အဖြူရောင်မြို့တော်- ဟွန်ဒူးရပ်စ်တွင် လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်သော ပျောက်ဆုံးသွားသော “မျောက်ဘုရားမြို့တော်” ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။

White City သည် ရှေးခေတ်ယဉ်ကျေးမှု၏ ပျောက်ကွယ်သွားသော ဒဏ္ဍာရီလာမြို့ဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယလူမျိုးများက ၎င်းအား အန္တရာယ်ရှိသော နတ်ဘုရားများ၊ တစ်ဝက်တစ်ပျက်ဘုရားများနှင့် ဆုံးရှုံးသွားသော ရတနာများ ပြည့်နှက်နေသော ကျိန်စာသင့်သောပြည်အဖြစ် မြင်ကြသည်။

ရှေးခေတ် ဟွန်ဒူးရပ်စ်မြို့သားတွေဟာ ကျောက်ဖြူတွေနဲ့ လုံးလုံးလျားလျားလုပ်ထားတဲ့ မြို့တစ်မြို့မှာ နေထိုင်ဖူးသလား။ ဒါဟာ ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်တွေကို ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာ အရှက်ကွဲစေခဲ့တဲ့ မေးခွန်းပါ။ မျောက်ဘုရားမြို့တော်ဟုလည်း လူသိများသော White City သည် တစ်ချိန်က ထူထပ်သော မိုးသစ်တောများအောက်တွင် နစ်မြုပ်ခဲ့ရသည့် ရှေးကျသော ပျောက်ဆုံးသွားသော မြို့တစ်မြို့ဖြစ်သည်။ စူးစမ်းရှာဖွေသူနှင့် သုတေသီ Theodore Morde သည် ဤလျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်သောနေရာကို 1939 ခုနှစ်မရောက်မီတွင် အဖြူရောင်ကျောက်များနှင့် ရွှေဖြင့်တည်ဆောက်ထားသည့် အဆောက်အအုံများနှင့်အတူ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ နောက်တဖန် အချိန်မီ ဆုံးရှုံးသွား၏။ ဟွန်ဒူးရပ်မိုးသစ်တောရဲ့ နက်နဲတဲ့ နက်နဲတဲ့ လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်မှုတွေက ဘာတွေလဲ။

ပျောက်ဆုံးသွားသော အဖြူရောင်မြို့တော်- ဟွန်ဒူးရပ်မိုးသစ်တော၏အနက်တွင် မည်သည့် National Geographic ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သနည်း။
© Shutterstock

ဟွန်ဒူးရပ်စ်မြို့ဖြူ

White City သည် ဟွန်ဒူးရပ်စ်နိုင်ငံ အရှေ့ပိုင်းရှိ သည်းမခံနိုင်သော တောနက်တစ်ခု၏ အလယ်ဗဟိုတွင် မျောက်နတ်ဘုရား၏ အဖြူရောင်ပုံစံများနှင့် ရွှေရောင်အရုပ်များဖြင့် ပျောက်ဆုံးသွားသော ဒဏ္ဍာရီလာမြို့တော်တစ်ခုဖြစ်သည်။ 2015 ခုနှစ်တွင် ၎င်း၏အပျက်အစီးများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုတစ်ခုက ယနေ့တိုင် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ငြင်းခုံမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ဇာတ်လမ်းသည် ၎င်း၏စူးစမ်းရှာဖွေသူများ၏ ထူးဆန်းစွာသေဆုံးမှုများကဲ့သို့သော မက်ကာဘရီလျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်မှုများနှင့် ပတ်သက်နေသည်။ Pech Indians တွေရဲ့ အဆိုအရ ဒီမြို့ကို နတ်ဘုရားတွေ စိုက်ထူပြီး ကျိန်ဆဲခြင်းခံရပါတယ်။ နောက်ထပ်ဆက်စပ်သော ရိုးရာပုံပြင်တစ်ခုမှာ လူသားတစ်ဝက် နတ်တဝက်နှင့် နတ်တဝက်နတ်များအကြောင်း ပြောပါသည်။ ထိုမြို့ကို "မျောက်ဘုရား၏မြို့တော်" ဟုလည်း လူသိများသည်။ ဟွန်ဒူးရပ်စ် ကာရေဘီယံ ကမ်းရိုးတန်းရှိ La Mosquitia တွင် တွေ့ရှိမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။

