Nan Madol: လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၁၄၀၀၀ ကတည်ဆောက်ခဲ့တဲ့လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်တဲ့အဆင့်မြင့်နည်းပညာမြို့တော်လား။

လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်သော ကျွန်းမြို့ဖြစ်သော Nan Madol သည် ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာအလယ်တွင် နိုးကြားနေဆဲဖြစ်သည်။ မြို့တော်ကို အေဒီ ဒုတိယရာစုမှဟု ယူဆကြသော်လည်း ၎င်း၏ထူးခြားချက်အချို့မှာ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း 14,000 က ပုံပြင်တစ်ပုဒ်ကို ပြောပြနေပုံရသည်။

ပဟေိဆန်သော Nan Madol မြို့သည်အနီးဆုံးကမ်းရိုးတန်းမှကီလိုမီတာ ၁၀၀၀ ကျော်ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာအလယ်၌တည်ရှိသည်။ ၎င်းသည်နေရာ၏အလယ်၌တည်ဆောက်ထားသောမြို့ဖြစ်ပြီး၎င်းကို“ ပစိဖိတ်၏ Venice” ဟုလည်းလူသိများသည်။

ခရစ်နှစ် ၁၆၂၈ မတိုင်မီ Saudeleur မင်းဆက်အုပ်ချုပ်ခဲ့သောခံတပ်ခိုင်ခံ့သော Nan Madol ၏ဒစ်ဂျစ်တယ်ပြန်လည်တည်ဆောက်မှု Micronesia, Pohnpei ကျွန်းပေါ်တွင်တည်ရှိသည်။
ခရစ်နှစ် ၁၆၂၈ အထိ Saudeleur မင်းဆက်အုပ်ချုပ်ခဲ့သောခံတပ်ခိုင်ခံ့သော Nan Madol ၏ဒစ်ဂျစ်တယ်ပြန်လည်တည်ဆောက်မှု Micronesia, Pohnpei ကျွန်းပေါ်တွင်တည်ရှိသည်။ ©ပုံ Credit: National Geographic | ယူကျု

ထူးဆန်းသောကျွန်းမြို့ Nan Madol

Nan Madol: လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၁၄၀၀၀ ကတည်ဆောက်ခဲ့တဲ့လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်တဲ့အဆင့်မြင့်နည်းပညာမြို့တော်လား။ ၁
Nan Madol သမိုင်းမတင်မီကပျက်စီးခဲ့သောကျောက်မြို့သည် basalt slab များနှင့်တည်ဆောက်ထားပြီးလက်ဖဝါးများဖြင့်ပြည့်နှက်နေသည်။ Pohnpei, Micronesia, Oceania ရှိရေကန်တစ်ခုတွင်တူးမြောင်းများဖြင့်တည်ဆောက်ထားသောရှေးဟောင်းနံရံများ ©ပုံ Credit: Dmitry Malov | အိပ်မက်များ စတော့ဓာတ်ပုံများ၊ ID: 130390044

Micronesia သည်ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာ၏အနောက်ဘက်အစွန်းတစ်လျှောက် Yap, Chuuk, Pohnpei နှင့် Kosrae ဒေသများပါဝင်သောအမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏လွတ်လပ်သောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ Micronesia ဒေသလေးခု၌စုစုပေါင်းကျွန်း ၇၀၇ ခုရှိသည်။ ရှေးဟောင်းမြို့တော် Nan Madol ကိုကျွန်းပေါင်း ၉၂ ခုဖြင့်တည်ထောင်ခဲ့သည်။

ဧရာမ Basalt ကျောက်ဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားသောကျွန်းမြို့သည်တစ်ချိန်ကလူ ၁၀၀၀ နေထိုင်သည်။ အခုတော့လုံးဝစွန့်ပစ်လိုက်ပြီ။ ဒါပေမယ့်တစ်ယောက်ယောက်ကဘာလို့ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာအလယ်မှာဒီလောက်ကျွန်းမြို့တစ်မြို့ကိုတည်ဆောက်ခဲ့တာလဲ။ ပြောရမည်ဆိုလျှင်ဤမသင်္ကာဖွယ်ရာမြို့၏မရှင်းပြနိုင်သောရှုထောင့်နှစ်ခုရှိသည်။

