunik to licząca 5,000 lat irańska osada odkryta w Shahdad w prowincji Kerman, gdzie mieszkały krasnoludy. Nazywa się Shahr-e Kotouleha (Miasto Krasnoludów).
Według Iran Daily: „Nikt nie przypuszczał, że starożytna cywilizacja może istnieć na tej pustyni do 1946 roku”. Jednak ceramika została odkryta w Shahdad jako dowód cywilizacji, która istniała na pustyni Lut po badaniach przeprowadzonych przez Wydział Geografii Uniwersytetu w Teheranie w 1946 roku.
Biorąc pod uwagę wagę problemu, grupa archeologów odwiedziła region i przeprowadziła badania, które doprowadziły do odkrycia cywilizacji prehistorycznych (koniec IV tysiąclecia pne i początek III tysiąclecia pne).
W latach 1948-1956 teren ten był miejscem wykopalisk naukowych i archeologicznych. W ośmiu fazach wykopalisk odsłonięto cmentarze z II i III tysiąclecia p.n.e. oraz piece miedziane. W grobach Szahdada odkryto liczne naczynia garncarskie i mosiężne.
Historyczny obszar Szahdadu rozciąga się na 60 kilometrów przez środek pustyni Lut. Warsztaty, osiedla i cmentarze są częścią miasta. Badania archeologiczne w osiedlu Miasta Krasnoludów wykazały obecność podokręgów zamieszkałych przez jubilerów, rzemieślników i rolników. Podczas faz wykopalisk odkryto około 800 starożytnych pochówków.
Badania archeologiczne w Mieście Krasnoludów pokazują, że mieszkańcy opuścili region 5,000 lat temu z powodu suszy i nigdy nie wrócili. Mir-Abedin Kaboli, który nadzoruje wykopaliska archeologiczne Szahdada, powiedział: „Po ostatnich wykopaliskach zauważyliśmy, że mieszkańcy Szahdadu zostawili wiele swoich rzeczy w domach i pokryli drzwi błotem”. Powiedział też: „to pokazuje, że mieli nadzieję, że pewnego dnia wrócą”.
Kaboli łączy odejście Szahdadów z suszą. Dziwna architektura domów, uliczek i wyposażenia odkrytego na miejscu jest ważną częścią Szahdadu.
Tylko krasnoludy mogły korzystać ze ścian, sufitu, pieców, półek i całego wyposażenia. Rozeszły się pogłoski o znalezieniu kości krasnoludów po odkryciu Miasta Krasnoludów w Shahdad oraz legendy o ludziach, którzy tam mieszkali. Najnowszym przykładem było odnalezienie maleńkiej mumii o wzroście 25 cm. Przemytnicy planowali sprzedać go w Niemczech za 80 miliardów riali.
Wiadomość o aresztowaniu dwóch przemytników i odkryciu dziwnej mumii szybko rozeszła się po prowincji Kerman. Następnie Departament Dziedzictwa Kulturowego Kerman i funkcjonariusze policji zasiedli, aby wyjaśnić stan mumii, która podobno należy do 17-latka.
Niektórzy archeolodzy są ostrożni i nawet zaprzeczają, że miasto Makhunik było kiedyś zamieszkane przez starożytne krasnoludy. „Ponieważ badania kryminalistyczne nie mogły określić seksualności zwłok, nie możemy na nich polegać, aby mówić o wzroście i wieku ciała, a potrzebne są dalsze badania antropologiczne, aby poznać szczegóły dotyczące odkrycia” mówi Javadi, archeolog z Organizacji Dziedzictwa Kulturowego i Turystyki prowincji Kerman.
„Nawet jeśli zostanie udowodnione, że zwłoki należą do krasnoluda, nie możemy z całą pewnością stwierdzić, że regionem jego odkrycia w prowincji Kerman było miasto krasnoludów. To bardzo stary region, który został pogrzebany w wyniku zmian geograficznych. Poza tym technologia nie była wtedy tak rozwinięta, więc ludzie mogli nie być w stanie zbudować wysokich ścian do swoich domów.” dodaje.
„Jeśli chodzi o fakt, że w żadnym z okresów w historii Iranu nie mieliśmy mumii, wcale nie jest akceptowane, że zwłoki te są mumifikowane. Jeśli okaże się, że to zwłoki należały do Iranu, byłyby fałszywe. Ze względu na minerały występujące w glebie tego regionu wszystkie szkielety są tu zbutwiałe i do tej pory nie znaleziono nienaruszonego szkieletu.
Z drugiej strony, 38-letnie wykopaliska archeologiczne w mieście Shahdad nie pozwalają na żadne miasto krasnoludów w regionie. Zachowane domy, których ściany mają 80 centymetrów wysokości, miały pierwotnie 190 centymetrów. Niektóre z zachowanych murów mają 5 centymetrów wysokości, więc czy powinniśmy twierdzić, że ludzie, którzy mieszkali w tych domach, mieli 5 centymetrów wzrostu?” Mówi Mirabedin Kaboli, kierownik wykopalisk archeologicznych w mieście Shahdad.
Niemniej jednak, legendy Małego Ludu od dawna są częścią folkloru w wielu społeczeństwach. Fizyczne szczątki małych ludzi odkryto na różnych obszarach, w tym w zachodnich Stanach Zjednoczonych, zwłaszcza w Montanie i Wyoming. Dlaczego więc te istoty nie mogły istnieć w starożytnym Iranie?
Co ciekawe, badania przeprowadzone na tym obszarze wykazały, że nawet kilka lat temu osoby w Makhunik rzadko osiągały 150 cm wzrostu, ale obecnie mają mniej więcej typowy wzrost. Ogromna część tego prehistorycznego terytorium została pokryta brudem po upływie 5,000 lat od wyjazdu krasnoludów z miasta, a migracja krasnoludów Szahdada pozostaje tajemnicą.