Theodore Moore ၏ "Lost City of the Monkey God" ကို ပန်းချီဆရာ Virgil Finlay ၏ စိတ်ကူးစိတ်သန်းဖြင့် ရေးဆွဲထားသည်။ The American Weekly၊ စက်တင်ဘာ ၂၂၊ ၁၉၄၀ တွင် မူရင်းထုတ်ဝေသည်။
ပန်းချီဆရာ Virgil Finlay သည် Theodore Moore ၏ “မျောက်ဘုရား၏ပျောက်ဆုံးသောမြို့” ကို ရေးဆွဲခဲ့သည်။ The American Weekly၊ စက်တင်ဘာ ၂၂၊ ၁၉၄၀ © Wikimedia Commons တွင် မူရင်းထုတ်ဝေသည်။

အဖြူရောင်မြို့တော်- ဒဏ္ဍာရီကို အကျဉ်းချုပ် သုံးသပ်ချက်

White City ၏သမိုင်းကြောင်းကို Pech Indian ထုံးတမ်းစဉ်လာများကို ပြန်လည်ခြေရာခံနိုင်သည်၊ ၎င်းသည် အဖြူရောင်ကော်လံများနှင့် ကျောက်နံရံကြီးများရှိသော မြို့တစ်မြို့အဖြစ်ဖော်ပြသည်။ ကျောက်တုံးကြီးတွေကို ထုလုပ်မယ့် နတ်ဘုရားတွေက တည်ဆောက်ခဲ့တာဖြစ်မယ်။ Pech Indians ၏အဆိုအရ၊ အားကောင်းသောအိန္ဒိယ၏ "စာလုံးပေါင်း" ကြောင့်မြို့ကိုစွန့်ခွာခဲ့သည်။

ဟွန်ဒူးရပ်စ်ပရက်စ် အင်ဒီးယန်းလူမျိုးများသည်လည်း မျောက်နတ်ဘုရားအတွက် ရည်စူးထားသော အထွတ်အမြတ်ထားရာမြို့ဖြစ်သည့် Kaha Kamasa အကြောင်းလည်း ပြောဆိုကြသည်။ ၎င်းတွင် မျောက်ရုပ်တုများနှင့် မျောက်နတ်ဘုရား၏ ကြီးမားသော ရွှေရုပ်တုတစ်ခု ပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။

စပိန်သိမ်းပိုက်မှုအတွင်း ဒဏ္ဍာရီကို မြှင့်တင်ခဲ့သည်။ Aztec အင်ပါယာပြိုလဲစေခဲ့တဲ့ လေ့လာရေးခရီးကို ဦးဆောင်ခဲ့တဲ့ စပိန်သိမ်းပိုက်သူ Hernán Cortés ဟာ ၁၆ ရာစုအစောပိုင်းမှာ Castile ဘုရင်ရဲ့အုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာ မက္ကဆီကိုပြည်မကြီးရဲ့ အစိတ်အပိုင်းအများအပြားကို ယူဆောင်လာခဲ့ပြီး ရုပ်တုကို အသိအမှတ်ပြုခဲ့ပြီး ပမာဏများစွာကို ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ ရဲတိုက်၌ ရွှေ၊ သူသည် တောတွင်းကို ရှာဖွေသော်လည်း White City ကို ရှာမတွေ့ခဲ့ပေ။

Theodore Morde ၏ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုနှင့်သူ၏မျှော်လင့်မထားသောသေဆုံးမှု