Nan Madol ၏လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်သောဇာစ်မြစ်

Nan Madol ၏ Nandowas ၏နံရံများနှင့်တူးမြောင်းများ အချို့နေရာများတွင်ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာအလယ်၌ကျွန်းကို ဖြတ်၍ တည်ဆောက်ထားသော basalt ကျောက်တံတိုင်းသည်အမြင့် ၂၅ ပေနှင့်အမြင့် ၁၈ ပေရှိသည်။ ကျွန်းတစ်မြို့လုံး၌လူသားများနေထိုင်သည့်လက္ခဏာများကိုတွေ့ရသည်၊ သို့သော်ထိုမြို့၌ခေတ်သစ်လူသားဘိုးဘေးများမည်သည်နေထိုင်သည်ကိုပညာရှင်များကဆုံးဖြတ်နိုင်ခြင်းမရှိသေးပေ။ နောက်ထပ်သုတေသနလုပ်ငန်းများလုပ်ဆောင်နေသည်။ © Image Credit: Dmitry Malov | DreamsTime Stock Photos, ID 25 မှလိုင်စင်ရသည်
Nan Madol ၏ Nandowas ၏နံရံများနှင့်တူးမြောင်းများ အချို့နေရာများတွင်ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာအလယ်၌ကျွန်းကို ဖြတ်၍ တည်ဆောက်ထားသော basalt ကျောက်တံတိုင်းသည် ၂၅ ပေမြင့်ပြီး ၁၈ ပေထူသည်။ ကျွန်းတစ်မြို့လုံး၌လူသားများနေထိုင်သည့်လက္ခဏာများကိုတွေ့ရသည်၊ သို့သော်ထိုမြို့၌ခေတ်သစ်လူသားဘိုးဘေးများမည်သည်နေထိုင်သည်ကိုပညာရှင်များကဆုံးဖြတ်နိုင်ခြင်းမရှိသေးပေ။ နောက်ထပ်သုတေသနလုပ်ငန်းများလုပ်ဆောင်နေသည်။ ©ပုံ Credit: Dmitry Malov | မှလိုင်စင်ရသည် အိပ်မက်များ စတော့ဓာတ်ပုံများ၊ ID 130392380

Nan Madol မြို့ရိုးများသည်ပင်လယ်အောက်မှစတင်တက်လာပြီးလုပ်ကွက်အချို့သည်အလေးချိန်တန် ၄၀ အထိရှိသည်။ ထိုအချိန်တွင်ပင်လယ်အောက်မှနံရံများတည်ဆောက်ရန်မဖြစ်နိုင်ပေ။ ထို့ကြောင့် Nan Madol သည်တည်ဆောက်စဉ်ကာလ၌ပင်လယ်ထက်မြင့်သည်။ ဒါပေမယ့်ဘူမိဗေဒပညာရှင်တွေရဲ့အဆိုအရ Nan Madol တည်ရှိရာကျွန်းဟာ bradyseism ကဲ့သို့သောဖြစ်ရပ်များကြောင့်ယခုအီတလီပင်လယ်ရှိ Siponto မှအခြားမြို့များကဲ့သို့နိမ့်ကျခြင်းကြောင့်နစ်မြုပ်ခြင်းမရှိခဲ့ပါ။

သို့သော်ပင်လယ်သည် Nan Madol ကိုမည်သို့ဖုံးလွှမ်းခဲ့သနည်း။ သိသာထင်ရှားသည်မှာ အကယ်၍ ကျွန်းသည်မနစ်ခဲ့ပါက၎င်းသည်မြင့်တက်လာသောပင်လယ်ဖြစ်သည်။ သို့သော် Nan Madol သည်မြေထဲပင်လယ်ကဲ့သို့ပင်လယ်သေးသေးလေးတစ်ခုနှင့်မနီးပါ။ Nan Madol သည်ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာအလယ်၌ရှိသည်။ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာကဲ့သို့မီတာအနည်းငယ်အကွာ၌ဧရာမအကောင်ကြီးမွေးမြူရန်စွဲမက်ဖွယ်ရေထုလိုအပ်သည်။ ဒီရေတွေအားလုံးဘယ်ကလာတာလဲ။

ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာသည်မီတာ (၁၀၀) ကျော်မြင့်တက်မှုနောက်ဆုံးအကြိမ်သည်လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၁၄၀၀၀ ၀ န်းကျင်ကနောက်ဆုံးရေခဲပြင်များပြိုလဲပြီးနောက်ကမ္ဘာမြေအများစုကိုဖုံးလွှမ်းနေသောရေခဲများအရည်ပျော်ကျသွားသည်။ တိုက်ကြီးတခုလုံးကဲ့သို့ကြီးမားသောရေခဲများအရည်ပျော်ခြင်းသည်သမုဒ္ဒရာများအားသူတို့လိုအပ်သောရေထုကိုမြင့်တက်စေခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့်ထိုအချိန်တွင် Nan Madol သည်သမုဒ္ဒရာ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကိုအလွယ်တကူမြုပ်သွားစေနိုင်သည်။ ဒါပေမယ့်ပြောရမည်ဆိုလျှင် Nan Madol သည်နှစ်ပေါင်း ၁၄၀၀၀ ကျော်အသက်ကြီးသူဖြစ်သည်ဟုဆိုသည်။

ပင်မရေစီးကြောင်းဆိုင်ရာ သုတေသီများအတွက်၊ ၎င်းသည် လက်ခံနိုင်ဖွယ်မရှိပါ၊ ထို့ကြောင့် Nan Madol ကို အေဒီ ၂ ရာစုတွင် Saudeleurs မှ တည်ဆောက်ခဲ့သည်ဟု Wikipedia တွင် သင်ဖတ်ရသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ၎င်းသည် ၎င်း၏ အမှန်တကယ် တည်ဆောက်မှုမဟုတ်ဘဲ ကျွန်းပေါ်တွင် အသက်အကြီးဆုံး လူသားအကြွင်းအကျန်များကို တွေ့ရှိခဲ့သည့် နေ့စွဲသာဖြစ်သည်။

Nan Madol တည်ရှိရာကျွန်း ၉၂ ခု (သို့) ပင်လယ်ကို ဖြတ်၍ မီးတောင်တန်ချိန် ၁၀၀,၀၀၀ ကျော်ကိုတည်ဆောက်သူများသည်မည်သို့တည်ဆောက်ခဲ့သနည်း။ တကယ်တော့ Nan Madol ကိုကုန်းပေါ်မှာတင်မဟုတ်ဘဲ Venice လိုပင်လယ်မှာတည်ဆောက်ခဲ့တာမဟုတ်ဘူး။

Nan Madol ကျွန်း ၉၂ ခုသည်တူးမြောင်းများနှင့်ကျောက်နံရံများဖြင့်တစ်ခုနှင့်တစ်ခုဆက်သွယ်ထားသည်။ ©ပုံ Credit: Dmitry Malov | DreamsTime Stock Photos, ID: 92
Nan Madol ကျွန်း ၉၂ ခုသည်တူးမြောင်းများနှင့်ကျောက်နံရံများဖြင့်တစ်ခုနှင့်တစ်ခုဆက်သွယ်ထားသည်။ ©ပုံ Credit: Dmitry Malov | DreamsTime Stock Photos, ID: 92

ရှေးဟောင်းမြို့၏နောက်ထပ်ထူးဆန်းသောအစိတ်အပိုင်းမှာ Nan Madol လုပ်သောကျောက်သည် 'သံလိုက်ကျောက်' ဖြစ်သည်။ လူတစ်ယောက်ကကျောက်တုံးနဲ့နီးတဲ့သံလိုက်အိမ်မြှောင်ကိုယူလာရင်ရူးသွားလိမ့်မယ်။ ကျောက်၏သံလိုက်ဓာတ်သည် Nan Madol အတွက်အသုံးပြုသောသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနည်းလမ်းများနှင့်ဆက်စပ်မှုရှိပါသလား။

