ရှေးခေတ် DNA သည် Minoan Crete ရှိ အိမ်ထောင်ရေးစည်းမျဉ်းများ၏ လျှို့ဝှက်ချက်များကို ဖွင့်ပေးသည်။

ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာ ဒေတာအသစ်များ၏ အကူအညီဖြင့် သိပ္ပံပညာရှင်များသည် Aegean ကြေးခေတ်၏ လူမှုအစီအစဥ်ဆိုင်ရာ စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ရာ ထိုးထွင်းသိမြင်မှုများကို ရရှိခဲ့ကြသည်။ ရှေးခေတ် DNA သည် Minoan Crete တွင် လုံးဝမျှော်လင့်မထားသော အိမ်ထောင်ရေးစည်းမျဉ်းများကို ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့ကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ Leipzig ရှိ Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology မှ သုတေသီများသည် ဂရိနိုင်ငံရှိ ကြေးခေတ်လက်ထပ်ခြင်းစည်းမျဉ်းများနှင့် မိသားစုတည်ဆောက်ပုံများဆိုင်ရာ ထိုးထွင်းသိမြင်မှုအသစ်များကို အစီရင်ခံတင်ပြပါသည်။ ရှေးခေတ် မျိုးရိုးဗီဇများကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာချက်များအရ အိမ်ထောင်ဖက်များ၏ ရွေးချယ်မှုသည် ကိုယ်ပိုင် ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်မှ ဆုံးဖြတ်ကြောင်း ပြသသည်။

ရှေးခေတ် DNA သည် Minoan Crete ရှိ အိမ်ထောင်ရေးစည်းမျဉ်းများ၏ လျှို့ဝှက်ချက်များကို ဖွင့်ပေးသည်။ ၄
Minoan နတ်ဘုရားမတစ်ဦး၏ လူသိများသော ရုပ်ပုံသည် မြွေများအစား DNA သံကြိုးများ ကိုင်ဆောင်ထားသည့် အနုပညာလက်ရာဖြင့် ပုံဖော်ထားသည်။ လူဦးရေသည် သူမ၏ "ရှေးခေတ်" ခန္ဓာကိုယ်မှ မွေးဖွားသည်။ လိမ္မော်ရောင်နှင့် အနီရောင်မျိုးရိုးစဉ်ဆက်သည် ပထမနှင့် ဒုတိယဝမ်းကွဲဝမ်းကွဲများကြားတွင် endogamy ၏ သုတေသနတွေ့ရှိမှုကို ရည်ညွှန်းသည်။ © Image Credit: Eva Skourtanioti

Minoan နတ်ဘုရားမတစ်ဦး၏ လူသိများသော ရုပ်ပုံသည် မြွေများအစား DNA သံကြိုးများ ကိုင်ဆောင်ထားသည့် အနုပညာလက်ရာဖြင့် ပုံဖော်ထားသည်။ လူဦးရေသည် သူမ၏ "ရှေးခေတ်" ခန္ဓာကိုယ်မှ မွေးဖွားသည်။ လိမ္မော်ရောင်နှင့် အနီရောင်မျိုးရိုးစဉ်ဆက်သည် ပထမနှင့် ဒုတိယဝမ်းကွဲဝမ်းကွဲများကြားတွင် endogamy ၏ သုတေသနတွေ့ရှိမှုကို ရည်ညွှန်းသည်။

Heinrich Schliemann သည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း 100 ကျော်က ၎င်းတို့၏ကျော်ကြားသော ရွှေမျက်နှာဖုံးများဖြင့် Mycenae ၏ရွှေကြွယ်ဝသော ရိုးတံသင်္ချိုင်းများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိသောအခါ၊ ၎င်းတို့ထဲတွင် မြှုပ်နှံထားသော လူများ၏ ဆက်ဆံရေးအကြောင်းကိုသာ ခန့်မှန်းနိုင်ခဲ့သည်။ ယခုအခါတွင်၊ ရှေးခေတ် ဂျီနိုမ်များ၏ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုအကူအညီဖြင့်၊ Minoan Crete နှင့် Mycenaean ဂရိနိုင်ငံရှိ ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်များနှင့် လက်ထပ်ထိမ်းမြားခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းများကို ထိုးထွင်းသိမြင်နိုင်စေရန် ပထမဆုံးအကြိမ် ဖြစ်နိုင်သည်။ ရလဒ်များကို Nature Ecology & Evolution ဂျာနယ်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

နိုင်ငံတကာမိတ်ဖက်အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့နှင့်အတူ Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology (MPI-EVA) မှ သုတေသနအဖွဲ့သည် Aegean မှ ကြေးခေတ်ဂျီနိုမ် 100 ကျော်ကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခဲ့သည်။ “ဂရိနိုင်ငံနှင့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ကျွန်ုပ်တို့၏လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနှင့် ကြီးမားသောပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမရှိလျှင် ဤအရာသည် ဖြစ်နိုင်မည်မဟုတ်” ဟု လေ့လာမှု၏ဦးဆောင်စာရေးဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည့် ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင် Philipp Stockhammer က ပြောကြားခဲ့သည်။

