Plato kọrọ akụkọ banyere Atlantis gburugburu 360 BC. Ndị guzobere Atlantis, o kwuru, bụ ọkara chi na ọkara mmadụ. Ha kere mmepeanya utopian wee bụrụ nnukwu ndị agha mmiri. Ndị Atlantean bụ ndị injinia mara mma. Ihe dị ka afọ 12,000 gara aga, ha wuru ụlọ eze, ụlọ arụsị, ọdụ ụgbọ mmiri, ọdụ ụgbọ mmiri na usoro mmiri dị mgbagwoju anya.
Ndị ọrụ ugbo na-akọ nri n'obere ubi na n'azụ ubi, ebe ugwu zutere na mbara igwe bụ ebe ndị Atlante nwere ụlọ ha. Plato akọwawo nnukwu isi iyi ụlọ ndị nwere mmiri na-ekpo ọkụ na nke oyi, mgbidi kpuchiri ọla dị oké ọnụ ahịa na ihe oyiyi ndị e ji ọla edo mee. Taa, a na-akọwakarị Atlantis dị ka akụkọ ifo ma ọ bụ akụkọ ifo, mana ọ bụ n'ezie?
Mmalite nke Akụkọ Atlantis
N'ime nnukwu ọrụ abụọ nke Plato, Timaeus na Critias, Plato na-akọwa mmepeanya Atens na mkparịta ụka n'etiti. Nkatọ, Socrates, Timaeus na Hermocrates. Plato's Critias na-akọ akụkọ banyere nnukwu agwaetiti Atlantis na mbọ ọ gbara imeri Atens, bụ nke dara n'ihi obodo ndị Atens nyere iwu.
Citias bụ nke abụọ n'ime mkparịta ụka atọ a tụrụ anya ya, Timaeus bu ya ụzọ na Hermocrates sokwa ya. O nwere ike bụrụ na e deghị nke a na Critias (Dialogue) ezughị ezu.
Nwoke ahụ e kwuru na mbụ wetara akụkọ Atlantis site n’Ijipt ruo Gris Solon, onye omebe iwu a ma ama nke biri na Gris n’agbata 630 na 560 BC. Dị ka Plato si kwuo, Solon gwara nna nna nke Critias akụkọ ahụ na-apụta na mkparịta ụka a, Dropides, bụ onye gwaziri ya nwa ya nwoke, onye aha ya bụ Critias na nna nna nke Critias na mkparịta ụka ahụ. Okenye Cristias kọgharịrị akụkọ ahụ nye nwa nwa ya mgbe ọ dị afọ 90 na Critias nke nta dị afọ 10.
Obodo Atlantis furu efu
Dịka Critias siri kwuo, Atlantis bụ nnukwu obodo Atens, nke, site n'aka nke mmadụ, zutere mbibi dị egwu n'ihe dịka 9,600 BC, tupu Plato tupu afọ 9,000. Site na nkuzi nna nna ya, Cristias kwughachiri akụkọ banyere mmepeanya nke Atens.
Critias kwuru na nna nna ya bụ Solon bụ onye Gris na-eme njem na onye ọkọ akụkọ ihe mere eme si Egypt, onye na-anọnyere ma na-emekọ ihe na ndị ụkọchukwu Ijipt. Critias nyere Plato ihe ndekọ nke Solon. N'ihi na a na-ewere ọrụ Plato dị ka akụkọ ihe mere eme, ọtụtụ ndị kwenyesiri ike na Atlantis dị adị n'ezie.
Dị ka Critias si kwuo, n'oge ochie, e kewara ụwa n'etiti chi dị iche iche site n'ikenye. Chi ndị ahụ mesoro ụmụ mmadụ ihe n’ógbè ha dị nnọọ ka ndị ọzụzụ atụrụ na-emeso atụrụ ha, na-azụ ha ma na-eduzi ha dị ka ndị na-azụ ụmụ na ihe onwunwe. Ha mere nke a ọ bụghị n'ike, kama site n'ikwenye. N’oge ahụ, ebe ndị bụ́ àgwàetiti Gris ugbu a bụ ugwu ndị dị elu kpuchiri n’ezi ala.
