He rongonui a Pharaoh o Ihipa a Akhenaton mo te korenga o te ngana ki te hanga i te karakia monotheistic solar, engari ko etahi e whakapono ana ko ia ano te tangata ki te poropiti a Mohi. He maha nga korero i roto i te Paipera e kii ana he Ihipiana ano a Mohi. Ua faaauhia te hoho‘a Hebera o to ’na i‘oa, o Mose, i te mesu Aiphiti, aore ra mose, te auraa “tamaiti”.
E kii ana a Ahmed Osman i whanau a Akhenaton i roto i te whare kingi, te tama a Amenhotep III, engari i raro i te riri o te kohuru mai i nga tohunga o Amun no te mea ko tana whaea, ko Kuini Tiye, ehara i te wahine whai mana ki te torona. Ua afaihia oia i rapaeau i te aorai e ua paari i roto i te utuafare o to ’na papa ruau no Iseraela. I muri mai, ka neke a Akhenaton ki Heliopolis mo tana ako, katahi ka haere ki te whakapaipai o Thebes i te 16 o ona tau.
I aroha ia ki tana tuahine haurua a Nefertiti, te wahine rangatira o te torona, a na Amenhotep i mahi. I muri iho, ua patoi oia i te mau tahu‘a no Amun na roto i te paturaa i te mau hiero no Aten, to ’na atua apî no te mahana, e i te pae hopea, ua patu oia i te hoê hiero rahi i te oire no Amarna.
Ko enei mea katoa i arai i te tukitukitanga i muri i te matenga o Amenhotep ka huri a Akhenaton ki etahi atu atua o Ihipa, ka whakakore i te ingoa o Amun mai i nga temepara me nga urupa me te whakatoi i nga minita. Na te tohungatanga me te nuinga o te taupori ka whakatika ki a ia, ka peia a Akhenaton ki te rere me ana akonga ki te tonga o Hinai. E 25 matahiti to ’na faaearaa i reira, ma te faaau i te mau Shasu (Midianite) Bedouins.
I muri mai, ka hoki a Akhenaton ki Ihipa ki te wero i te mana o Parao Ramses, he kaha rawa atu. I whakamatau a Akhenaton i te haerenga tuarua, i whakaaro ki te rere ki Kanaana me te whakatu i tetahi turanga mana ki reira hei whakarite ki te raupatu i Ihipa a muri ake nei. Engari i tapahia ia e te ope i raro i a Kingi Heti I, tama a Ramese. I mate a Akhenaton i runga i tetahi maunga i reira.
Ko te korero mo te pharaoh monotheist i rahua me tana whakaraunga e kiia ana i takahurihia tae noa ki te korero mo Mohi, hei awhina i te whakapumau i te whakapono Hurai. E kii ana a Osman ko te nuinga o nga tangata e whakaahuatia ana i roto i te Kawenata Tawhito no Ihipa tonu, a ko nga Ture Kotahi tekau i hangai ki runga i te Kupu 125 mai i te Pukapuka o nga Hunga Mate o Ihipa.
Ko tetahi atu putanga tautohetohe o tenei ariā e kii ana ko te whakapono a Akhenaton i awe noa i te kauhau me nga poropititanga a Mohi mo te atua kotahi.
