1936 ခုနှစ်တွင် မျိုးသုဉ်းသွားခြင်းမပြုမီ Tasmania ကျွန်းတွင် ရှင်သန်ပေါက်ဖွားခဲ့သော “လုံးဝထူးခြားသော” ဝံပုလွေကဲ့သို့သော Tasmanian ကျားများသည် ယခင်က ထင်ထားသည်ထက် တောထဲတွင် ကြာရှည်စွာ ရှင်သန်နေနိုင်သည်ဟု သုတေသနများက အကြံပြုထားသည်။ ယနေ့ထိ သက်ရှိထင်ရှား ရှိနေဆဲ ဖြစ်နိုင်ခြေ အနည်းငယ်သာ ရှိသေးသည်ဟု ပညာရှင်များက ဆိုသည်။
thylacines လို့လည်း ခေါ်တဲ့ Tasmanian ကျား၊Thylacinus cynocephalus) ကျောကုန်းတွင် ထူးခြားသော အစင်းကြောင်းများ ပါရှိသည့် အသားစား အသားစား တိရစ္ဆာန်များ ဖြစ်သည်။ အဆိုပါမျိုးစိတ်များကို မူလက သြစတြေးလျတွင် တွေ့ရှိခဲ့သော်လည်း လူသားတို့၏ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှုကြောင့် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၃၀၀၀ ခန့်က ပြည်မကြီးမှ ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့သည်။ ၁၈၈၀ ခုနှစ်များအတွင်း ပထမဆုံးဥရောပအခြေချနေထိုင်သူများသည် လူဦးရေကို ဖျက်ဆီးပြီး မျိုးစိတ်များကို မျိုးသုဉ်းသွားစေရန် အစိုးရက ပေးစာပေးသည့်တိုင်အောင် တက်စမေးနီးယားကျွန်းတွင် ဆက်လက်တည်ရှိနေခဲ့သည်။
"thylacine သည် သက်ရှိ marsupials များကြားတွင် လုံးဝထူးခြားသည်" ဟု သြစတြေးလျနိုင်ငံ Melbourne တက္ကသိုလ်မှ epigenetics ဆိုင်ရာ ပါမောက္ခ Andrew Pask က ပြောကြားခဲ့သည်။ “သူ့ရဲ့ အထင်ကရ ဝံပုလွေပုံသဏ္ဍာန်နဲ့တူတဲ့ သဏ္ဌာန်ရှိရုံတင်မကဘဲ ငါတို့ရဲ့ တစ်ခုတည်းသော ကုန်းမြင့်သားကောင်လည်း ဖြစ်ခဲ့တယ်။ Apex သားကောင်များသည် အစာကွင်းဆက်၏ အလွန်အရေးကြီးသော အစိတ်အပိုင်းများ ဖွဲ့စည်းကြပြီး ဂေဟစနစ်များ တည်ငြိမ်စေရန်အတွက် တာဝန်ရှိပါသည်။”
၁၉၃၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၇ ရက်၊ တက်စမေးနီးယားရှိ Hobart တိရစ္ဆာန်ရုံတွင် နောက်ဆုံးသိခဲ့သော သိုင်းလစင်သည် မျိုးသုဉ်းမည့်ရက်အတိအကျကို သိရှိထားသည့် တိရစ္ဆာန်မျိုးစိတ်အနည်းငယ်ထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ Thylacine Integrated Genomic Restoration Research (TIGRR) ဓာတ်ခွဲခန်းPask မှဦးဆောင်ပြီး Tasmanian ကျားများကိုသေခြင်းမှပြန်လည်ပို့ဆောင်ရန်ရည်ရွယ်သည်။
