လပေါ်တွင် ကမ္ဘာမြေမှ နှစ်ဘီလီယံ သက်တမ်းရှိ ကျောက်တုံးကြီးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်- သီအိုရီ ပညာရှင်များက ဘာပြောလဲ။

2019 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် သြစတြေးလျနိုင်ငံမှ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် Apollo 14 လဆင်းယာဉ်အဖွဲ့သားများမှ ပြန်လည်သယ်ဆောင်လာသည့် ကျောက်တုံးတစ်တုံးသည် ကမ္ဘာမြေမှ အမှန်တကယ် ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။

Thea (“Thea” ဟုလည်းသိကြသော) မားစ်ဟုခေါ်သော အင်္ဂါဂြိုဟ်အရွယ် ဂြိုလ်တစ်ခုသည် ကမ္ဘာနှင့် တိုက်မိပြီးနောက် ကျန်ရစ်ခဲ့သော အပျက်အစီးများမှ လကို ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များက ယုံကြည်ခဲ့ကြသည်။ ဤကမ္ဘာမြေကြီးသည် ၎င်း၏ဂြိုလ်တုကိုရရှိပုံအတွက် အဓိကရှင်းလင်းချက်အဖြစ် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လက်ခံထားသော်လည်း ကျွန်ုပ်တို့၏ကမ္ဘာ့သမိုင်းတွင် ဤရွေ့လျားနေသောအခိုက်အတန့်အကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့မသိသေးသောအချက်များစွာရှိပါသေးသည်။

လပေါ်တွင် ကမ္ဘာမြေမှ နှစ်ဘီလီယံ သက်တမ်းရှိ ကျောက်တုံးကြီးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်- သီအိုရီ ပညာရှင်များက ဘာပြောလဲ။ ၁
ကမ္ဘာကို ပေါက်ကွဲစေသော အလတ်စား ဂြိုဟ်တစ်လုံး၏ သရုပ်ဖော်ပုံ။ NASA မှ ပြင်ဆင်ထားသော ဤပုံ၏ အစိတ်အပိုင်းများ။ © Image Credit: MR.Somchat Parkaythong/Shutterstock

Apollo အာကာသယာဉ်မှူးများသည် လမျက်နှာပြင်ကို စူးစမ်းလေ့လာသောအခါတွင် ထူးဆန်းသော ကျောက်တုံးများစွာကို တွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။ ဤထောင့်ချိုးအပိုင်းအစများကို ချဲ့ကြည့်သောအခါ ၎င်းတို့၏ထူးခြားသော အစိမ်းပြာရောင်နှင့် ကွင်းဆက်ပုံသဏ္ဌာန်တို့ကြောင့် "blue-loop" rocks ဟုခေါ်သည်။

ဤထူးခြားသောကျောက်တုံးများကို အာကာသယာဉ်မှူးများက ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် အပိုလို ၁၄ ခရီးစဉ်အတွင်း လပေါ်၌ ပထမဆုံးရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် လပေါ်ရှိ အခြားနေရာများစွာတွင် အလားတူနမူနာများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ဘာတွေ အတိအကျ ၊ ဘယ်က လာသလဲ ဆိုတာကတော့ ပဟေဠိ ဖြစ်နေဆဲပါ။

လပေါ်တွင် ကမ္ဘာမြေမှ နှစ်ဘီလီယံ သက်တမ်းရှိ ကျောက်တုံးကြီးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်- သီအိုရီ ပညာရှင်များက ဘာပြောလဲ။ ၁
နမူနာ 14321၊ Big Bertha ဟု အများသိကြသော၊ သည် မီးတောင်ဝ၏ အနားစွန်းအနီး ဘူတာရုံ C9.0 တွင် ပြန်လည်တွေ့ရှိခဲ့သည့် 1 ကီလိုဂရမ် breccia ဖြစ်သည်။ Lunar Receiving Laboratory တွင် ရိုက်ကူးထားသော ဓာတ်ပုံ။ © Image Credit: Wikimedia Commons

2019 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် သြစတြေးလျနိုင်ငံမှ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် Apollo 14 လဆင်းယာဉ်အဖွဲ့သားများမှ ပြန်လည်သယ်ဆောင်လာသည့် ကျောက်တုံးတစ်တုံးသည် ကမ္ဘာမြေမှ အမှန်တကယ် ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။

