သမိုင်းပညာရှင်များနှင့် ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုအရ သမိုင်းမတင်မီလူသားများသည် သိပ္ပံပညာ သို့မဟုတ် ဆေးပညာကို အနည်းငယ်မျှ သို့မဟုတ် လုံးဝမတတ်ဘဲ ရိုးရှင်းကာ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော သတ္တဝါများဖြစ်သည်။ ဂရိမြို့ပြနိုင်ငံများနှင့် ရောမအင်ပါယာများ ထွန်းကားလာသည်နှင့်အမျှ လူ့ယဉ်ကျေးမှုသည် ဇီဝဗေဒ၊ ခန္ဓာဗေဒ၊ ရုက္ခဗေဒနှင့် ဓာတုဗေဒစသည့်အရာများနှင့်အတူ သူ့ကိုယ်သူပါ၀င်နိုင်လောက်အောင် တိုးတက်ခဲ့သည်ဟု ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ယုံကြည်ခဲ့ကြသည်။
ကံကောင်းထောက်မစွာဖြင့်၊ မကြာသေးမီက ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများသည် “ကျောက်ခေတ်” နှင့် ပတ်သက်၍ ကာလကြာရှည်တည်မြဲခဲ့သော ယုံကြည်ချက်သည် မှားယွင်းကြောင်း သက်သေပြနေသည်။ ခန္ဓာဗေဒ၊ ဇီဝကမ္မဗေဒနှင့် ခွဲစိတ်မှုတို့ကိုပင် ယခင်က ထင်ထားသည်ထက် များစွာစောပြီး တည်ရှိနေသည်ဟု ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ အထောက်အထားများ ထွက်ပေါ်လာနေသည်။
သြစတြေးလျနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှ ရှေးဟောင်းသုတေသနအဖွဲ့၏ ပြောကြားချက်အရ ဝေးလံခေါင်သီသော အင်ဒိုနီးရှားလှိုဏ်ဂူတစ်ခုသည် ၎င်း၏ဘယ်ဘက်ခြေထောက်အောက်ပိုင်း ပျောက်ဆုံးနေသည့် နှစ်ပေါင်း ၃၁,၀၀၀ သက်တမ်းရှိ အရိုးစုတစ်ခုအတွက် အစောဆုံး ခွဲစိတ်မှုဖြစ်ကြောင်း သက်သေပြခဲ့ပြီး လူ့သမိုင်းကို ပြန်လည်တွေးတောစေခဲ့သည်။ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် အဆိုပါတွေ့ရှိချက်ကို Nature ဂျာနယ်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။
ဩစတြေးလျနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသားများ ပါဝင်သော လေ့လာရေး အဖွဲ့သည် ဘော်နီယို အရှေ့ ကာလီမန်တန်တွင် လူသားမျိုးစိတ်သစ်၏ အကြွင်းအကျန်များကို 2020 ခုနှစ်တွင် ထုံးလိုဏ်ဂူတစ်ခုအား ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး ရှေးဟောင်းကျောက်တုံးအနုပညာကို ရှာဖွေခဲ့သည်။
တွေ့ရှိချက်သည် အစောဆုံးသိထားသော ခွဲစိတ်ဖြတ်တောက်ခြင်း၏ အထောက်အထားများဖြစ်လာပြီး Eurasia တစ်ဝှမ်းရှိ ရှုပ်ထွေးသော ဆေးဘက်ဆိုင်ရာလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ၏ အခြားရှာဖွေတွေ့ရှိမှုမတိုင်မီ နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာက သက်သေပြခဲ့သည်။
သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ရေဒီယိုအိုင်ဆိုတုပ်ချိန်းတွေ့ခြင်းကို အသုံးပြု၍ သွား၏သက်တမ်းနှင့် မြှုပ်နှံထားသော အနည်အနှစ်များကို တိုင်းတာခြင်းဖြင့် အကြွင်းအကျန်များသည် နှစ်ပေါင်း ၃၁,၀၀၀ ခန့်ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းကြသည်။
