Het Spaanse eiland Menorca ligt in de westelijke Middellandse Zee en is het meest oostelijke eiland van de Balearen. Het is een relatief klein, rotsachtig eiland dat op zijn breedst 50 km breed is. Hoewel dit eiland slechts een stipje in de uitgestrekte zee is, heeft het de aandacht van veel archeologen getrokken dankzij 35 mysterieuze stenen megalieten die over het hele eiland verspreid zijn. Eén blik op deze megalieten, plaatselijk taulas genoemd, en ze worden meteen vertrouwd. De taulas van Menorca lijken opmerkelijk veel op de beroemde megaliet van Engeland genaamd Stonehenge en de oudste tempel ter wereld, Gobekli Tepe van Turkije.
De oorsprong en het doel van de taulas zijn onbekend, hoewel ze het werk zijn van prehistorische mensen. Er zijn verschillende theorieën geweest rond het mysterie van de taulas, meestal gericht op religieuze of astronomische doeleinden. Sommigen geloven dat ze een religieus symbool zijn. Anderen geloven dat de taulas dienden als een tempel van genezing. Ten slotte is er een theorie dat de taulas waren uitgelijnd met de bewegingen van de maan.
Menorca is een klein Spaans eiland met ongeveer 94,000 inwoners. Het bereikt op het hoogste punt 1,175 meter boven zeeniveau en op het breedste punt 358 kilometer breed. In de prehistorie zag Menorca een verscheidenheid aan culturen en volkeren, waaronder joden, de vandalen, het Byzantijnse rijk, de kroon van Aragon, de islam, Groot-Brittannië en Spanje. De Talayotische mensen die deze megalieten hebben gemaakt, hebben nooit het exacte doel gedocumenteerd van de mysterieuze stenen monumenten die ze achterlieten. Nu, duizenden jaren later, proberen onderzoekers en archeologen te achterhalen waarom ze zijn gebouwd.
Waar Menorca het meest bekend om staat, zijn de dertien taulas. Het woord taula betekent "tafel" in het Catalaans, een van de belangrijkste talen van Menorca. De taulas zijn T-vormig, met een grote platte horizontale steen, neergestreken op een hoge verticale steen en omgeven door een U-vormige muur. De hoogste taulas bereiken een hoogte van 12 meter (3.7 meter). Jarenlang werd aangenomen dat de taulas bedekt waren met een dak. Uiteindelijk waren de onderzoekers het er echter over eens dat de constructies geen dak bevatten. Beschikbaar bewijs suggereert dat een offervuurplaats aan de voorkant van de taula is, waarmee een dak niet praktisch zou zijn.
Taulas zijn iets om te bewonderen, aangezien ze werden gebouwd lang vóór de uitvinding van zware machines of andere mechanismen om te helpen bij zwaar werk. Het is fascinerend om je voor te stellen hoe onze prehistorische voorouders in staat waren om deze gigantische stenen op hun plaats te tillen en zo evenwichtige structuren te creëren die de tand des tijds zullen doorstaan.
Taulas worden verondersteld ergens tussen 1000-3000 voor Christus te zijn gebouwd door de Talayotische cultuur. Velen hebben geprobeerd te achterhalen waarom de taulas werden gebouwd en welke betekenis ze hadden. Het is duidelijk dat een structuur die zoveel moeite zou kosten om te creëren, een belangrijk doel zou dienen voor degenen die het hebben gebouwd. Er zijn verschillende theorieën over het doel van de taulas, die elk mogelijk inzicht bieden in de cultuur en levensstijl van de Talayotische mensen.
Tempel van de Bull God
Een theorie is dat de taulas dienden als een tempel voor de god van het Talayotische volk. Er zijn geen aanwijzingen voor welke religie ze beoefenen of wat ze hun god noemen, maar een ontdekking tijdens opgravingen heeft ertoe geleid dat een van de onderzoekers theoretiseerde dat ze mogelijk een stierengod hebben aanbeden. Onderzoekers waren bezig een site op te graven die bekend staat als "Torralba d'en Salort" toen ze een bronzen beeldje van een stier tegenkwamen, dat mogelijk op een plank in de "Torralba d'en Salortas", een cult-item, heeft gestaan. De stier werd gevonden tussen andere voorwerpen die naar verluidt lijken op voorwerpen van aanbidding die tegenwoordig in een kerk worden gevonden. De stier is van bijzonder belang omdat de eerste mensen die ooit op Menorca woonden afkomstig waren van Kreta, en de stier speelde een prominente rol in zijn cultuur. De Spaanse archeoloog J. Mascaró Pasarius was de eerste die het idee van een stierengod opperde, met platen die het gezicht en de horens van de stier voorstelden. Deze theorie is niet algemeen aanvaard.