သို့သော် ယခုအခါ သိပ္ပံပညာရှင်များက thylacines များသည် 1980 ခုနှစ်များအထိ တောရိုင်းထဲတွင် ရှင်သန်နေနိုင်ဖွယ်ရှိပြီး ၎င်းတို့သည် ယနေ့ထိ တစ်နေရာရာတွင် ပုန်းအောင်းနိုင်သည့် အခွင့်အလမ်းနည်းပါးသေးကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။ မတ်လ 18 ရက် 2023 တွင်ထုတ်ဝေသောဂျာနယ်တွင်လေ့လာမှုတစ်ခု စုစုပေါင်းပတ်ဝန်းကျင်၏သိပ္ပံသုတေသီများသည် 1,237 မှ Tasmania တွင် thylacine မြင်နိုင်စွမ်းကို 1910 ခုနှစ်မှစတင်၍ အစီရင်ခံတင်ပြခဲ့သည်။
အဖွဲ့သည် အဆိုပါအစီရင်ခံစာများ၏ ယုံကြည်စိတ်ချရမှုနှင့် 1936 ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် thylacines ဆက်ရှိနေနိုင်သည်ကို ခန့်မှန်းခဲ့သည်။ "တက်စမေးနီးယားတစ်ဝှမ်းရှိ ၎င်း၏ကျဆင်းမှု၏ ပထဝီဝင်ပုံစံကို မြေပုံဆွဲရန်နှင့် မသေချာမရေရာမှုများစွာကို တွက်ချက်ပြီးနောက် ၎င်း၏ မျိုးသုဉ်းမည့်ရက်ကို ခန့်မှန်းရန်၊ Tasmania တက္ကသိုလ်မှ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ရေရှည်တည်တံ့မှုဆိုင်ရာ ပါမောက္ခ Barry Brook နှင့် လေ့လာမှု၏ ဦးဆောင်ရေးသားသူ။
Thylacines များသည် 1980 နှောင်းပိုင်း သို့မဟုတ် 1990 ခုနှစ်များနှောင်းပိုင်းအထိ ဝေးလံခေါင်သီသောဒေသများတွင် ရှင်သန်နေနိုင်ပြီး 1950 နှစ်လယ်ပိုင်းတွင် မျိုးသုဉ်းမည့်အစောဆုံးရက်စွဲဖြင့် ရှင်သန်နိုင်သည်ဟု သုတေသီများက အကြံပြုထားသည်။ တက်စ်မေးနီးယား ကျားအနည်းငယ်သည် ပြည်နယ်၏ အနောက်တောင်ဘက် တောကန္တာရတွင် ခိုအောင်းနေနိုင်သည်ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များက အခိုင်အမာဆိုသည်။
ဒါပေမယ့် တခြားသူတွေက သံသယရှိတယ်။ “တွေ့မြင်ခြင်းတွေကို အတည်ပြုဖို့ အထောက်အထား မရှိပါဘူး” ဟု Pask က ပြောကြားခဲ့သည်။ “thylacine နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အရမ်းစိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ အရာတစ်ခုကတော့ ဝံပုလွေတစ်ကောင်လို ပုံစံပြောင်းလာပြီး တခြား marsupial တွေနဲ့ မတူပါဘူး။ ထို့ကြောင့်၊ thylacine နှင့် ခွေးကြား အကွာအဝေးတွင် ခြားနားချက်ကို ပြောပြရန် အလွန်ခက်ခဲပြီး အသေကောင် သို့မဟုတ် တိကျပြတ်သားသော ရုပ်ပုံများကို ဘယ်သောအခါမှ မတွေ့မြင်ရသော်လည်း ကျွန်ုပ်တို့တွင် ဤမျှလောက်သော မြင်ကွင်းများကို ဆက်လက် မြင်တွေ့နေရဆဲ ဖြစ်ဖွယ်ရှိသည်။”
အကယ်၍ thylacines သည် တောရိုင်းထဲတွင် ကြာရှည်စွာ အသက်ရှင်နေပါက၊ တစ်စုံတစ်ယောက်သည် အသေကောင်တစ်ကောင်ကို တွေ့လိမ့်မည် ဟု Pask က ပြောကြားခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ “ဤအချိန်တွင် (၁၉၃၆) ခုနှစ်တွင် တိရစ္ဆာန်အချို့ တောရိုင်းထဲတွင် ဆက်လက်ရှင်သန်နေနိုင်လိမ့်မည်” ဟု ပက်ခ်က ပြောကြားခဲ့သည်။ “အသက်ရှင် ကျန်ရစ်သူ ရှိရင် တော်တော်နည်းတယ်။”