ခြေထောက်ကို မမြှုပ်မီ နှစ်အတော်ကြာ ခွဲစိတ်ဖြတ်တောက်ခြင်းသည် ဘယ်ဘက်ခြေထောက်အောက်ပိုင်းရှိ အရိုးများ ပေါက်ဖွားလာခဲ့ကြောင်း palaeopathological analysis က ဖော်ပြသည်။
တူးဖော်မှုကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲသည့် သြစတြေးလျနိုင်ငံ Griffith တက္ကသိုလ်မှ သုတေသနလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင် ဒေါက်တာ Tim Maloney က ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုသည် "အိပ်မက် အမှန်တကယ်ဖြစ်လာသည်" ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။
အင်ဒိုနီးရှားရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် ထိန်းသိမ်းရေးဆိုင်ရာ အင်စတီကျု့မှ သိပ္ပံပညာရှင်များ ပါဝင်သော ရှေးဟောင်းသုတေသနအဖွဲ့သည် မြေပြင်၌ ကျောက်တုံးအမှတ်အသားများဖြင့် သင်္ချိုင်းနေရာတစ်ခုအား ရှာဖွေတွေ့ရှိချိန်တွင် ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု သိုက်များကို ဆန်းစစ်ခဲ့သည်။
တူးဖော်ပြီး ၁၁ ရက်အကြာတွင် ၎င်း၏ ဘယ်ဘက်ခြေထောက်နှင့် ခြေဖဝါးများ ပြတ်တောက်သွားခဲ့သော မုဆိုးစုဆောင်းသူ လူငယ်တစ်ဦး၏ ရုပ်ကြွင်းကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။
သန့်ရှင်းသော သစ်ငုတ်တိုသည် အနာကျက်ခြင်းသည် မတော်တဆ သို့မဟုတ် တိရစ္ဆာန်၏ တိုက်ခိုက်ခြင်းထက် ဖြတ်တောက်ခံရခြင်းကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း Maloney က ပြောကြားခဲ့သည်။
Maloney ၏ အဆိုအရ မုဆိုးသည် မိုးသစ်တောတွင် ကလေးငယ်တစ်ဦးနှင့် အရွယ်ရောက်ပြီးသူဖြစ်ပြီး ဖျားနာသူအဖြစ် လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး ၎င်းသည် ထူးထူးခြားခြား စွမ်းဆောင်နိုင်ရုံသာမက ဆေးပညာအရလည်း သိသာထင်ရှားပါသည်။ သူ့ငုတ်မှာ ပိုးဝင်ခြင်း သို့မဟုတ် ပုံမှန်မဟုတ်သော ကြိတ်ခြင်း၏ လက္ခဏာမပြဟု သူမက ပြောသည်။
ဤရှာဖွေတွေ့ရှိမှုမတိုင်မီ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း ၁၀,၀၀၀ ခန့်က ခွဲစိတ်ဖြတ်တောက်ခြင်းသည် မလွှဲမရှောင်သာ သေဒဏ်ပေးခဲ့သည်ဟု ယုံကြည်ရပြီး ခွဲစိတ်မှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်များ တိုးတက်ကောင်းမွန်လာကာ အခြေချနေထိုင်သော စိုက်ပျိုးရေးလူ့အဖွဲ့အစည်းများ၏ ရလဒ်အဖြစ် တိုးတက်လာခဲ့ကြောင်း၊
ပြင်သစ်နိုင်ငံတွင် နှစ်ပေါင်း ၇၀၀၀ ခန့်က ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည့် ရှေးဟောင်းအရိုးစုသည် ဖြတ်တောက်ခံရခြင်း၏ ရှေးအကျဆုံး အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သည့် အထောက်အထားဖြစ်သည်။ သူ၏ ဘယ်ဘက်လက်မောင်းသည် တံတောင်ဆစ်မှ အောက်သို့ လွဲနေသည်။
ဤရှာဖွေတွေ့ရှိမှုမတိုင်မီတွင် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုသမိုင်းနှင့် လူသားအသိပညာသည် အလွန်ကွာခြားကြောင်း Maloney မှပြောကြားခဲ့သည်။ အစောပိုင်းလူများသည် ခြေဖဝါးနှင့် ခြေထောက်ကို ဖယ်ရှားပြီးနောက် ဤလူကို အသက်ရှင်နိုင်စေမည့် ရှုပ်ထွေးသော ခွဲစိတ်မှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်များကို ကျွမ်းကျင်ခဲ့ကြသည်ဟု ဆိုလိုသည်။