အမေရိကန် စူးစမ်းရှာဖွေသူ Theodore Morde သည် 1940 ခုနှစ်တွင် La Mosquitia ကိုရှာဖွေရင်း ဟွန်ဒူးရပ်မိုးသစ်တောရှိ ၎င်း၏စားပွဲခုံတွင် ထိုင်နေသည်။
အမေရိကန် စူးစမ်းရှာဖွေသူ Theodore Morde သည် 1940 ခုနှစ်တွင် La Mosquitia ကိုရှာဖွေရင်း ဟွန်ဒူးရပ်မိုးသစ်တောရှိ ၎င်း၏စားပွဲ၌ ထိုင်နေခဲ့သည်။ © Wikimedia Commons

Theodore Morde သည် 1939 ခုနှစ်တွင် White City ကိုရှာဖွေရာတွင် La Mosquitia ၏သစ်တောကိုစူးစမ်းလေ့လာခဲ့ပြီးသူ၏ကျယ်ပြန့်သောလေ့လာရေးခရီးအတွင်းထောင်နှင့်ချီသောပစ္စည်းများကိုရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ Morde သည် Maya ထက်စောသောအနွယ် Chorotegas ၏မြို့တော်ဖြစ်မည့် citadel ကိုတွေ့ရှိခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။

ဝင်ပေါက်တွင် တိုင်နှစ်တိုင်ပါသော ပိရမစ်တစ်ခုကို တည်ဆောက်ထားသည်။ ညာဘက်ကော်လံတွင် ပင့်ကူရုပ်ပုံနှင့် ဘယ်ဘက်တွင် မိကျောင်းပုံရှိသည်။ ပိရမစ်၏ထိပ်တွင် ဘုရားကျောင်းမပြုလုပ်မီ ယဇ်ပူဇော်ရန်အတွက် ယဇ်ပလ္လင်တစ်ခုပါရှိသော မျောက်ရုပ်ထုကြီးတစ်ခုနှင့် ကျောက်တုံးများဖြင့် ထွင်းထုထားသည့် ပိရမစ်ထိပ်တွင်၊

Morde သည် ဟောင်းနွမ်းနေသည့်တိုင် ပုံသဏ္ဍာန်ရှိသော နံရံများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပုံရသည်။ Chorotegas များသည် “ကျောက်စာလုပ်ရာတွင် အလွန်ကျွမ်းကျင်သော” ဖြစ်သောကြောင့် Mosquitia တွင် ၎င်းတို့သည် ထိုနေရာတွင် တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။

Morde သည် ဟိန္ဒူဒဏ္ဍာရီရှိ မျောက်နတ်ဘုရားဖြစ်သည့် သမိုင်းမတင်မီက Mono-God နှင့် Hanuman အကြား စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းသော နှိုင်းယှဉ်မှုကို ပြုလုပ်သည်။ သူတို့ တကယ်တူတယ်လို့ သူပြောခဲ့တယ်။

ဟာနုမန်၊ နတ်မျောက် အိန္ဒိယ၊ တမီလ်နာဒူး
ဟာနုမန်၊ နတ်မျောက်။ အိန္ဒိယ၊ တမီလ်နာဒူး © Wikimedia Commons

စူးစမ်းရှာဖွေသူသည် ဒေသ၏ဇာတိလူမျိုးများပြုလုပ်သော (သို့မဟုတ်) ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော ဘာသာရေးအခမ်းအနားတစ်ခုဖြစ်သည့် “မျောက်အသေများ၏အက” ကိုလည်း ဖော်ပြသည်။ မျောက်များကို ဦးစွာအမဲလိုက်ပြီးနောက် မီးရှို့ခံရခြင်းကြောင့် အခမ်းအနားသည် အထူးမနှစ်မြို့စရာဟု ယူဆပါသည်။

ဒေသန္တရဒဏ္ဍာရီအရ မျောက်များသည် လူ-မျောက်များနှင့် ဆင်တူသော လူတစ်ဝက်နှင့် ဝိညာဉ်တစ်ဝက်ပါရှိသော တိရစ္ဆာန်များဖြစ်သော ulak များမှ ဆင်းသက်လာကြသည်။ မျောက်များသည် ဤအန္တရာယ်ရှိသော သတ္တဝါများကို သတိပေးရန်အတွက် ထုံးတမ်းစဉ်လာအရ သတ်ဖြတ်ခြင်းဖြစ်သည် (သူတို့သည် တောထဲတွင် ဆက်လက်နေထိုင်ရဆဲဖြစ်သည်)။

