Heb je ooit gehoord van het eiland Bermeja? Ooit aangegeven op kaarten en erkend als een legitiem territorium, is dit kleine stukje land in de Golf van Mexico nu spoorloos verdwenen. Wat is er met het eiland Bermeja gebeurd? Hoe kan iets dat gisteren zo prominent op een kaart stond, vandaag plotseling verdwijnen? Het is een mysterie dat velen in verwarring heeft gebracht en tot talloze complottheorieën heeft geleid.
Sommigen geloven dat de regering van de Verenigde Staten het eiland opzettelijk heeft vernietigd om controle te krijgen over de oliereserves in het gebied. Anderen speculeren dat het eiland in de eerste plaats nooit heeft bestaan en dat de verschijning op kaarten niets anders was dan een vergissing. Wat de waarheid ook mag zijn, het verhaal van het eiland Bermeja is fascinerend en herinnert ons eraan hoe zelfs de meest solide en tastbare dingen zonder waarschuwing kunnen verdwijnen.
Een kaart van de zeelieden uit Portugal
Eerst vonden Portugese zeelieden dit eiland, dat naar verluidt 80 vierkante kilometer groot zou zijn. Volgens een aantal historische verslagen was Bermeja er al op een Portugese kaart uit 1535, die wordt bewaard in het Rijksarchief van Florence. Het was een rapport dat Alonso de Santa Cruz, een Spaanse cartograaf, kaartenmaker, instrumentmaker, historicus en leraar, in 1539 voor de rechtbank in Madrid presenteerde. Daar heet het 'Yucatan en de nabijgelegen eilanden'.
In zijn 1540-boek Espejo de navegantes (Spiegel van de navigatie), de Spaanse zeeman Alonso de Chávez ook aangehaald over het eiland Bermeja. Hij schreef dat het kleine eiland er van een afstand “blond of roodachtig” uitziet (in het Spaans: bermeja).
Op de kaart van Sebastian Cabot, die in 1544 in Antwerpen werd gedrukt, staat ook een eiland genaamd Bermeja. Op zijn kaart worden naast Bermeja de eilanden Triangle, Arena, Negrillo en Arrecife weergegeven; en het eiland Bermeja heeft zelfs een restaurant. Bermeja's imago bleef hetzelfde gedurende de zeventiende eeuw of het grootste deel van de achttiende eeuw. In lijn met oude kaarten van Mexico plaatsten cartografen in de 20e eeuw de Bermeja op dat specifieke adres.
Maar in 1997 ging er iets mis. Het Spaanse onderzoeksschip vond geen spoor van het eiland. Toen raakte de Nationale Universiteit van Mexico geïnteresseerd in het verlies van het eiland Bermeja. In 2009 ging een ander onderzoeksschip op zoek naar het verloren eiland. Helaas hebben wetenschappers het Bermeja-eiland of enig spoor ervan nooit gevonden.
Ook anderen ontbreken
Bermeja was natuurlijk niet het enige eiland dat plotseling verdween. Tussen Nieuw-Caledonië en Australië, in de koraalzee, onderging een eiland genaamd Sandy hetzelfde lot. Maar het eiland was echt zanderig en zag eruit als een lange zandstrook die niet op alle kaarten stond aangegeven. Bijna alle oude kaarten lieten het echter zien, en men denkt dat het de beroemde ontdekkingsreiziger was Kapitein James Cook was de eerste persoon die het opmerkte en beschreef in 1774.
Ongeveer een eeuw later was er een Engels walvisschip naar het eiland geweest. In 1908 gaf het de Britse Admiraliteit exacte geografische coördinaten in zijn rapport aan hen. Omdat het eiland klein was en er geen mensen woonden, waren er niet veel mensen in geïnteresseerd. Uiteindelijk veranderde de vorm van kaart tot kaart.
In 2012 gingen Australische mariene geowetenschappers en oceanografen naar het zandige eiland. En het feit dat ze het eiland niet konden vinden was een teleurstellende verrassing voor hun nieuwsgierigheid. In plaats van een eiland lag er 1400 meter diep water onder de boot. Daarna vroegen de wetenschappers zich af of het eiland spoorloos kon verdwijnen of er nooit geweest zou zijn. Het werd al snel duidelijk dat dit enkele decennia geleden nog niet bestond.