Mycenaean မိသားစု၏ ပထမဆုံး ဇီဝမျိုးရိုးပင်

ရှေးခေတ်မျိုးရိုးဗီဇဒေတာအတွဲများ ထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် အကဲဖြတ်ခြင်းတွင် မကြာသေးမီက နည်းစနစ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တိုးတက်မှုများကြောင့်၊ ယခုအခါ ဂရိကဲ့သို့သော ရာသီဥတုအခြေအနေကြောင့် ပြဿနာရှိသော DNA ထိန်းသိမ်းမှုရှိသည့် ဒေသများတွင်ပင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အချက်အလက်များကို ထုတ်လုပ်နိုင်နေပြီဖြစ်သည်။ ဘီစီ 16 ရာစုရှိ Mycenaean ရွာကလေးအတွက်၊ ရှေးမြေထဲပင်လယ်ဒေသတစ်ခုလုံးအတွက် မျိုးရိုးဗီဇဖြင့် ပြန်လည်တည်ဆောက်ထားသည့် ပထမဆုံးမိသားစုသစ်ပင်—အိမ်၏နေထိုင်သူများ၏ ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်ဆက်ဆံရေးကိုပင် ပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့သည်။

သားသမီးအချို့သည် အရွယ်ရောက်ပြီးသည့်တိုင် မိဘရွာ၌ နေထိုင်ကြဆဲဖြစ်သည်။ သူတို့ရဲ့ သားသမီးတွေကို အိမ်ခြံဝင်းအောက်မှာ သင်္ဂြိုဟ်တယ်။ အိမ်ထောင်ကျတဲ့ ဇနီးသည်တွေထဲက တစ်ယောက်က သူ့ညီမလေးကို အတူတူ သင်္ချိုင်းမှာ မြှုပ်နှံထားတာကြောင့် သူ့ညီမကို မိသားစုထဲကို ခေါ်ဆောင်သွားပါတယ်။

ဘဝပုံ- ကြေးခေတ်မိသားစု စပါးရိတ်သိမ်း။ © Image Credit: Nikola Nevenov
ဘဝပုံ- ကြေးခေတ်မိသားစု စပါးရိတ်သိမ်း။ © Image Credit: Nikola Nevenov

ဓလေ့ထုံးတမ်းအရ ပထမဝမ်းကွဲတစ်ယောက်နဲ့ လက်ထပ်တယ်။

သို့သော် နောက်ထပ်တွေ့ရှိမှုမှာ လုံးဝမထင်မှတ်ဘဲဖြစ်သည်- Crete နှင့် အခြားသော ဂရိကျွန်းများအပြင် ပြည်မကြီးတွင် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း 4,000 က ပထမဆုံး ဝမ်းကွဲဖြစ်သူကို လက်ထပ်ခြင်းသည် အလွန်သာမန်ဖြစ်ခဲ့သည်။

“ကမ္ဘာ့ဒေသအသီးသီးက ရှေးခေတ်မျိုးရိုးဗီဇပေါင်း တစ်ထောင်ကျော်ကို ထုတ်ဝေလိုက်ပါပြီ၊ ဒါပေမယ့် ဒီလို တင်းကျပ်တဲ့ ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်အိမ်ထောင်ရေးစနစ်ဟာ ရှေးခေတ်ကမ္ဘာမှာ တခြားဘယ်နေရာမှာမှ မရှိခဲ့ဘူး” ဟု လေ့လာမှု၏ ဦးဆောင်ရေးသားသူ Eirini Skourtanioti က ဆိုသည်။ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့သူ။ “ဒါက ကျွန်တော်တို့အားလုံးအတွက် ပြီးပြည့်စုံတဲ့ အံ့အားသင့်စရာဖြစ်လာပြီး မေးခွန်းများစွာကို ပေါက်ဖွားစေခဲ့ပါတယ်။”

ဘဝပုံရိပ်- Aegean ကြေးခေတ်တွင် သံလွင်သီးရိတ်ခြင်း။ © Image Credit: Nikola Nevenov
ဘဝပုံရိပ်- Aegean ကြေးခေတ်တွင် သံလွင်သီးရိတ်ခြင်း။ © Image Credit: Nikola Nevenov

ဤအထူးအိမ်ထောင်ရေးစည်းမျဉ်းကို မည်သို့ရှင်းပြနိုင်သည်၊ သုတေသနအဖွဲ့မှ မှန်းဆနိုင်သည်။ “ဒါက အမွေဆက်ခံထားတဲ့ လယ်မြေတွေ ထပ်ပြီး ခွဲဝေမရအောင် တားဆီးဖို့ နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်နိုင်သလား။ မည်သို့ပင်ဆိုစေ၊ ဥပမာ၊ သံလွင်နှင့်ဝိုင်စိုက်ပျိုးခြင်းအတွက် အရေးကြီးသောကြိုတင်လိုအပ်ချက်ဖြစ်သည့် တစ်နေရာတည်းတွင် မိသားစု၏ဆက်နွှယ်မှုကို အာမခံသည်” ဟု Stockhammer မှသံသယရှိခဲ့သည်။ “သေချာတာတစ်ခုကတော့ ရှေးခေတ်မျိုးရိုးဗီဇတွေကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းက အနာဂတ်မှာ ရှေးခေတ်မိသားစုဖွဲ့စည်းပုံတွေကို ကောင်းမွန်တဲ့ ထိုးထွင်းသိမြင်မှုအသစ်တွေနဲ့ ဆက်လက်ပံ့ပိုးပေးမှာဖြစ်ပါတယ်” ဟု Skourtanioti က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။


မူရင်းထုတ်ဝေခဲ့သည်- ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်မနုဿဗေဒအတွက် Max Planck အင်စတီကျု - သဘာဝဂေဟဗေဒနှင့် ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်