ကျောက်ခေတ်ခွဲစိတ်ဆရာဝန်သည် သွေးပြန်ကြောများ၊ သွေးကြောများနှင့် အာရုံကြောများအပါအဝင် ခန္ဓာဗေဒဆိုင်ရာအသေးစိတ်အချက်အလက်များကို သိရှိထားသင့်ပြီး အသက်သေဆုံးသည်အထိ သွေးဆုံးရှုံးမှုနှင့် ရောဂါပိုးမွှားများကို ရှောင်ရှားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ခွဲစိတ်ပြီးနောက် ပုံမှန်ပိုးသတ်ခြင်းအပါအဝင် အထူးကြပ်မတ်ကုသရေးပုံစံအချို့ကို အောင်မြင်စွာလုပ်ဆောင်ရန် အကြံပြုထားသည်။
ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီမယုံကြည်နိုင်လောက်တဲ့ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုက အတိတ်ကို စွဲလမ်းစေတဲ့ အရိပ်အယောင်ဖြစ်ပြီး အစောပိုင်းလူသားတွေရဲ့ စွမ်းဆောင်နိုင်မှုအပေါ် ရှုထောင့်အသစ်ကို ပေးစွမ်းပါတယ်။
လေ့လာမှုတွင်မပါဝင်သည့် သြစတြေးလျအမျိုးသားတက္ကသိုလ် ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် မနုဿဗေဒကျောင်းမှ Emeritus Prof Matthew Spriggs က ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုသည် "ကျွန်ုပ်တို့၏မျိုးစိတ်များ၏သမိုင်းကို အရေးကြီးသောပြန်လည်ရေးသားခြင်း" ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည် ယနေ့ကျွန်ုပ်တို့လက်မခံနိုင်သောနည်းပညာများဖြင့်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ”
ကျောက်ခေတ်လူသားများသည် အမဲလိုက်ခြင်းမှတစ်ဆင့် နို့တိုက်သတ္တဝါများ၏ အတွင်းပိုင်းလုပ်ငန်းဆောင်တာများကို နားလည်သိရှိနိုင်ပြီး ရောဂါပိုးနှင့် ဒဏ်ရာများအတွက် ကုသမှုများပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်မှာ အံ့သြစရာမဟုတ်ကြောင်း Spriggs မှပြောကြားခဲ့သည်။
ယနေ့တွင်၊ သမိုင်းမတင်မီ အင်ဒိုနီးရှားရှိ ဂူလူသားသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၃၁,၀၀၀ နီးပါးက ရှုပ်ထွေးသော ခွဲစိတ်မှုမျိုး ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ ဒါပေမယ့် ငါတို့ မယုံနိုင်ဘူး။ အစောပိုင်းလူသားများသည် ကျွန်ုပ်တို့ထင်ထားသည်ထက် ကျော်လွန်၍ ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော ခန္ဓာဗေဒနှင့် ဆေးပညာဆိုင်ရာ အသိပညာရှိကြောင်း သက်သေပြခဲ့သည်။ သို့သော်၊ သူတို့သည် ဤကဲ့သို့သော အသိပညာကို မည်သို့ရယူခဲ့ကြသနည်း၊
ယနေ့တိုင် လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်နေသေးသည်။ သမိုင်းမတင်မီက ကျောက်ခေတ်လူတွေက သူတို့ရဲ့ ဆန်းပြားတဲ့ အသိပညာ ဘယ်လိုရလာတယ်ဆိုတာ ငါတို့ ဘယ်တော့မှ သိမှာမဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမယ့် သေချာတာတစ်ခုကတော့ ဒီရှာဖွေတွေ့ရှိမှုဟာ ငါတို့သိတဲ့အတိုင်းပဲ သမိုင်းကို ပြန်ရေးထားတယ်။