ကမ္ဘာမြေနှင့် ဂြိုလ်သိပ္ပံ ဂျာနယ်တွင် ထုတ်ဝေသည့် ဆောင်းပါးတစ်ခုတွင် သိပ္ပံပညာရှင်များက အဆိုပါကျောက်တုံးသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ဘီလီယံနှင့်ချီသော ဂြိုဟ်သိမ်တစ်ခုကြောင့် ကမ္ဘာမြေမှ လပေါ်သို့ ပျံတက်သွားသည့် အပျက်အစီးများ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကျောက်စရစ်ခဲများကို ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင် လွှတ်တင်ခဲ့သည့် Apollo 14 မစ်ရှင်အတွင်း စုဆောင်းရရှိခဲ့ပြီး လပေါ်သို့ အောင်မြင်စွာ ဆင်းသက်နိုင်ရေးအတွက် တတိယမြောက် အာကာသမစ်ရှင်လည်း ဖြစ်သည်။ Alan Shepard၊ Stuart Roosa နှင့် Edgar Mitchell တို့သည် သိပ္ပံနည်းကျ စမ်းသပ်မှုများနှင့် စူးစမ်းလေ့လာမှုများ လုပ်ဆောင်ကာ လမျက်နှာပြင်ပေါ်၌ ၃၃ နာရီကြာ အာကာသလမ်းလျှောက်မှုတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြစဉ်တွင် Alan Shepard၊ Stuart Roosa နှင့် Edgar Mitchell တို့ ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။

လပေါ်တွင် ကမ္ဘာမြေမှ နှစ်ဘီလီယံ သက်တမ်းရှိ ကျောက်တုံးကြီးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်- သီအိုရီ ပညာရှင်များက ဘာပြောလဲ။ ၁
Apollo 14 Commander Alan Shepard သည် Modular Equipment Transporter (MET) မှရပ်တည်သည်။ အာကာသယာဉ်မှူးများက ဆိုက်ကားဟု အမည်ပြောင်ပေးထားသည့် MET သည် လမျက်နှာပြင်ပေါ်ရှိ ကိရိယာများ၊ ကင်မရာများနှင့် နမူနာအိတ်များကို သယ်ဆောင်ရန် တွန်းလှည်းဖြစ်သည်။ Shepard သည် ၎င်း၏ ဦးထုပ်ပေါ်တွင် ဒေါင်လိုက်အစင်းဖြင့် ဖော်ထုတ်နိုင်သည်။ © Image Credit: Wikimedia Commons

ထို့အပြင် အာကာသယာဉ်မှူးများသည် အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် ၄၂ ကီလိုဂရမ်ရှိသော ကျောက်တုံးများနှင့်အတူ ပြန်လာခဲ့ကြသည်။ ဤလ၏ အပျက်အစီးများ စုစည်းမှုသည် လ၏ဖွဲ့စည်းမှုနှင့် ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ဆိုင်ရာ အချက်အလက်များစွာကို ကျွန်ုပ်တို့အား ပံ့ပိုးပေးပါသည်။

သို့သော် အဆိုပါဒြပ်စင်အချို့ကို မကြာသေးမီက လေ့လာတွေ့ရှိချက်များအရ Shepard နှင့် Mitchell တို့က စုဆောင်းထားသော လကျောက်တုံးများထဲမှ အနည်းဆုံးတစ်ခုသည် ကမ္ဘာမြေပေါ်မှ အစပြုလာနိုင်ကြောင်း ညွှန်ပြခဲ့သည်။

လပေါ်တွင် ကမ္ဘာမြေမှ နှစ်ဘီလီယံ သက်တမ်းရှိ ကျောက်တုံးကြီးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်- သီအိုရီ ပညာရှင်များက ဘာပြောလဲ။ ၁
Apollo 14 လကမ္ဘာ ဆင်းသက်ခြင်း မစ်ရှင်၏ လစူးစမ်းရှာဖွေရေး သင်္ဘောသား နှစ်ဦးသည် ဤပုံ၏ အလယ်ဗဟိုအထက်တွင်ရှိသော ကျောက်တုံးကြီးကို ဓာတ်ပုံရိုက်ပြီး စုဆောင်းခဲ့သည်။ ဘယ်ဘက်ခြမ်းကို အရိပ်ပြနေတဲ့ ကျောက်တုံးဟာ သတင်းသမားတွေရဲ့ ဘတ်စကက်ဘောအရွယ် ကျောက်တုံးလို့ ရည်ညွှန်းပြီး အဓိက စုံစမ်းစစ်ဆေးသူတွေက “Big Bertha” လို့ အမည်ပြောင်ပေးထားတဲ့ လနမူနာနံပါတ် 14321 ဖြစ်ပါတယ်။ © Wikimedia Commons