မှော်ဆရာနှစ်ယောက်ရဲ့ဒဏ္ာရီ

Kosrae ကျွန်းမှဒဏ္icalာရီဆန်ဆန်သူရဲကောင်း Isokelekel သည် Saudeleur မင်းဆက်ကိုသိမ်းပိုက်ပြီး Nahnmwarki Era ကိုတည်ထောင်သည့်အခါအေဒီ ၁၆၂၈ အထိတိုးတက်ခဲ့သည်။
Kosrae ကျွန်းမှဒဏ္icalာရီဆန်ဆန်သူရဲကောင်း Isokelekel သည် Saudeleur မင်းဆက်ကိုသိမ်းပိုက်ပြီး Nahnmwarki Era ကိုတည်ထောင်ခဲ့သည်။ ©ပုံ Credit: Ajdemma အ | Flickr

Nan Madol မြို့ရှိကျွန်း ၉၂ ကျွန်း၏အရွယ်အစားနှင့်ပုံသဏ္န်သည်တူညီသည်။ Pohnpeian ဒဏ္ာရီအရ Nan Madol ကိုဒဏ္icalာရီလာ Western Katau (သို့) Kanamwayso မှအမွှာမှော်ဆရာများကတည်ထောင်ခဲ့သည်။ ဤသန္တာကျွန်းသည်လုံးဝကျက်စားလို့မရပါ။ အမွှာညီအစ်ကိုများဖြစ်သော Olisihpa နှင့် Olosohpa တို့သည်၎င်းအားမွေးမြူရန်ကျွန်းသို့ပထမဆုံးရောက်ခဲ့သည်။ သူတို့ကဒီမှာစိုက်ပျိုးရေးနတ်ဘုရားမ Nahnisohn Sahpw ကိုစပြီးကိုးကွယ်လာတယ်။

ဤညီအစ်ကိုနှစ်ယောက်သည် Saudeleur နိုင်ငံကိုကိုယ်စားပြုသည်။ သူတို့သည်သူတို့၏အင်ပါယာကိုချဲ့ထွင်ရန်ဤအထီးကျန်ကျွန်းသို့လာခဲ့ကြသည်။ ထိုအချိန်ကမြို့ကိုစတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ဒါမှမဟုတ်သူတို့ကဧရာမပျံတဲ့နဂါးရဲ့ကျောပေါ်မှာဒီ basalt ကျောက်ကိုယူလာကြတယ်။

Olisihpa သည်အသက်အရွယ်ကြီးရင့်သောအခါ Olosohpa သည်ပထမဆုံး Saudeleur ဖြစ်လာသည်။ Olosohpa သည်ဒေသခံအမျိုးသမီးတစ် ဦး နှင့်လက်ထပ်ပြီးမျိုးဆက်ဆယ့်တစ်ဆက်ကိုဆွတ်ခူးခဲ့ပြီး Dipwilap (“ Great”) မျိုးနွယ်မှအခြား Saudeleur အုပ်ချုပ်သူဆယ့်ခြောက်ယောက်ကိုမွေးထုတ်ခဲ့သည်။

မင်းဆက်ကို တည်ထောင်သူတွေက ကြင်နာစွာ အုပ်ချုပ်ခဲ့ကြပေမယ့် သူတို့ရဲ့ ဆက်ခံသူတွေဟာ သူတို့ရဲ့ လက်အောက်ခံတွေအပေါ် အမြဲတစေ တောင်းဆိုမှုတွေ တိုးလာနေပါတယ်။ 1628 ခုနှစ်အထိ ကျွန်းသည် ထိုအင်ပါယာ၏ ချောက်ထဲကျခဲ့သည်။ Nan Madol တွင်နေထိုင်သော Isokelekel ၏ကျူးကျော်မှုနှင့်အတူသူတို့၏အုပ်ချုပ်မှုအဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ သို့သော် ပြည်မကြီးနှင့် ဝေးကွာသော အစာမရှိခြင်းကြောင့် ကျွန်းမြို့ကို Isokelekel ၏ ဆက်ခံသူများ တဖြည်းဖြည်း စွန့်ပစ်ခဲ့သည်။

Saudeleur အင်ပါယာ၏နိမိတ်လက္ခဏာများသည်ဤကျွန်းမြို့ပေါ်တွင်တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ ကျွမ်းကျင်သူများသည်မီးဖိုချောင်များ၊ basalt ကျောက်များဖြင့် ၀ န်းရံထားသောအိမ်များနှင့် Soudelio နိုင်ငံ၏အထိမ်းအမှတ်အဆောက်အအုံများကိုပင်တွေ့ရှိခဲ့သည်။ သို့သော်ယနေ့ခေတ်တွင်များစွာသောနက်နဲသောအရာတို့သည်တွေ့ရခဲသည်။