Mgbe ahụ, otu ụbọchị, zuru ụwa ọnụ iju mmiri nke Ogba bya asụ iya. Ihe kpatara iju mmiri ahụ n'oge Deucalion bụ iwe nke Zeus, nke ndị Pelasgians kpalitere. Ya mere, Zeus kpebiri ịkwụsị oge Bronze Age. Dị ka akụkọ a si kwuo, Licaon, bụ́ eze Arcadia, chụụrụ Zeus otu nwa okorobịa, bụ́ onye àjà obi ọjọọ a tụrụ n’anya.
Zeus wepụrụ iju mmiri, nke mere na osimiri ndị ahụ na-asọpụta na mmiri na-asọpụta, oké osimiri ahụ jupụtakwara na mbara ụsọ oké osimiri, fesa ahịhịa dị n'ala ala ala, ma sachaa ihe niile dị ọcha. Ebe ọ bụkwa n’ihi na ọ dịghị ala e si n’ugwu kpụọ iji dochie ala ahụ furu efu, e bupụrụ ala ahụ dị n’ala ahụ, na-eme ka ihe ka ukwuu n’ebe ahụ mikpu n’ụzọ a na-apụghị ịhụ anya, àgwàetiti ndị fọdụrụ wee ghọọ “ọkpụkpụ nke ozu. ”
Atens, n'oge ahụ, dị nnọọ iche. Ala ahụ bara ụba na mmiri sitere na isi iyi ndị dị n'okpuru ala, bụ nke ala ọma jijiji mechara bibie. Ọ kọwara mmepeanya nke Atens n'oge ahụ dị ka ihe kwesịrị ekwesị: ịchụso omume ọma niile, ibi ndụ n'imeru ihe n'ókè, na imezu oke n'ọrụ ha.
Ọ gara n'ihu ịkọwa mmalite nke Atlantis. O kwuru na e kenyere Atlantis na Poseidon. Poseidon hụrụ nwa agbọghọ na-anwụ anwụ aha ya bụ Cleito n'anya - ada Evenor na Leucippe - o wee mụọ ya ọtụtụ ụmụ, nke mbụ n'ime ha bụ Atlas, onye ketara alaeze ahụ ma nyefee ya n'aka ọkpara ya ruo ọtụtụ ọgbọ.
Critias wee banye n'ime nnukwu nkọwa n'ịkọwa agwaetiti Atlantis na Temple na Poseidon na Cleito dị n'agwaetiti ahụ, ma na-ezo aka na orichalcum metal a ma ama. Ọ bụ ọla edo bara uru nke ndị Gris oge ochie na ndị Rom maara. E kwuru na ọla a na-akọ akụkọ ifo bara uru karịa ọlaedo.
Kedu ihe mere Atlantis ji adọrọ mmasị site na mmadụ?
Dị ka akwụkwọ akụkọ ihe mere eme nke Plato si kwuo, Atlantis bụ obodo a haziri ahazi, nnukwu agha nke na njedebe nke ọchịchị ya, zutere nnukwu ọdachi na-emere onwe ya n'oge nhazi atụmatụ maka mbuso agha Egypt.
N'ihe gbasara ọrụ ugbo, mba Atens gụrụ akwụkwọ nke ọma ma nwee ike ịmepụta ọgwụgwọ ahịhịa sitere na osisi. Nkà ịgba mmiri ha nwere etoola nke ukwuu, ebe ha rụrụ ọtụtụ ọwa mmiri iji gbaa ala na ala ubi ha mmiri. N'ihi ọgụgụ isi ha dị elu, e wuru ọdọ mmiri na ụlọ dịka Metropolis, ígwè ọrụ hydraulically na-arụ ọrụ na àkwà mmiri, edere akwụkwọ edemede na iwu; na ọtụtụ mgbe, a na-eji ọla kọpa, ọla kọpa ma ọ bụ ọla edo kpuchie ihe ha.