Morde သည် ၎င်း၏စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကိုလုပ်ဆောင်ရန် ရန်ပုံငွေပိုမိုမရရှိခဲ့သည့်အပြင် မကြာမီတွင် မက်ဆာချူးဆက်ပြည်နယ်၊ ဒါ့တ်မောက်မြို့ရှိ ၎င်း၏မိဘအိမ်၌ သေဆုံးနေသည်ကို တွေ့ရှိပြီးနောက် မကြာမီတွင် မော်ဒီအား ရေချိုးခန်းအတွင်းမှ ကြိုးဆွဲချတွေ့ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး သေဆုံးမှုသည် မိမိကိုယ်ကို သတ်သေမှုဖြစ်သည်ဟု ယူဆခဲ့သည်။ ဆေးစစ်ချက်များအရ၊ သူသေဆုံးမှုသည် အမေရိကန်အစိုးရ လျှို့ဝှက်အရာရှိများ၏ ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် လူသတ်မှုတစ်ခုနှင့် ပတ်သက်သည့် ပူးပေါင်းကြံစည်မှု စိတ်ကူးများကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။

နောက်ပိုင်းတွင် သီအိုရီ အများအပြားက သူသေဆုံးမှု၏ နောက်ကွယ်တွင် မကောင်းသော အင်အားစုများ ရှိနေကြောင်း အခိုင်အမာ ဆိုခဲ့ကြသည်။ အချို့သော နောက်ဆက်တွဲ သတင်းများအရ Morde သည် ၎င်း၏ ဟွန်ဒူးရပ်စ် အပျော်ခရီးအပြီးတွင် လန်ဒန်တွင် ကားတိုက်ခံရသည်ဟု ဆိုသော်လည်း၊ ရှာဖွေတွေ့ရှိသူအား သတ်ရန် အိမ်ဖြူတော်တွင် မည်သည့် သေစေနိုင်သော လျှို့ဝှက်ချက် ရှိမည်နည်း။

National Geographic မှ ပြုလုပ်သော စွပ်စွဲချက်များ

ဖေဖော်ဝါရီ 2015 တွင် National Geographic မှထုတ်ဝေခဲ့သည်။ White City ၏ အပျက်အစီးများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။. သို့သော်လည်း ဤအချက်အလက်ကို လှည့်စားမှုဟု ရှုမြင်ကြပြီး ကျွမ်းကျင်သူ အမျိုးမျိုးက ဝေဖန်ခဲ့ကြသည်။ အကယ်၍ ၎င်းသည် ကျော်ကြားသော ပျောက်ဆုံးသွားသောမြို့ဖြစ်ခဲ့ပါက၊ ရှာဖွေတွေ့ရှိရသေးသည့် ရွှေမျောက်ကြီးကဲ့သို့သော ဒဏ္ဍာရီနှင့်ပတ်သက်သည့် နိမိတ်လက္ခဏာအချို့ကို ကိုင်ဆောင်ထားသင့်သည်။ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည့်အရာသည် Mosquitia ၏ မရေမတွက်နိုင်သော အပျက်အစီးများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။

National Geographic ၏ မကြာသေးမီက အငြင်းပွားဖွယ်ရာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သော်လည်း၊ White City of Honduras သည် မဖြေရှင်းနိုင်သော သမိုင်းဝင် ပဟေဠိတစ်ခုအဖြစ် ရှိနေသေးသည်။ ပုံပြင်တစ်ပုဒ်သာ ဖြစ်နိုင်သော်လည်း အိန္ဒိယလူမျိုးများက ၎င်းကို ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်း ဖော်ပြကြသည်။ နှစ်ဆယ်ရာစု စူးစမ်းလေ့လာမှုများကြောင့် Honduran Mosquitia တစ်ခွင် ရှေးဟောင်းအပျက်အစီးများစွာကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။