Cov kws tshawb fawb ntseeg tias lub qhov dub dub loj nyob ntawm qhov nruab nrab ntawm txhua lub hnub qub hauv ntiaj teb, nrog qhov hnyav uas yog lab lossis ntau lab lab lub sijhawm uas lub Hnub thiab nws lub zog loj ntawm lub ntiajteb txawj nqus yog lub luag haujlwm tuav txhua lub hnub qub ua ke. Txawm li cas los xij, lub plawv ntawm Abell 2261 galaxy pawg, nyob txog 2.7 billion lub xyoo-xyoo los ntawm Lub Ntiaj Teb, zoo li ua txhaum txoj kev xav. Nyob ntawd, cov cai ntawm astrophysics qhia tias yuav tsum muaj tus dab loj loj ntawm 3,000 thiab 100,000 lab lub hnub ci, piv rau qhov hnyav ntawm qee qhov loj tshaj plaws paub. Txawm li cas los xij, ntau npaum li cov kws tshawb fawb tshawb nrhiav tsis tu ncua, tsis muaj txoj hauv kev los nrhiav nws. Qhov kev soj ntsuam zaum kawg nrog NASA's Chandra X-ray Observatory thiab Hubble Space Telescope tsuas yog nkag mus rau qhov tsis paub.
Siv Chandra cov ntaub ntawv tau txais hauv 1999 thiab 2004, cov kws tshawb fawb astronomy tau tshawb nrhiav qhov chaw ntawm Abell rau 2,261 cov cim ntawm lub qhov dub loj loj. Lawv tau yos hav zoov rau cov khoom uas tau dhau los ua cua sov thaum nws poob rau hauv lub qhov dub thiab tsim hluav taws xob X, tab sis lawv tsis tau tshawb pom qhov zoo li no.
Kev tshem tawm tom qab kev sib koom ua ke
Tam sim no, nrog kev soj ntsuam tshiab thiab ntev dua ntawm Chandra tau txais hauv xyoo 2018, pab pawg coj los ntawm Kayhan Gultekin ntawm University of Michigan tau tshawb nrhiav tob dua rau lub qhov dub ntawm qhov chaw ntawm lub galaxy. Lawv kuj tau txiav txim siab lwm txoj kev piav qhia, uas lub qhov dub tau raug tshem tawm tom qab kev sib koom ua ke ntawm ob lub galaxies, txhua tus nrog nws tus kheej lub qhov, los tsim cov galaxy pom.
Thaum cov qhov dub sib tshuam ua ke, lawv tsim cov nthwv dej hauv qhov chaw-sijhawm hu ua gravitational waves. Yog tias muaj ntau lub ntiajteb txawj nqus nthwv dej tsim los ntawm cov xwm txheej no tau muaj zog nyob rau hauv ib qho kev coj ua dua li lwm qhov, txoj kev xav kwv yees tias qhov tshiab, txawm tias lub qhov dub loj heev yuav raug xa los ntawm qhov chaw nruab nrab ntawm lub galaxy hauv qhov kev coj rov qab. Qhov no hu ua lub qhov dub rov qab.
Cov kws tshawb fawb astronomers tau pom tsis muaj pov thawj tseeb ntawm lub qhov dub thim rov qab, thiab nws tseem tsis tau paub tias supermassives tau nyob ze txaus ib leeg los ua qhov sib nqus nqus thiab sib koom ua ke. Txog tam sim no, lawv tsuas yog txheeb xyuas qhov tawg ntawm ntau yam khoom me. Nrhiav qhov rov qab loj dua ib qho yuav txhawb kom cov kws tshawb fawb tshawb nrhiav qhov nqus tsis tau los ntawm kev sib koom ua ke qhov dub loj.
Cov teeb liab tsis ncaj
Cov kws tshawb fawb ntseeg tias qhov no tuaj yeem tshwm sim hauv nruab nrab ntawm Abell 2261 los ntawm ob lub cim qhia tsis ncaj. Ua ntej, cov ntaub ntawv los ntawm kev soj ntsuam qhov muag pom los ntawm Hubble thiab Subaru lub tsom iav tsom qhia pom lub hauv paus galactic, thaj chaw nruab nrab uas cov hnub qub hauv galaxy muaj tus nqi siab tshaj, ntau dua qhov xav tau, rau galaxy ntawm nws qhov loj. Qhov kos npe thib ob yog qhov hnyav tshaj plaws ntawm cov hnub qub hauv galaxy yog ntau dua 2,000 lub teeb-xyoo los ntawm qhov chaw, nyob deb li qhov xav tsis thoob.
