دو لوح گلی باستانی که در عراق کشف شده و از بالا به پایین با خط میخی پوشانده شده اند حاوی جزئیات زبان کنعانی «گمشده» است که شباهت های قابل توجهی با عبری باستان دارد.
این الواح که تصور می‌شود قدمتی نزدیک به 4,000 سال دارند، عباراتی را به زبان تقریباً ناشناخته مردم آموری که اصالتاً اهل کنعان هستند - منطقه‌ای که تقریباً اکنون سوریه، اسرائیل و اردن است - ثبت می‌کنند اما بعداً پادشاهی را در بین‌النهرین تأسیس کردند. این عبارات در کنار ترجمه‌هایی به زبان اکدی قرار می‌گیرند که توسط محققان مدرن قابل خواندن است.
در واقع، این الواح شبیه به سنگ معروف روزتا است که دارای کتیبه ای به یک زبان شناخته شده (یونانی باستان) به موازات دو خط ناشناخته مصری باستان (هیروگلیف و دموتیک) است. در این مورد، عبارات شناخته شده اکدی کمک می کند. محققان آموریت نوشتاری را خواندند.
"دانش ما از زبان آموری به حدی رقت انگیز بود که برخی از کارشناسان تردید داشتند که آیا اصلاً چنین زبانی وجود دارد یا خیر." محققان Manfred Krebernik (در برگه جدید باز می شود) و Andrew R. George (در برگه جدید باز می شود) در ایمیلی به Live Science گفتند. ولی "لوح ها با نشان دادن زبانی منسجم و قابل پیش بینی و کاملاً متمایز از زبان اکدی، این سوال را حل می کنند."
کربرنیک، استاد و رئیس مطالعات خاور نزدیک باستان در دانشگاه ینا در آلمان، و جورج، استاد بازنشسته ادبیات بابلی در دانشکده مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن، تحقیقات خود را در توصیف این الواح در آخرین شماره منتشر کردند. از مجله فرانسوی Revue d'assyriologie et d'archéologie orientale (در برگه جدید باز می شود) (ژورنال آشورشناسی و باستان شناسی شرقی).
زبان گم شده
دو لوح آموری-اکدی حدود 30 سال پیش، احتمالاً در طول جنگ ایران و عراق، از 1980 تا 1988، در عراق کشف شدند. در نهایت آنها در مجموعه ای در ایالات متحده گنجانده شدند. اما هیچ چیز دیگری در مورد آنها معلوم نیست و معلوم نیست که آنها به طور قانونی از عراق گرفته شده اند یا خیر.
کربرنیک و جورج در سال 2016 پس از اشاره سایر محققان به مطالعه این الواح پرداختند.
با تجزیه و تحلیل دستور زبان و واژگان زبان رمز و راز، آنها به این نتیجه رسیدند که این زبان به خانواده زبان های سامی غربی تعلق دارد که شامل زبان های عبری (اکنون در اسرائیل صحبت می شود) و آرامی است که زمانی در سراسر منطقه رایج بود اما اکنون فقط در زبان های مختلف صحبت می شود. چند اجتماع پراکنده در خاورمیانه.
کربرنیک و جورج پس از دیدن شباهت‌های بین زبان اسرارآمیز و آنچه از آموریتی کمتر شناخته شده است، به این نتیجه رسیدند که آنها یکسان هستند و این الواح عبارات آموری را در گویش بایلونی قدیم اکدی توصیف می‌کنند.
شرح زبان آموری که در الواح آمده است به طرز شگفت آوری جامع است. "این دو لوح دانش ما را در مورد آموریت به میزان قابل توجهی افزایش می دهند، زیرا نه تنها حاوی کلمات جدید بلکه جملات کامل هستند و بنابراین واژگان و دستور زبان بسیار جدیدی را به نمایش می گذارند." محققان گفتند. نوشتن روی الواح ممکن است توسط یک کاتب بابلی یا شاگرد کاتبان به زبان اکدی انجام شده باشد. "تمرین بداهه ناشی از کنجکاوی فکری" نویسندگان اضافه کردند.
یورام کوهن (در برگه جدید باز می شود)، استاد آشورشناسی در دانشگاه تل آویو در اسرائیل که در این تحقیق شرکت نداشت، به Live Science گفت که به نظر می رسد این لوح ها نوعی ” کتاب راهنمای گردشگری ” برای آکدی زبانان باستانی که نیاز به یادگیری زبان آموری داشتند.
یک قسمت قابل توجه فهرستی از خدایان آموری است که آنها را با خدایان مربوط به بین النهرین مقایسه می کند و قسمت دیگر عبارات خوشامدگویی را شرح می دهد.
"عباراتی در مورد برپایی یک وعده غذایی مشترک، در مورد انجام قربانی، در مورد برکت دادن به یک پادشاه وجود دارد." کوهن گفت «حتی چیزی وجود دارد که ممکن است یک آهنگ عاشقانه باشد. ... واقعاً تمام حوزه زندگی را در بر می گیرد.»
شباهت های قوی
بسیاری از عبارات آموری که در الواح آورده شده است مشابه عبارات عبری است، مانند برای ما شراب بریز - "ia -a -a -nam si -qí-ni -a -ti" در آموری و "هسچنو یاین" به زبان عبری - کوهن گفت، اگرچه اولین نوشته عبری شناخته شده مربوط به حدود 1,000 سال بعد است.
زمانی که این زبان‌های [سامی غربی] مستند می‌شوند، طول می‌کشد. ... زبان شناسان اکنون می توانند بررسی کنند که این زبان ها در طول قرن ها چه تغییراتی را متحمل شده اند. او گفت.
آکدی در اصل زبان شهر آکاد اولیه بین النهرین (همچنین به نام آگاد) از هزاره سوم قبل از میلاد بود، اما در قرن ها و فرهنگ های بعدی، از جمله تمدن بابلی از حدود قرن 19 تا ششم قبل از میلاد، در سراسر منطقه گسترش یافت. .
بسیاری از لوح‌های گلی که به خط میخی باستانی پوشیده شده‌اند - یکی از قدیمی‌ترین شکل‌های نوشتاری که در آن نقش‌های گوه‌ای شکل در خاک رس مرطوب با قلم ساخته می‌شد - به زبان اکدی نوشته شده‌اند و درک کامل این زبان یک نکته کلیدی است. بخشی از آموزش در بین النهرین برای بیش از هزار سال است.
