အာဖရိကတိုက်ရှိ သက်တမ်း နှစ်ဘီလီယံရှိ နျူဓာတ်ပေါင်းဖိုများကို သုတေသနပြုသူများ၊

၁၉၄၂ ခုနှစ်တွင်ရူပဗေဒပညာရှင် Enrico Fermi နှင့်အလုပ်သမားတစ်စုတို့သည် Chicago မြို့ဘောလုံးကစားကွင်းတွင်ပထမဆုံးနျူကလီးယားဓာတ်ပေါင်းဖိုကိုတည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ကံမကောင်းစွာနဲ့ပဲသဘာဝတရားကသူတို့ကိုလက်သီးနဲ့ထိုးသတ်ခဲ့တယ်။

အမှန်အတိုင်းပြောရလျှင် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း 2 ဘီလီယံခန့်က အာဖရိကတွင် အမှန်တကယ် ရပ်တည်နိုင်သော နျူကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖိုကို တီထွင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် နှစ် 100 ကျော်ကာလအတွက် သုံးနာရီလျှင် စွမ်းအင်ထုတ်လွှတ်သော 150,000 ကီလိုဝပ်နျူ စက်ရုံဖြစ်သည်။

သမိုင်းမတင်မီ Oklo နျူကလီးယားစက်ရုံကိုရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်

2 ခုနှစ် ဇွန်လ 1972 ရက်နေ့တွင် ပြင်သစ်နျူကလီးယားလောင်စာပြန်လည်ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံမှ ဂါဘွန်သမ္မတနိုင်ငံ Oklo ဒေသရှိ ယူရေနီယံ 200 ကီလိုဂရမ်ကို သန့်စင်ပြီး ယူရေနီယံသတ္တုတွင်းတစ်ခုမှ တွေ့ရှိခဲ့သည်။ တစ်စုံတစ်ဦး (သို့မဟုတ် လျှို့ဝှက်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု) သည် နျူကလီးယားဗုံးတည်ဆောက်မည်ကို စိုးရိမ်သဖြင့် ပြင်သစ် အဏုမြူစွမ်းအင်ကော်မရှင်က စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ချက်ချင်းဖွင့်ခဲ့သည်။

နောက်ဆုံးတွင်၊ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ သုတေသီများနှင့် သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ဂါဘွန်နိုင်ငံ၏ ယူရေနီယံသတ္တုတွင်းအနီးတွင် သက်တမ်းနှစ် ၂ ဘီလီယံခန့် သက်တမ်းရှိ နျူကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖိုကြီး ခြောက်လုံး တည်ရှိပြီး အနည်းဆုံး နှစ်ပေါင်း ၁၅၀,၀၀၀ သက်တမ်းရှိပြီဟု နိဂုံးချုပ်လိုက်ရပါသည်။

အဆင့်မြင့်လုပ်ငန်းစဉ်သည်မိမိကိုယ်ကိုတည်တံ့ခိုင်မြဲစေသည်

ရှေးခေတ်နျူကလီးယားဓာတ်ပေါင်းဖိုများသည် ရေမျက်နှာပြင်နှင့် မြေအောက်ရေကို အသုံးပြု၍ ဆက်တိုက်ခွဲထွက်နေသော နျူထရွန်များကို ပြုပြင်ကာ ရောင်ပြန်ဟပ်ရန်၊ ၎င်း၏လုပ်ဆောင်ချက်သည် ခေတ်မီနျူကလီးယားဓာတ်ပေါင်းဖိုများထက် များစွာအဆင့်မြင့်သည်။ ထို့အပြင်၊ ယူရေနီယမ်သတ္တုရိုင်း၏ မှန်ဘီလူးပုံသဏ္ဍာန်ရှိ ယူရေနီယံ သတ္တုရိုင်းများတွင် ယူရေနီယမ်သည် ပြင်းထန်သော အပူရှိန်ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ဓာတ်ပြုမှုဖြစ်စဉ်ကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက တွေ့ရှိခဲ့သည်။

လုပ်ငန်းစဉ်တွင်၊ ယူရေနီယမ်အက်တမ်များ၏ ရေဒီယိုသတ္တိကြွ ယိုယွင်းမှုမှ ထုတ်လွှတ်သော subatomic နျူထရွန်များသည် အခြားသော ယူရေနီယမ်အက်တမ်များ ယိုယွင်းပျက်စီးမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး နျူကလီးယား အက်တမ်များ ကွဲထွက်ကာ အပူအဖြစ် စွမ်းအင်များစွာ ထုတ်လွှတ်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ဤသည်မှာ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ရန် ခေတ်မီနျူကလီးယားဓာတ်ပေါင်းဖိုများ အသုံးပြုသည်။

သို့သော် ပဟေဋ္ဌိအချက်မှာ Oklo ဓာတ်ပေါင်းဖိုများသည် သွေးကြောများ အရည်ပျော်သွားခြင်း သို့မဟုတ် ပေါက်ကွဲခြင်းအထိ ဖြစ်ပေါ်လာသော ထွက်ပြေးသွားသော ကွင်းဆက်တုံ့ပြန်မှုသို့ တည့်မတ်စွာ မကျရောက်ရခြင်း ဖြစ်သည်။ နျူကလီးယားစက်ရုံများတွင် တုံ့ပြန်မှုကို 'ထိန်းညှိပေးသူများ' ကို အသုံးပြု၍ ထိန်းချုပ်ထားသည်။ ဤအရာများသည် နျူထရွန်စွမ်းအင်များကို ချိန်ညှိခြင်းဖြင့် အချို့သော fission နျူထရွန်များကို စုပ်ယူခြင်းဖြင့် ကွင်းဆက်တုံ့ပြန်မှုကို နှေးကွေးစေသည့် အရာများဖြစ်သည်။