Nan Madol မြို့၏နောက်တွင်တိုက်ကြီးသီအိုရီများပျောက်ကွယ်သွားသည်

Nan Madol ကိုအချို့က“ ပျောက်ဆုံးတိုက်ကြီးများ” ၏လက်ကျန်များဟုအချို့ကအဓိပ္ပာယ်ဖွင့်သည် Lemuria နှင့် Mu Nan Madol သည် ၁၉၂၆ ခုနှစ်စာအုပ်မှ စတင်၍ Mu ၏ပျောက်ဆုံးတိုက်ကြီး၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ်သတ်မှတ်ခံရသော James Churchward ဆိုဒ်များအနက်မှတစ်ခုဖြစ်သည်။ လူသား၏အမိမြေဖြစ်သော Mu ၏ပျောက်ဆုံးသောတိုက်ကြီး

Mu သည်ပျောက်ကွယ်သွားသောဒဏ္legendaryာရီတိုက်ကြီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုစကားလုံးကို Atlantis အတွက်အခြားအမည်တစ်ခုအဖြစ် "Mu of Land" ကိုသုံးသော Augustus Le Plongeon မှမိတ်ဆက်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင်၎င်းသည်မပျက်စီးမီပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာတွင်တည်ရှိသည်ဟုအခိုင်အမာဆိုသော James Churchward မှ Lemuria ၏ hypothetical land အတွက်အခြားအသုံးအနှုန်းတစ်ခုအဖြစ်နာမည်ကျော်ခဲ့သည်။
Mu သည်ဒဏ္legendaryာရီလမ်းပျောက်တိုက်ကြီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုစကားလုံးကို“ Mu of Land” ကိုအခြားအမည်တစ်ခုအဖြစ်သုံးသော Augustus Le Plongeon မှမိတ်ဆက်ခဲ့သည် Atlantisမရ။ နောက်ပိုင်းတွင်၎င်းသည်မပျက်စီးမီပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာတွင်တည်ရှိသည်ဟုအခိုင်အမာပြောဆိုသော James Churchward မှ Lemuria ၏ hypothetical land အတွက်အစားထိုးအသုံးအနှုန်းအဖြစ်နာမည်ကျော်ခဲ့သည်။ ©ပုံ Credit: Archive.Org
သူ့စာအုပ်အတွက် Lost City of Stones (၁၉၇၈)၊ စာရေးဆရာ Bill S. Ballinger သည်ထိုမြို့ကိုဘီစီ ၃၀၀ တွင်ဂရိသင်္ဘောသားများကတည်ဆောက်ခဲ့သည်ဟုသီအိုရီပေးသည်။ စာရေးဆရာနှင့်ထုတ်ဝေသူ David Hatcher Childress က Nan Madol သည် Lemuria ၏ပျောက်ဆုံးတိုက်ကြီးနှင့်ဆက်စပ်နေသည်ဟုခန့်မှန်းသည်။

အဆိုပါ 1999 စာအုပ် လာမယ့်ကမ္ဘာ့စူပါမုန်တိုင်း Art Bell နှင့် Whitley Strieber တို့ကကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုသည်ရုတ်တရက်ရာသီဥတုဆိုးရွားမှုကိုဖြစ်စေနိုင်သည်ဟုခန့်မှန်းသော Nan Madol ဆောက်လုပ်ရေးသည်တိကျသေချာသောသည်းခံစိတ်များနှင့်အလွန်လေးလံသော basalt ပစ္စည်းများပါ ၀ င်ပြီးနည်းပညာအရည်အချင်းမြင့်မားရန်လိုအပ်သည်ဟုဆိုသည်။ ခေတ်သစ်မှတ်တမ်းတွင်ထိုကဲ့သို့သောလူ့အဖွဲ့အစည်းမရှိခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည် ဤလူ့အဖွဲ့အစည်းသည်သိသိသာသာနည်းလမ်းများဖြင့်ဖျက်ဆီးခံရမည်။