امروزه اکثر خانواده ها در جهان یخچال دارند اما نیاز به نگهداری مواد غذایی در دمای پایین امر جدیدی نیست. مردم از 1,000 سال قبل از میلاد یخ و برف برداشت کردند و شواهد مکتوب وجود دارد که چینی ها، یهودیان، یونانی ها و رومی های باستان این کار را انجام می دادند. اما مردمی که در بیابان ها زندگی می کردند چه کردند؟ برخی از آنها، مانند پارسیان، مکانیزم پیشرفته ای برای این هدف خاص ساختند.
تا 400 سال قبل از میلاد، مهندسان ایرانی بر تکنیک ذخیره یخ در اواسط تابستان در صحرا مسلط بودند. یخ را در زمستان ها از کوه های مجاور به مقدار فله می آوردند و در فریزرهای خودشان به نام یخچال یا یخچال نگهداری می کردند.
این یخچال های قدیمی عمدتاً برای نگهداری یخ برای استفاده در تابستان و همچنین برای نگهداری مواد غذایی در آب و هوای گرم و خشک کویری ایران مورد استفاده قرار می گرفتند. یخ همچنین برای خنک کردن غذاهای سلطنتی در روزهای گرم تابستان و برای تهیه فالوده، دسر منجمد سنتی ایرانی استفاده می‌شد.
در بالای زمین، این سازه از یک گنبد آجری گلی بزرگ تشکیل شده است که ارتفاع آن اغلب به 60 فوت می رسد. در زیر فضاهای زیرزمینی بزرگ تا 5000 متر مکعب با فضای ذخیره سازی عمیق وجود دارد. این فضا اغلب به قنات (سیستمی که توسط کانال‌های آب از کوه‌ها هدایت می‌شود) یا بادگیر اغلب شامل سیستم بادگیرهایی بود که می‌توانستند به راحتی دمای داخل فضا را در روزهای تابستان به سطوح سرد کاهش دهند، دسترسی داشت.
یخچال ها دارای دیوارهای ضخیم آجری به ضخامت دو متر در پایه هستند که از ملات مخصوصی به نام ساروج ساخته شده است که از ماسه، خاک رس، سفیده تخم مرغ، آهک، موی بز و خاکستر به نسبت های مشخص تشکیل شده است. که به عنوان یک عایق عمل می کند. تصور می شد که این مخلوط کاملاً غیر قابل نفوذ آب است.
عایق عظیم و آب های خنک کننده ممتد که در کنار آن مارپیچ می شوند، یخ ذخیره شده در آنجا در زمستان را در طول تابستان منجمد نگه می دارند. این خانه‌های یخی که از دوران باستان در شهرهای کویری استفاده می‌شدند دارای یک سنگر در پایین بودند تا آب را از یخ‌ها ذوب کرده و در شب‌های سرد کویر دوباره یخ بزند. یخ شکسته شده و به غارهایی در اعماق زمین منتقل می شود. با ورود آب بیشتر به داخل سنگر، این روند تکرار می شود.
اصفهان یخچال های زیادی داشت و برخی از آنها برای استفاده شخصی بود. مغازه‌هایی که شربت‌ها و میوه‌ها را با یخ نگهداری می‌کردند و تکه‌های عظیم یخ را الاغ‌ها حمل می‌کردند و در همه جا فروختند. یخ را می‌توان در بازار یا مستقیماً از ساختمان یخچال خرید. یخچال ها پیشگامان سیستم های ذخیره سازی انرژی حرارتی امروزی بودند.
برخی از این بناها به قدری خوب ساخته شده اند که برخی از آنها حتی امروز نیز پابرجا هستند. یکی از یخچال هایی که امروزه پابرجاست در کرمان مرکز استان کرمان ایران است. ارتفاع آن حدود هجده متر است. اما یکی از کمیاب یخچال های بازمانده است.
به مرور زمان با یخچال‌های برقی، فریزر و تهویه مطبوع مدرن جایگزین شدند، زیرا دلایل مختلفی مانند دسترسی، عملی بودن و بسیاری از مشکلات سلامتی وجود داشت. همچنین طوفان های بیابانی بسیاری از بناهای یخچال را به ویژه بناهایی که در نواحی بیابانی در فضای باز بودند، فرسایش داد.