ဓာတ်ပေါင်းဖိုသည် သန့်စင်သော သဘာဝရေလိုအပ်သည်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အနုမြူစွမ်းအင်ကော်မရှင်၏ အကြီးအကဲဟောင်းနှင့် နိုဘယ်ဆုရှင် ဒေါက်တာ Glenn T. Seaborg က “ယူရေနီယံ ဆက်လက်လောင်ကျွမ်းစေရန်” အခြေအနေအားလုံးသည် ဘက်လိုက်မှုကင်းစင်ရမည်ဟု ထောက်ပြထားသည်။ နျူကလီးယားတုံ့ပြန်မှုတွင်ပါ၀င်သောရေသည် အလွန်သန့်စင်ရမည်ဖြစ်ပြီး ညစ်ညမ်းမှုသန်းတစ်ရာလျှင် အစိတ်အပိုင်းအနည်းငယ်သည် ဓာတ်ပေါင်းဖိုအလုပ်မလုပ်တော့ဘဲ အဆိပ်ဖြစ်စေသည့်တုံ့ပြန်မှုကိုဖန်တီးပေးမည်ဖြစ်သည်။ ဤကဲ့သို့ သန့်စင်သော သဘာဝရေသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် မည်သည့်နေရာမှ မရှိပါ။”

ရေဒီယိုသတ္တိကြွကျောက်နမူနာများ

၂၀၁၈ ခုနှစ်ဧပြီလတွင် Oklo ၌တူးဖော်ရေးလှုပ်ရှားမှုများအတွင်းဆယ်ယူခဲ့သောကျောက်နမူနာနှစ်ခုကို Vienna သဘာဝသမိုင်းပြတိုက်သို့လှူဒါန်းခဲ့ပါသည်။ လှူဒါန်းမှုနှင့်အခမ်းအနားကိုနျူကလီးယားလောင်စာကုမ္ပဏီ Orano နှင့်ပြင်သစ်၏ Alternative Energies and Atomic Energy Commission (CEA) တို့မှရန်ပုံငွေဖြင့်ဖြစ်နိုင်သည်။ ဗီယင်နာရှိကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာပြင်သစ်အမြဲတမ်းမစ်ရှင်ကထိုကြိုးပမ်းမှုကိုထောက်ခံခဲ့သည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအဏုမြူစွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) ၏အဆိုအရရေဒီယိုသတ္တိကြွမှုအဆင့်များကိုစောင့်ကြည့်ရန်နှင့်ထိုနမူနာများကိုကိုင်တွယ်ရန်နမူနာနှစ်ခုသည်တစ်နာရီလျှင် microsieverts ၄၀ ခန့်ထုတ်လွှတ်နိုင်သည်။ Vienna မှ New York သို့ရှစ်နာရီကြာပျံသန်းမည့်ခရီးသည်တစ် ဦး ၏နတ်မင်းကြီးရောင်ခြည်မှရရှိလိမ့်မည်။ ”

မယုံနိုင်စရာယူဆချက်များ

ဂါဘွန်နိုင်ငံရှိ Oklo နျူကလီးယားဓာတ်ပေါင်းဖိုသည် အနှောင့်အယှက်မရှိဘဲ လည်ပတ်နေသည်မှာ နှစ်ပေါင်း ၁၅၀၀,၀၀၀ ဖြစ်သည်။ ဤကဲ့သို့ မြင့်မားသော သန့်စင်သောရေကို မည်သို့ထုတ်လုပ်ရမည်နည်း။ သမိုင်းမတင်မီ နျူဓာတ်ပေါင်းဖိုများ၏ တည်ဆောက်ပုံဒီဇိုင်း၏ ကျိုးကြောင်းဆီလျော်မှုသည် ပညာရှင်များအတွက် လုံးဝ အံသြစရာဖြစ်သည်။

သိပ္ပံပညာရှင်အချို့နှင့် သီအိုရီအချို့က အဆိုပါဓာတ်ပေါင်းဖိုသည် အလွန်အဆင့်မြင့်သည်ဟု ယုံကြည်ကြပြီး လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း 2 ဘီလီယံခန့်က ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဉာဏ်ရည်မြင့်မားသောသတ္တဝါများ တည်ရှိခဲ့ကြောင်း ညွှန်ပြနေသည်။ အခြားယူဆချက်တစ်ခုမှာ ၎င်းကို သမိုင်းမတင်မီက လူသားယဉ်ကျေးမှုဖြင့် တည်ဆောက်ထားသည်ဟု ဆိုသော်လည်း (စာတွင်ဖော်ပြထားသကဲ့သို့၊ NASA သိပ္ပံပညာရှင်များက Silurian Hypothesis) နောက်ဆက်တွဲလူသားများဆုံးရှုံးသွားသောနည်းစနစ်များကိုသုံးပါ။

အခြားတစ်ဖက်တွင်၊ ပင်မရေစီးကြောင်းဆိုင်ရာ သုတေသီအများစုသည် "Oklo သည် မတော်တဆဖန်တီးထားသော ကမ္ဘာ့တစ်ခုတည်းသော သဘာဝအတိုင်း ဖြစ်ပေါ်နေသော ဓာတ်ပေါင်းဖိုဖြစ်သည်" ဟု ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။ Sandia National Laboratories မှ သိပ္ပံပညာရှင် Norman Schwers နှင့် John A. Miller တို့က 2017 စာတမ်းတွင် ရှင်းပြထားသည့်အတိုင်း၊  သဘာဝအတိုင်း ဖြစ်ပေါ်နေသော ဓာတ်ပေါင်းဖို မူလက ဓာတ်ပေါင်းဖိုသီအိုရီ သို့မဟုတ် အနန္တပွားကိန်းများကို အသုံးပြု၍ ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။