အချို့လူများက အသက်ရှင်ကျန်နေသည့် Tasmanian ကျားများကို ရှာဖွေနေချိန်တွင် Pask နှင့် သူ၏လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များသည် မျိုးစိတ်များကို ပြန်လည်ရှင်သန်လိုကြသည်။ "thylacine သည် မကြာသေးမီက မျိုးသုဉ်းပျောက်ကွယ်သွားသည့် ဖြစ်ရပ်တစ်ခုဖြစ်သောကြောင့်၊ ၎င်းကို နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လုပ်ဆောင်ရန် လုံလောက်သော အရည်အသွေးရှိသော DNA ကောင်းကောင်း ကျွန်ုပ်တို့တွင်ရှိသည်" ဟု Pask မှ ပြောကြားခဲ့သည်။ “သိုင်းလစင်သည် သဘာဝအတိုင်းမဟုတ်ဘဲ လူသားများမောင်းနှင်သော မျိုးသုဉ်းသွားခြင်းဖြစ်ပြီး အရေးကြီးသည်မှာ ၎င်းနေထိုင်ခဲ့သည့်ဂေဟစနစ်သည် ပြန်လည်ရောက်ရှိရန်နေရာတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။”
မျိုးသုဉ်းပျောက်ကွယ်ခြင်းမှာ အငြင်းပွားဖွယ်ဖြစ်ပြီး အလွန်ရှုပ်ထွေးပြီး ကုန်ကျစရိတ်လည်း ကြီးမားကြောင်း သြစတြေးလျ အမျိုးသားပြတိုက်မှ သိရသည်။ thylacines ပြန်လည်ရှင်သန်ခြင်းကို လိုလားသူများသည် တိရိစ္ဆာန်များ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများကို မြှင့်တင်နိုင်သည်ဟု ဆိုကြသည်။ "thylacine သည် တက်စမေးနီးယားရှိ ဂေဟစနစ်ကို ပြန်လည်ဟန်ချက်ညီစေရန် ကူညီပေးလိမ့်မည်" ဟု ပက်ခ်က ပြောကြားခဲ့သည်။ "ထို့အပြင်၊ thylacine မျိုးသုဉ်းပျောက်ကွယ်သွားမည့် ပရောဂျက်တွင် ဖန်တီးထားသော အဓိကနည်းပညာများနှင့် အရင်းအမြစ်များသည် ကျွန်ုပ်တို့၏လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသော မျိုးသုဉ်းလုနီးပါးနှင့် ခြိမ်းခြောက်ခံနေရသော တွားသွားမျိုးစိတ်များကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေရန် ယခုအချိန်တွင် အရေးကြီးပါသည်။"
သို့သော် ၎င်းကိုဆန့်ကျင်သူများက မျိုးသုဉ်းသွားခြင်းသည် အသစ်သောမျိုးသုဉ်းခြင်းများကို တားဆီးခြင်းမှ အာရုံလွှဲကာ ပြန်လည်ရှင်သန်လာသော thylacine ဦးရေသည် သူ့အလိုလို မရပ်တည်နိုင်ဟု ဆိုကြသည်။ Flinders တက္ကသိုလ်မှ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဂေဟဗေဒ ပါမောက္ခ Corey Bradshaw က “ရှင်သန်ပြီး ရှင်သန်နိုင်တဲ့ thylacines မျိုးဗီဇ ကွဲပြားတဲ့ တစ်ဦးချင်းစီ နမူနာ နမူနာကို ပြန်လည် ဖန်တီးဖို့ အလားအလာ မရှိပါဘူး။
