သိပ္ပံပညာရှင်များ မျက်နှာပြင်အောက်၌တည်ရှိသောမြေအောက်ရေကန်များတည်ရှိမှုကိုညွှန်ပြသောရေဒါအချက်များသည်ရေမဟုတ်ဘဲရေမှမဟုတ်ဘဲရွှံ့များမှပေါ်ထွက်လာနိုင်သည်ဟုထင်ပါ။
Red Planet ရှိအသက်ကိုရှာဖွေခြင်း
ကမ္ဘာပတ်လမ်းထက်ကျော်လွန်သောအသက်တာကိုရှာဖွေခြင်းသည်နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင်များအတွက်အကြီးမားဆုံးရူးသွပ်မှုတစ်ခုဖြစ်လာပြီး Mars သည်ထိုကဲ့သို့ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုအတွက်အဓိကနေရာတစ်ခုဟုယုံကြည်ရသည်။ အနီရောင်ဂြိုဟ်ပေါ်တွင်မြေအောက်ရေကန်များတည်ရှိမှုကိုညွှန်ပြခြင်းဖြင့်ကမ္ဘာပေါ်ရှိစိတ်ဝင်စားမှုကိုမြင့်တက်စေပြီးမကြာသေးမီကလေ့လာမှုများကကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာစိတ်ဝင်စားမှုကိုမြင့်တက်စေသည်။
ယခုအခါသိပ္ပံပညာရှင်အချို့ကရေမျက်နှာပြင်သည်အောက်၌တည်ရှိသောဤရေကန်များ၌ရေရှိနေခြင်းသည်ရေမဟုတ်ဘဲရေမှမဟုတ်ဘဲပေါ်ထွက်လာနိုင်သည်ဟုယူဆသည်။ ပြီးခဲ့သည့်လအတွင်းထုတ်ဝေခဲ့သောစာတမ်းသုံးစောင်သည်လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်အချက်များအားထိုးထွင်းသိမြင်စေပြီးရေကန်များယူဆချက်ကိုခြောက်စေသည်။
၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင်အီတလီ၏ Istituto Nazionale di Astrofisica မှ Roberto Orosei ဦး ဆောင်သောအဖွဲ့သည်အင်္ဂါဂြိုဟ်၏တောင်ဝင်ရိုး၌ရေခဲထုပ်အောက်၌မြေအောက်ရေကန်များတည်ရှိမှုရှိကြောင်းသက်သေအထောက်အထားများကိုကြေငြာခဲ့သည်။ အဖွဲ့သည်ဥရောပအာကာသအေဂျင်စီ (ESA) Mars Express orbiter ပေါ်ရှိရေဒါတူရိယာတစ်ခုမှအချက်အလက်များကိုလေ့လာခဲ့ပြီးဝင်ရိုးစွန်း ဦး ခေါင်းအောက်တွင်တောက်ပသောအချက်ပြမှုများကိုပြသခဲ့သည်။ ဒီအချက်တွေကိုရေအရည်အဖြစ်အဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူနိုင်တယ်လို့သိပ္ပံပညာရှင်တွေကစောဒကတက်ခဲ့တယ်။
ပတ်လမ်းသည်ကျောက်နှင့်ရေခဲများကိုထိုးဖောက်ရန်ကွဲပြားခြားနားသောပစ္စည်းများမှရောင်ပြန်ဟပ်သောကြောင့်၎င်းတို့ကိုပြောင်းလဲစေခဲ့သည်။ သို့သော်အအေးဓာတ်စမ်းသပ်ခန်းတစ်ခုတွင်စမ်းသပ်မှုများပြုလုပ်ပြီးနောက်သုတေသီများကအချက်ပြများသည်ရေမှမဟုတ်ကြောင်းအကြံပြုသည်။
ရေကန်များအတွက်အလွန်အေးသည်
သုတေသီများကဤရေကန်များသည်ရေသည်အရည်ပျော်ရန်အေးလွန်းသောဒေသများတွင်ဖြစ်နိုင်သည်ဟုဆိုသည်။ Nasa's Jet Propulsion Laboratory (JPL) မှ Aditya R Khuller နှင့် Jeffrey J Plaut တို့သည် ၁၅ နှစ်တာလေ့လာတွေ့ရှိချက်များအရ polar cap အောက်ခြေမှရေဒါသံ ၄၄၀၀၀ ကိုခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည်မျက်နှာပြင်နှင့်နီးသောဒေသများတွင်ဤအချက်ပြမှုများစွာကိုတွေ့ရှိရပြီး၎င်းသည်ရေ၌အရည်အေးနေရန်အလွန်အေးသင့်သည်။
သီးခြားအဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့သည်ထိုအချက်များကိုအခြားအရာများထုတ်လုပ်ပေးနိုင်ခြင်းရှိမရှိဆုံးဖြတ်ရန်ဒေတာများကိုထပ်မံလေ့လာဆန်းစစ်ခဲ့သည်။ ASU မှ Carver Bierson သီအိုရီလေ့လာမှုတစ်ခုပြီးစီးနေစဉ်မြေစေးများအပါအဝင်အချက်ပြမှုဖြစ်နိုင်သောပစ္စည်းများစွာကိုညွှန်ပြနေသော်လည်း York တက္ကသိုလ်မှ Isaac Smith သည် smectites များ၏ဂုဏ်သတ္တိများကိုအင်္ဂါဂြိုဟ်တစ်လျှောက်လုံးတွင်တည်ရှိသည်။
ရွှံ့၊ ရေမဟုတ်ပါ
Smith သည်သာမန်ကျောက်တုံးများနှင့်တူသော smectite နမူနာများစွာကိုရေဒါအချက်ပြမှုများနှင့်မည်သို့တုံ့ပြန်ပုံကိုတိုင်းတာရန်ဒီဇိုင်းပြုလုပ်ထားသောဆလင်ဒါထဲသို့ထည့်လိုက်သည်။ ထို့နောက်သူသည်သူတို့ကိုနိုက်ထရိုဂျင်အရည်ဖြင့်သုတ်ပြီးသူတို့ကိုအနုတ် ၅၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိအေးစေပြီး Martian တောင်ဝင်ရိုး၌တွေ့သောအပူချိန်နှင့်နီးသည်။ အေးခဲပြီးသောအခါကျောက်နမူနာများသည် ESA ၏ Mars orbiter မှပြုလုပ်ခဲ့သောရေဒါလေ့လာမှုများနှင့်လိုက်ဖက်သည်။
ထို့နောက်အဖွဲ့သည် MRO ကို အသုံးပြု၍ Mars အပေါ်တွင်ဤရွှံ့စေးပါဝင်မှုကို Compact Reconnaissance Imaging Spectrometer ဟုခေါ်သောဓာတ်မြေသြဇာသယ်ဆောင်သည်။ တောင်ဝင်ရိုးစွန်းရဲ့ရေခဲထုပ်အနီးတစ်ဝိုက်မှာပြန့်ကျဲနေတဲ့ smectites တွေကိုသူတို့တွေ့ခဲ့တယ်။ “ Smith ၏အဖွဲ့သည်အေးခဲထားသော smectite သည်ရောင်ပြန်များကိုပုံမှန်ဆားသို့မဟုတ်အပူပမာဏမလိုအပ်စေဘဲ၎င်းတို့သည်တောင်ဝင်ရိုး၌ရှိနေကြောင်းပြသခဲ့သည်” ဟု JPL ကပြောကြားခဲ့သည်။
ဒါပထမဆုံးတောင်းဆိုမှုမဟုတ်ဘူး
၂၀၁၅ ခုနှစ် NASA NASA Mars Reconnaissance Orbiter သည်ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာမျက်ခွံများစုဆောင်းခဲ့သည့်ပထမဆုံးသောသူမဟုတ်ကြောင်း၊ ၂၀၁၅ ၌ NASA ၏ Mars Reconnaissance Orbiter သည်ကုန်းစောင်းများပေါ်၌စိုစွတ်သောသဲများကဲ့သို့ပုံသဏ္foundန်ကိုတွေ့ရှိခဲ့သည်။ အနီရောင်ဂြိုဟ်ပေါ်တွင်လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်သောအစင်းကြောင်းများကိုတွေ့ရှိသောတောင်စောင်းများပေါ်တွင်ဓာတ်ငွေ့ဓါတ်များရရှိကြောင်းသုတေသီများကတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဤမှောင်မိုက်သောအစင်းများသည်မှေးမှိန်သွားပြီးအချိန်နှင့်အမျှစီးဆင်းလာသည်။
သို့သော်အာကာသယာဉ်၏ High-Resolution Imaging Science Experiment (HiRISE) ကင်မရာကို သုံး၍ ထပ်ခါတလဲလဲလေ့လာမှုများကသဲထဲ၌ဖုန်မှုန့်များသဲများနှင့်မြေမှုန့်များကညိုမည်းနေသောအစင်းကြောင်းများကိုဖြစ်ပေါ်စေကာအစုလိုက်အပြုံလိုက်စီးဆင်းပြသည်။ ဤဖြစ်စဉ်သည်ခြောက်သွေ့သောအစေ့အဆန်များသွက်လက်သောသဲသောင်ပြင်များပေါ်တွင်သူတို့ပြုလုပ်နိုင်သည့်လုံလောက်သောမတ်စောက်သောတောင်စောင်းများတွင်သာတည်ရှိခဲ့သည်။
မားစ်၏တောင်ဝင်ရိုးသို့ဆင်းသက်ခြင်းမရှိသောတောက်ပသောရေဒါအချက်ပြမှုများကိုအတည်ပြုရန်မဖြစ်နိုင်သော်လည်းနောက်ဆုံးလေ့လာမှုများကအရည်ထက် ပို၍ ယုတ္တိတန်သောရှင်းပြချက်များပေးနိုင်သည်။