Dabere na klaasị na usoro ọchịchị, mmepeanya Atlantis nwekwara ọkwa bara uru maka ụmụ nwanyị. N'ịbụ ndị e chere na ọ bụ obodo kasị ukwuu n'ime mba nile, Atlantis ji iwu ha siri ike chịrị ala ndị gbara ya gburugburu.
Ewezuga ịbụ mmepeanya mepere emepe, Atlantis bụ kọntinenti nwere oke oke, dịka Plato siri kwuo. Site na nha nke Critias, Atlantis gaara adị ihe dịka 7,820,000 square kilomita n'ogo - nke a buru ibu karịa ụfọdụ, nnukwu mmiri mmiri. Critias na-akọ na ndị ụkọchukwu Ijipt gwara na Atlantis dị n'ofe Pillars of Hercules - Strait of Gibraltar. Nke a bụ ebe Oké Osimiri Atlantic na Oké Osimiri Mediterenian na-arịọchitere ibe ha arịrịọ.
Taa, e nyela ụfọdụ ihe àmà ndị na-egosi mgbidi na okporo ụzọ dị n'okpuru mmiri, na àgwàetiti ndị yiri ọdịdị Atlantis nke dị n'Oké Osimiri Caribbean. Echiche ọzọ nwere ike ịbụ na Atlantis nwere ike izu ike na Mid-Atlantic Ridge, nke nwere ike ịbụ n'okpuru ala nke ugwu ugwu. Ọ bụ ezie na ụfọdụ ndị nchọpụta kwenyere na Atlantis nwere ike ịnọ na Azores, Crete ma ọ bụ Canary Islands.
N'ụzọ dị mwute, dị ka ndị ụkọchukwu Ijipt si kwuo, oke ala ọma jijiji na idei mmiri nọgidere na-eti Atlantis ruo otu ụbọchị mgbe kọntinent ahụ dum dara n'okpuru oké osimiri wee pụọ n'anya. Akwukwara ha na-ekwu na ebe Atlantis kwụsịrị, ghọrọ mpaghara dị n'oké osimiri nke enweghị ike ịgafe na nke a na-apụghị ịchọpụta. Echiche dị n'azụ imikpu nke Atlantis bụ na ụmụ mmadụ emebiela nke ukwuu, na site n'aka ha, jiri aka ha kee ọnwụ nke ha.
mmechi
N’ikpeazụ, Atlantis na-echetara anyị akụkọ Sọdọm na Noa nke Akwụkwọ Nsọ. Ọ na-ejikọta na mgbanwe kọntinent n'ime afọ niile nke akụkọ ntolite ụwa, mana Atlantis ọ ga-adị adị n'ezie? Ihe akaebe ahụ, ma ọ bụ ihe gbasara ọnọdụ ma ọ bụ akwụkwọ nkà ihe ọmụma, eziokwu ahụ ka dị na Plato bụ nanị dere eziokwu akụkọ ihe mere eme. N'ikwu nke a, olee ozi Plato na-agbalị iziga ọdịnihu nke ihe a kpọrọ mmadụ?
Iji mechie akụkọ a, icheta nhota sitere na Critias, site na akwụkwọ Plato, “E nweela, ma ga-adịkwa ọzọ, ọtụtụ mbibi nke ihe a kpọrọ mmadụ na-ebilite n’ọtụtụ ihe kpatara ya; ndị kasị ukwuu bụ ndị ụlọ ọrụ nke ọkụ na mmiri wetara, na ndị ọzọ dị nta bụ ndị ọzọ a na-apụghị ịgụta ọnụ.”