In 1979 haalden Franse hydrografen het Sandy-eiland van hun kaart, en in 1985 deden Australische wetenschappers hetzelfde. Het eiland werd dus alleen op digitale kaarten achtergelaten, die mensen doorgaans als papier beschouwen. Het eiland zelf bestond niet meer. Of het kan alleen echt zijn geweest in de hoofden van degenen die er uit de eerste hand getuige van waren.
En er was een eiland genaamd Haboro in de buurt van Hiroshima, voor de kust van Japan. Zo is 120 meter lang en bijna 22 meter hoog niet heel groot, maar valt het toch goed op. Op het eiland stapten de vissers uit en toeristen namen het mee. De foto's van 50 jaar geleden zien eruit als twee rotsachtige toppen, één bedekt met planten.
Maar acht jaar geleden ging bijna het hele eiland onder water, waardoor er alleen een klein rotsblok overbleef. Als niemand weet wat er met Sandy is gebeurd, is de reden waarom het eiland verdween duidelijk: het werd opgegeten door de kleine zeeschaaldieren genaamd isopoden. Ze leggen hun eieren in rotsspleten en vernietigen de steen waaruit jaarlijks eilanden bestaan.
Haboro smolt weg tot het slechts een klein hoopje stenen was. Schaaldieren zijn niet de enige wezens die in de oceaan leven en de eilanden opeten. Veel koraaleilandjes worden gedood door andere wezens in de oceaan, zoals de doornenkroonzeester. Voor de kust van Australië, waar deze zeesterren veel voorkomen, stierven veel koraalriffen en kleine eilanden.
Is dit wat er met het eiland Burmeja is gebeurd?
Hetzelfde kan met Bermeja gebeuren als met Sandy. De eerste mensen die de Bermeja zagen, zeiden dat hij felrood was en op een eiland lag, dus dat hij misschien van een vulkaan kwam. En zo'n eiland is gemakkelijk te maken en gemakkelijk te vernietigen.
De Bermeja had genoeg voedsel, maar er zijn geen onderzoeksschepen die enig teken van het eiland hebben gevonden. Er zijn geen stenen meer, geen gebroken stenen, niets; alleen het diepste deel van de oceaan. Bermeja moet nog weggaan of verloren gaan. Onderzoekers zeggen met veel vertrouwen dat het nooit heeft bestaan. Zoals je weet, is het hetzelfde als we het hebben over het eiland Sandy. In de 18e eeuw dacht een cartograaf van Nieuw-Spanje dit omdat er niets anders op de kaart stond ten noorden van een eiland Arena.
De onderzoeker Ciriaco Ceballos, die cartografische onderzoeken uitvoert, heeft Bermeja of Not-Grillo niet gevonden. Hij gaf een simpele verklaring waarom de kaartenmakers voor hem fouten hadden gemaakt. Vanwege de vele riffen in de Golf was het water ruw en was de reis erg gevaarlijk, vooral op de boten uit de 16e eeuw.
Het is niet vreemd dat de matrozen probeerden uit het diepe water te blijven en geen haast hadden om het eiland te verkennen. En het is zo gemakkelijk om ongelijk te hebben in de getuigenissen en observaties. Maar dit standpunt werd weggegooid en vergeten toen Mexico onafhankelijk werd.
De kaarten met afbeeldingen van Bermeja werden gebruikt om kaarten van de Golf te maken. En er is nooit een test geweest om te kijken of er eilanden zijn en niemand. Maar er is meer aan het verhaal dan alleen de voor de hand liggende verklaring. Het belangrijkste punt is dat Bermeja een van de punten is die de zeegrens vormen tussen Mexico en de Verenigde Staten.
In deze variant waren de Amerikanen niet winstgevend voor Bermeja omdat olie- en gasweiden in de Golf van Mexico van de Verenigde Staten zouden zijn, niet van Mexico. En er wordt gezegd dat de Amerikanen het eiland hebben ingenomen, dat niet zou moeten bestaan omdat ze het zojuist hebben opgeblazen.