အနောက်သြစတြေးလျရှိ Curtin University ၏ ကမ္ဘာမြေနှင့် ဂြိုလ်သိပ္ပံကျောင်းမှ ပါမောက္ခ Alexander Nemchin ၏ အဆိုအရ လ၏ကျောက်လွှာတစ်ခု၏ဖွဲ့စည်းပုံသည် အတွင်းပိုင်းရှိ quartz ပမာဏများစွာပါဝင်သည့် ကျောက်တုံးများနှင့် အလွန်ဆင်တူပါသည်။ quartz သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အဖြစ်များသော်လည်း ၎င်းကို လပေါ်တွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိရန် အလွန်ခက်ခဲပါသည်။

ထို့အပြင်၊ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာနှင့် လတို့၌ တည်ရှိနေသော neo-silicates အုပ်စုမှ သတ္တုတစ်မျိုးဖြစ်သည့် ကျောက်ထဲတွင်ပါရှိသော ဇာကွန်ကို စစ်ဆေးခဲ့သည်။ ကျောက်တုံးများတွင် တွေ့ရှိရသော ဇာကွန်သည် ကုန်းနေသဏ္ဍာန်များနှင့် ကိုက်ညီသော်လည်း လအတွင်း၌ မည်သည့်အရာမှ မတွေ့ရှိခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိခဲ့သည်။ လပေါ်ရှိ အလွန်ရှားပါးသော ကျောက်တုံးသည် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်သည့် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက တွေ့ရှိခဲ့သည်။

Nemchin ရဲ့ အဆိုအရ ဒီကျောက်တုံးဟာ လပေါ်မှာ ဖန်ဆင်းတာမဟုတ်ဘဲ ကမ္ဘာမြေကနေ ဆင်းသက်လာတာဖြစ်ကြောင်း သိသာထင်ရှားတဲ့ အထောက်အထားတွေ ပေးစွမ်းပါတယ်။ လပေါ်ရှိ ခဏတာ တူညီသော အခြေအနေများအောက်တွင် ကျောက်တုံးကြီး ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟူသော အယူအဆကို သူ မငြင်းဆိုခဲ့သော်လည်း ယင်းသည် အလွန်ပင် ယုံမှားဖွယ်မရှိဟု ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။

ယင်းအစား သုတေသီများက ကွဲပြားခြားနားသော ဖြစ်နိုင်ခြေကို အဆိုပြုခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ဘီလီယံပေါင်းများစွာက ကမ္ဘာမြေနှင့် ဂြိုဟ်သိမ်ဂြိုဟ်မွှား ရိုက်ခတ်မှုကြောင့် ယင်းကျောက်ကို ဖန်တီးပြီးနောက် လပေါ်သို့ ပြောင်းရွှေ့သွားကြောင်း ၎င်းတို့က ယူဆခဲ့ကြသည်။

ဤအယူအဆအရ ဂြိုဟ်သိမ်သည် လွန်ခဲ့သော နှစ်သန်းပေါင်းများစွာက ကမ္ဘာမြေနှင့် တိုက်မိခဲ့ပြီး အချို့သော အပျက်အစီးများနှင့် ကျောက်တုံးများကို ပတ်လမ်းအတွင်းသို့ လွှတ်တင်ကာ လပေါ်သို့ ဆင်းသက်ခဲ့သည်။

လပေါ်တွင် ကမ္ဘာမြေမှ နှစ်ဘီလီယံ သက်တမ်းရှိ ကျောက်တုံးကြီးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်- သီအိုရီ ပညာရှင်များက ဘာပြောလဲ။ ၁
Apollo 14 အာကာသယာဉ်မှူး Edgar Mitchell နှင့် Alan Shepard တို့သည် Johnson Space Center ၏ Lunar Receiving Laboratory တွင် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ ပြုလုပ်စဉ် Big Bertha ကို လေ့လာခဲ့သည်။ © Image Credit: Wikimedia Commons