Healing Temple - Constellatie Centaurus
Een andere theorie is dat de taulas een plaats van genezing zijn. Volgens deze theorie waren de taulas gericht op het sterrenbeeld Centaurus. De theorie van genezing is versterkt door elementen die werden ontdekt tijdens een opgraving van de taulas. Bij die opgraving werd een Egyptisch beeldje gevonden met een hiërogliefen-inscriptie met de tekst: "Ik ben Imhotep, de god van de geneeskunde." En een bronzen paardenhelm die de Griekse god van de geneeskunde, Asclepius, voorstelt. In de loop der jaren werd het sterrenbeeld Centaurus steeds moeilijker te zien en was het in het jaar 1000 voor Christus nog nauwelijks zichtbaar. .
De Fenn Moon Theory
In 1930 kwam de Duitse archeoloog, onderzoeker en kunstenaar Waldemar Fenn naar Menorca en bestudeerde de geschiedenis ervan. Hij was gefascineerd door de oude cultuur en bleef de rest van zijn leven op Menorca. Fenn schreef uiteindelijk twee boeken over Menorca en de taulas. Zijn theorie wordt door sommige onderzoekers als misschien wel de meest realistische beschouwd, omdat ze de twaalf van de dertien intacte taulas op het eiland het beste lijkt te verklaren. De enige taula die niet overeenkwam met zijn theorie was de megaliet in het noordelijke deel van het eiland.
In Fenn's studies noteerde hij een prehistorische grottekening die op Menorca was gevonden en waarop nauwkeurige interpretaties van sterrenbeelden te zien waren. Dit overtuigde hem ervan dat hij te maken had met een cultuur die een sterke interesse in astronomie had ontwikkeld.
Fenn besefte ook dat de taulas over het algemeen allemaal in zuidelijke richting waren gericht. Het eerste dat Waldemar Fenn wilde bewijzen, was dat deze plek een religieus monument was. Dit had gemakkelijk moeten zijn, aangezien veel culturen door de geschiedenis heen normaal hun religieuze structuren zouden creëren die naar een vast punt in de lucht wijzen. Fenn realiseerde zich echter dat dit misschien niet het geval was toen werd onthuld dat de taulas niet naar een bekend vast punt in de hemel wezen.
Fenn herzag zijn hypothese. Als de taulas niet naar een bepaald vast punt in de lucht zijn gericht, is deze misschien gemaakt voor een object in de lucht dat beweegt. Deze hypothese liet positieve resultaten zien.
Wat Fenn leerde was dat als iemand in december naar de ingang van de taula keek, de volle maan zich in de linkerhoek van de top van de taula zou bevinden. Het volgende jaar zou de maan 1.5 graden rechts van zijn positie staan ten opzichte van het jaar ervoor. Na 9 jaar zou de maan precies aan de andere kant van de top van de Taula staan. Deze 9-jarige reis zou gelijk staan aan 13.5 graden beweging en in wezen een halve cirkel creëren over de bovenkant van taula. Na 18 jaar zou de maan die halve cirkel hebben omgekeerd en in de linkerhoek van de taula staan zoals 18 jaar daarvoor.
Fenn noteerde ook het aantal kolommen rond de taula. Er waren twaalf volle kolommen, plus een halve kolom. Fenn realiseerde zich dat de halve kolom niet was ingekort vanwege structurele schade. Het is met opzet zo ontworpen. Terugkerend naar zijn maantheorie, wist Fenn dat er elk jaar twaalf of dertien volle manen zijn. Het gemiddelde zou natuurlijk 12.5 zijn. Dit aantal verklaart waarom er 12.5 kolommen rond de taula staan.
Maar er bleef nog een probleem. Fenn wist dat twaalf van de dertien taula-locaties deze maanbeweging nauwkeurig weergaven. De enige uitzondering was de taula in het noorden van het eiland. Dit was de enige taula die niet naar dezelfde locatie keek als de andere twaalf. Dit verbaasde hem en verhinderde dat zijn theorie bredere acceptatie kreeg.
Pas vele jaren later ontdekten onderzoekers dat de ingang van die eenzame taula zich niet op de oorspronkelijke locatie bevindt. Fenn had misschien al die tijd gelijk. Fenn geloofde dat deze taulas prehistorische kalenders waren. De oude mensen van Menorca die deze taulas meer dan 3,500 jaar geleden creëerden, volgden de maan en voorspelden nauwkeurig maansverduisteringen.
Maar zoals we allemaal weten, is een theorie slechts een theorie. Misschien zullen we op een dag het ware doel van de taulas van Menorca leren kennen. Tot die tijd blijven ze een waar mysterie van dit betoverde eiland.