Thaum sib koom ua ke, lub qhov dub loj nyob hauv txhua lub galaxy poob mus rau nruab nrab ntawm lub galaxy tshiab uas tau sib koom ua ke. Yog tias lawv tau tuav ua ke los ntawm lub ntiajteb txawj nqus thiab lawv lub orbit pib nqaim, cov qhov dub xav tias yuav cuam tshuam nrog cov hnub qub nyob ib puag ncig thiab ntiab lawv tawm ntawm qhov chaw nruab nrab ntawm galaxy. Qhov no yuav piav qhia qhov tseem ceeb ntawm Abell 2261.
Qhov nruab nrab ntawm cov hnub qub tseem tuaj yeem tshwm sim los ntawm kev ua phem xws li kev sib koom ua ke ntawm ob lub qhov dub supermassive thiab qhov rov qab los tom ntej ntawm ib qho, qhov dub loj dua.
Tsis muaj kab hauv cov hnub qub
Txawm hais tias muaj cov cim qhia tias lub qhov dub sib koom ua ke tau tshwm sim, tsis yog Chandra lossis Hubble cov ntaub ntawv qhia pom pov thawj ntawm lub qhov dub nws tus kheej. Cov kws tshawb fawb yav dhau los tau siv Hubble los tshawb nrhiav ib pab pawg ntawm cov hnub qub uas tuaj yeem raug tshem tawm los ntawm lub qhov dub rov qab. Lawv tau kawm peb pawg nyob ze nruab nrab ntawm lub galaxy thiab tshuaj xyuas seb lub zog ntawm cov hnub qub hauv cov pawg no puas txaus txaus los qhia tias lawv muaj 10 lab lub hnub ci huab cua loj dub. Tsis muaj pov thawj pom tau pom rau lub qhov dub hauv ob ntawm pab pawg thiab cov hnub qub nyob rau lwm qhov tau tsaus muag dhau los ua cov lus xaus muaj txiaj ntsig.
Lawv kuj tau kawm yav dhau los kev soj ntsuam ntawm Abell 2261 nrog NSF's Karl G. Jansky Loj heev Array. Kev tshaj tawm xov tooj cua tau pom nyob ze ntawm nruab nrab ntawm lub galaxy tau qhia tias kev ua haujlwm ntawm lub qhov dub loj loj tau tshwm sim muaj 50 lab xyoo dhau los, tab sis qhov ntawd tsis tau qhia tias tam sim no nruab nrab ntawm lub galaxy muaj lub qhov dub.
Tom qab ntawd lawv tau mus rau Chandra txhawm rau tshawb nrhiav cov khoom uas tau ua kom sov dhau thiab tsim X-duab hluav taws xob thaum nws poob rau hauv lub qhov dub. Thaum cov ntaub ntawv tau tshaj tawm tias cov pa kub hnyav tshaj plaws tsis nyob hauv nruab nrab ntawm lub hnub qub, nws tsis pom nyob hauv nruab nrab ntawm pawg lossis hauv ib lub hnub qub. Cov kws sau ntawv xaus lus tias txawm tias tsis muaj lub qhov dub nyob ntawm ib qho ntawm cov chaw no, lossis tias nws yog cov khoom siv qeeb dhau los tsim lub teeb liab xoo hluav taws xob.
Qhov tsis paub ntawm qhov chaw ntawm lub qhov dub loj loj no txuas ntxiv mus. Txawm hais tias kev tshawb nrhiav tsis ua tiav, cov kws saib hnub qub vam tias James Webb Space Telescope tuaj yeem nthuav qhia nws qhov muaj. Yog tias Webb nrhiav tsis tau nws, qhov kev piav qhia zoo tshaj yog tias lub qhov dub tau txav deb deb deb ntawm qhov chaw nruab nrab ntawm galaxy.
