എഡി മൂന്നോ നാലോ നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ബ്രിട്ടനിലെ ഒരു ഗ്രാമത്തിൽ വിചിത്രവും അതുല്യവുമായ ഒരു ശ്മശാനം നടന്നു. 1991-ൽ, പുരാവസ്തു ഗവേഷകർ നോർത്താംപ്ടൺഷെയറിൽ റോമൻ ബ്രിട്ടന്റെ ഒരു ശ്മശാനസ്ഥലം കുഴിച്ചെടുക്കുമ്പോൾ, സെമിത്തേരിയിലെ ആകെയുള്ള 35 അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ ഒരെണ്ണം മാത്രം മുഖാമുഖം കുഴിച്ചിട്ടിരിക്കുന്നതായി കണ്ടെത്തി.
ഇത് കമ്മ്യൂണിറ്റിക്കുള്ളിൽ കുറച്ചുകൂടി ഇഷ്ടപ്പെട്ട നിലയുടെ പ്രതീതി നൽകിയെങ്കിലും, ആ സ്ഥാനം തന്നെ അസാധാരണമായിരുന്നില്ല. ആ മനുഷ്യന്റെ വായാണ് ചരിത്രം സൃഷ്ടിച്ചത്. മരിക്കുമ്പോൾ മുപ്പത് വയസ്സുണ്ടായിരുന്ന ആ മനുഷ്യന്റെ നാവ് മുറിച്ചുമാറ്റി പകരം ഒരു പരന്ന പാറക്കഷണം വെച്ചിരുന്നു എന്നതിന് അണുബാധയുള്ള അസ്ഥി തെളിവ് നൽകി.
പുരാവസ്തു സ്രോതസ്സുകൾ ഇത്തരത്തിലുള്ള വികലമാക്കലിനെക്കുറിച്ച് പരാമർശിക്കുന്നില്ല, ഇത് ഒരു പുതിയ ആചാരത്തിന്റെ തുടക്കമോ ഒരുപക്ഷേ ഒരു ശിക്ഷയുടെ രൂപമോ ആകാം.
എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് റോമൻ ബ്രിട്ടീഷ് ശവകുടീരങ്ങളിൽ വസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ച് പൂർത്തിയാക്കിയ മൃതദേഹങ്ങൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. നാവുകൾ നീക്കം ചെയ്യുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് അറിയപ്പെടുന്ന റോമൻ നിയമങ്ങളൊന്നുമില്ല. മിക്കവരുടെയും തലയ്ക്കുപകരം കല്ലുകളോ കലങ്ങളോ ഉണ്ട്.
എന്തുകൊണ്ടാണ് മനുഷ്യന്റെ നാവ് വായിൽ നിന്ന് നീക്കം ചെയ്തത് എന്നത് ദുരൂഹമാണ്. ഹിസ്റ്റോറിക് ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഹ്യൂമൻ സ്‌കെലിറ്റൽ ബയോളജിസ്റ്റ് സൈമൺ മെയ്സ് പറയുന്നതനുസരിച്ച്, 1991-ൽ നടന്ന ഖനനത്തിൽ നിന്നുള്ള ഫോട്ടോഗ്രാഫുകൾ കാണിക്കുന്നത്, മനുഷ്യന്റെ അസ്ഥികൂടം അസാധാരണമായ ഒരു കോണിൽ നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന മുഖത്തോടുകൂടിയാണ് കണ്ടെത്തിയത്. ആ മനുഷ്യൻ മരിക്കുമ്പോൾ കെട്ടിയിട്ടിരിക്കുകയാണെന്നതിന്റെ തെളിവാണിത്.
ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്ര സാഹിത്യത്തിൽ ഗുരുതരമായ മാനസിക രോഗങ്ങളാൽ ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന രോഗികളുടെ ഉദാഹരണങ്ങൾ മെയ്സ് കണ്ടെത്തി. പുരാതന മനുഷ്യൻ അത്തരമൊരു രോഗം അനുഭവിച്ചിരിക്കാമെന്ന് മെയ്സ് ഊഹിച്ചു. സമൂഹത്തിലെ ആളുകൾ തന്നെ ഭീഷണിയായി കരുതിയതുകൊണ്ടാകാം താൻ മരിക്കുമ്പോൾ കെട്ടിയിട്ടതെന്നും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