ဤအကြံအစည်သည် ကျောက်တုံးတွင် လကမ္ဘာဂြိုဟ်အခြေအနေများထက် ကုန်းနေဂြိုဟ်အခြေအနေများနှင့် လိုက်ဖက်သော ဓာတုဗေဒမိတ်ကပ်ပါသည့် အကြောင်းရင်းကို ရှင်းပြမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ဘီလီယံပေါင်းများစွာက ကမ္ဘာမြေကို ပြောင်းလဲစေခဲ့သော ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုမျိုးနှင့် ပတ်သက်သည့် ယုံကြည်ချက်များနှင့်လည်း ကိုက်ညီပါသည်။

ကျွမ်းကျင်သူများစွာ၏အဆိုအရ၊ ဂြိုဟ်သိမ်များနှင့် ဥက္ကာခဲများသည် ၎င်း၏ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအစောပိုင်းအဆင့်များအတွင်း ကမ္ဘာမြေကို ထိမှန်သွားကာ ၎င်း၏မျက်နှာပြင်ကို ကြီးမားစွာအနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေခဲ့သည်။

ထို့အပြင် ဤခေတ်ကာလတွင် လသည် ကမ္ဘာနှင့် အနည်းဆုံး သုံးဆပိုမိုနီးကပ်လာသည်ဟု ယူဆရပြီး ယင်းတိုက်မိမှုကြောင့် ပျံသန်းနေသော အပျက်အစီးများမှာလည်း လကို ရိုက်ခတ်နိုင်သည်ဟု ယူဆရသည်။

ဤအကြံအစည်မှန်ပါက Apollo 14 အဖွဲ့သားများမှ ပြန်ပေးသည့် ကျောက်သည် ရှာဖွေတွေ့ရှိဖူးသမျှ ရှေးအကျဆုံး ကုန်းတွင်းကျောက်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ Zircon လေ့လာဆန်းစစ်မှုအရ အဆိုပါကျောက်၏ သက်တမ်းသည် နှစ်ပေါင်း ၄ ဘီလီယံခန့်ရှိကာ ၎င်းသည် သြစတြေးလျအနောက်ခြမ်းတွင် တွေ့ရှိရသည့် ဇာကွန်းကျောက်ခဲထက် အနည်းငယ် ငယ်သည်ဟု လူသိများသော ကမ္ဘာကျောက်တုံးကြီးဖြစ်သည်။

ဤရှေးဟောင်းကျောက်တုံးများသည် သေးငယ်ပြီး မထင်မှတ်ထားသော ကျောက်တုံးများဟု ထင်ရသော်လည်း ၎င်းတို့သည် ကမ္ဘာ၏တည်ရှိမှုအစောပိုင်းအဆင့်များအကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့၏အသိပညာကို ပြောင်းလဲရန် အလားအလာရှိသည်။

အထက်ပါအချက်သည် ပင်မသိပ္ပံပညာ၏ ယေဘုယျအမြင်ဖြစ်သည်။ ဒါပေမယ့် ဒီရှာဖွေတွေ့ရှိမှုမှာ ထူးထူးခြားခြား ဖမ်းစားမှုတစ်ခုရှိပါတယ်။ အချို့သော သီအိုရီများ အရ အဆိုပါကျောက်များသည် လမျက်နှာပြင်ကို သဘာဝအတိုင်း မရောက်နိုင်ဘဲ အတုအယောင်နည်းများဖြင့် ပြုလုပ်ထားကြသည်။ ယုံယုံကြည်ကြည်နဲ့ ဒီလိုတောင်းဆိုကြတယ်။ Silurian အယူအဆ.

Silurian hypothesis သည် အခြေခံအားဖြင့် လူသားများသည် ကျွန်ုပ်တို့ကမ္ဘာမြေပေါ်တွင် ဖြစ်ထွန်းလာခဲ့သည့် ပထမဆုံး သက်ရှိပုံစံများ မဟုတ်ကြောင်းနှင့် လွန်ခဲ့သော နှစ်သန်းပေါင်း 100 က ရှေးဖြစ်ခဲ့ဖူးသော အထောက်အထားများ ယခုအချိန်တွင် လက်တွေ့အားဖြင့် ပျောက်ကွယ်သွားတော့မည် ဖြစ်ကြောင်း Silurian အယူအဆက အခြေခံအားဖြင့် ဖော်ပြသည်။

