Vele malen heeft religie (van welk teken dan ook) ervoor gekozen om kennis te vernietigen. Want vrijwillig een einde maken aan de vooruitgang van de mensheid uit angst de macht van invloed te verliezen. Soms heeft deze vernietiging van kennis het onbedoeld kunnen veroorzaken, zonder te weten wat het deed. Voor een overzicht.
Dat is tenminste de moraal die we krijgen als we weten wat er met de Archimedische Palimpsest is gebeurd. Dit essentiële unieke document had onder zijn pagina's De methode van mechanische stellingen van Archimedes, een beroemde wiskundige uit die tijd, evenals natuurkundige en ingenieur, die in de tweede eeuw voor Christus zijn onderzoek in Syracuse aan het ontwikkelen was.
Het document is gevonden in Constantinopel in de 10e eeuw. Het bevatte, voor zover wij weten, een toespraak van een beroemde 4e-eeuwse Atheense politicus en redenaar genaamd Hyperides; een commentaar op een werk van Aristoteles, uit de 3e eeuw; en vooral benaderingen en berekeningen die twintig eeuwen vooruitliepen op onze moderne wiskunde, inclusief combinatorische wiskunde.
Wat de mensheid niet zou ontdekken met de ontwikkeling van de wiskunde tot de komst van de fundamentele stelling van Calculus door Isaac Newton en Gottfried Leibniz in het begin van de zeventiende eeuw, had deze oude denker al geformuleerd.
In het bijzonder vond hij een manier om het zwaartepunt van een parallellogram, een driehoek en een trapezium te berekenen; en om het zwaartepunt van een paraboolsegment te berekenen. Dit soort berekeningen, hoewel erg primitief, zijn degene die, de theoretische ontwikkeling vooruit helpen, ons later in staat stellen problemen af te leiden zoals die van "hoe lang het een auto kostte om van punt A naar punt B te reizen". Om de kosten van een bedrijf nauwkeurig te berekenen. Om verkeersveiligheid te hebben. Om macrobruggen of wolkenkrabbers stevig te bouwen.
En wat gebeurde er toen? Dat niemand op dat moment het belang van zijn onthullingen scheen te begrijpen. Het perkament, zoals we zeggen, heeft 12 eeuwen lang een lange reis gemaakt, totdat het drie eeuwen later door monniken uit een christelijk klooster werd gehaald. Ze pelden het document af, krasten onvolmaakt wat er op de pagina's stond en combineerden de pagina's, in tweeën gedeeld, met die van zes andere boeken die er waren.
Ze recyclen en herdrukken de pagina's en schreven er een boek met psalmen en christelijke gebeden op. Het was in die tijd gebruikelijk omdat het papier een luxe was. Het is gewoon dat ze besloten om te bagatelliseren wat Archimedes had geschreven en prioriteit te geven aan sommige van zijn liedjes.
We reizen naar 1906 toen hij zich weer in Constantinopel bevond. Onderzoek naar het document lag jarenlang stil door de Eerste Wereldoorlog, maar in 1998 streefde een team van meer dan 80 wetenschappers en experts in de klassieke cultuur, voornamelijk van Stanford University, ernaar archeologisch werk uit te voeren aan deze en andere documenten. De röntgenfoto die ze maakten was, logischerwijs, totaal onverwacht en schokkend.