လပေါ်တွင် ကမ္ဘာမြေမှ နှစ်ဘီလီယံ သက်တမ်းရှိ ကျောက်တုံးကြီးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်- သီအိုရီ ပညာရှင်များက ဘာပြောလဲ။ ၁
လူသားများရှေ့တွင် ကမ္ဘာမြေကြီးပေါ်တွင် နေထိုင်သည့် အဆင့်မြင့်ယဉ်ကျေးမှု။ © Image Credit: Zishan Liu | Dreamstime.Com မှ လိုင်စင်ရရှိသည် (တည်းဖြတ်/လုပ်ငန်းသုံး စတော့ဓာတ်ပုံ)

ရှင်းလင်းရန်၊ ရူပဗေဒပညာရှင်နှင့် သုတေသန ပူးတွဲရေးသားသူ အဒမ်ဖရန့်ခ်က အတ္တလန်တိတ် အပိုင်းတစ်ပိုင်း၌ “သင်မထောက်ခံသော ယူဆချက်တစ်ခုကို တင်ပြသည့် စာတမ်းတစ်စောင်ကို ထုတ်ဝေခြင်းသည် မကြာခဏ မဟုတ်ပါ။” တစ်နည်းဆိုရသော် Time Lords နှင့် Lizard People တို့၏ ရှေးခေတ်ယဉ်ကျေးမှု တည်ရှိမှုကို မယုံကြည်ကြပေ။ ယင်းအစား၊ ၎င်းတို့၏ ရည်မှန်းချက်မှာ ဝေးကွာသော ဂြိုလ်များပေါ်တွင် ယဉ်ကျေးမှုဟောင်းများ၏ အထောက်အထားများကို မည်သို့ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်သည်ကို အဖြေရှာရန်ဖြစ်သည်။

ဤကဲ့သို့သော ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အထောက်အထားများကို ကျွန်ုပ်တို့ သက်သေပြနိုင်သည်မှာ ယုတ္တိရှိပုံပေါ်နိုင်သည် - အမှန်မှာ၊ ဒိုင်နိုဆောများသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်သန်းပေါင်း 100 ကတည်းက တည်ရှိခဲ့ပြီး ၎င်းတို့၏ ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်းများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ခြင်းကြောင့် ယင်းကို ကျွန်ုပ်တို့ သိရှိခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ၎င်းတို့သည် နှစ်သန်းပေါင်း 150 ကျော်ဝန်းကျင်ရှိခဲ့သည်။

ဤစိတ်ကူးယဉ်ယဉ်ကျေးမှု၏ အပျက်အစီးများ မည်မျှ ဟောင်းမည် သို့မဟုတ် ကျယ်ဝန်းမည်ကို ရိုးရှင်းစွာ မသိသောကြောင့် ထင်ရှားပါသည်။ တည်ရှိနေတာ ဘယ်လောက်ကြာပြီလဲဆိုတာလည်း ပါပါတယ်။ လူသားမျိုးနွယ်သည် အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် နှစ် ၁၀၀,၀၀၀ ခန့် အချိန်တိုအတွင်း ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ကျယ်ပြန့်လာခဲ့သည်။

အခြားမျိုးစိတ်များ အလားတူလုပ်ဆောင်ပါက၊ ၎င်းကို ဘူမိဗေဒမှတ်တမ်းတွင် တွေ့ရှိရန် အခွင့်အလမ်းများစွာ နည်းပါးမည်ဖြစ်သည်။ ဖရန့်ခ်နှင့် ၎င်း၏ ရာသီဥတုဗေဒပညာရှင် တွဲဖက်ရေးသားသူ Gavin Schmidt တို့၏ သုတေသနသည် နက်ရှိုင်းသော အချိန်ကာလ ယဉ်ကျေးမှုများကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။

ဒါဆို ဒီသီအိုရီတွေ မှန်နိုင်မလား။ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း 4 ဘီလီယံနီးပါးခန့်က ကျွန်ုပ်တို့ကဲ့သို့ အဆင့်မြင့်ယဉ်ကျေးမှုတစ်ရပ်သည် ဤကမ္ဘာမြေပေါ်တွင် ရှင်သန်ကြီးထွားလာပြီး လမျက်နှာပြင်ကို လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်ပါသလား။ ကမ္ဘာသည် နှစ်ပေါင်း 4.54 ဘီလီယံ သက်တမ်းရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသော်လည်း ယင်းသည် ခန့်မှန်းချက်မျှသာဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာမြေကို မည်သည့်အချိန်က ဖန်ဆင်းခဲ့ကြောင်းနှင့် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်သမိုင်းတွင် ယဉ်ကျေးမှုမည်မျှရှိကြောင်း အတိအကျ ကောက်ချက်မချနိုင်ပေ။