در سال 1942 ، انریکو فرمی فیزیکدان و تیمی از کارگران آنچه را که فکر می کردند اولین راکتور هسته ای در زمین راکت شیکاگو بود ساختند. متأسفانه طبیعت آنها را به ضرب و شتم - تا چند قرن گذشته - رسانده بود.
حقیقت را بخواهید، راکتور انرژی هسته ای خودپایه در واقع در آفریقا اختراع شد - حدود 2 میلیارد سال پیش! این یک نیروگاه اتمی 100 کیلوواتی بود که هر سه ساعت یکبار پالس های نیرو را برای مدت بیش از 150,000 سال تولید می کرد.
کشف نیروگاه هسته ای اوکلو در دوران ماقبل تاریخ
در 2 ژوئن 1972، یک کارخانه بازفرآوری سوخت هسته ای فرانسه کشف کرد که 200 کیلوگرم اورانیوم از یک معدن اورانیوم در منطقه اوکلو جمهوری گابن تصفیه شده است. کمیسیون انرژی اتمی فرانسه از ترس اینکه کسی (یا یک سازمان مخفی) بمب اتمی بسازد، بلافاصله تحقیقاتی را آغاز کرد.
سرانجام محققان و دانشمندان از سراسر جهان پس از بررسی دقیق به این نتیجه رسیدند که شش رآکتور هسته ای بزرگ با قدمت 2 میلیارد سال در نزدیکی معدن اورانیوم گابن قرار دارند و حداقل 150,000 هزار سال است که فعال بوده اند!
فرایند پیشرفته شکافت خود پایدار
راکتورهای هسته ای باستانی از آب های سطحی و زیرزمینی برای تعدیل و انعکاس نوترون های شکافت متوالی استفاده می کنند، عملکرد آن بسیار پیشرفته تر از راکتورهای هسته ای مدرن است. علاوه بر این، دانشمندان شواهد زمینشناسی پیدا کردند که نشان میدهد اورانیوم در رگههای عدسیشکل سنگ معدن اورانیوم تحت واکنشهای زنجیرهای شکافت خودپایه قرار گرفته و گرمای شدید تولید میکند.
در این فرآیند، نوترونهای زیراتمی آزاد شده توسط واپاشی رادیواکتیو اتمهای اورانیوم باعث واپاشی سایر اتمهای اورانیوم میشوند که منجر به آبشاری از شکافت هستهای و آزاد شدن قابل توجه انرژی به عنوان گرما میشود. این همان چیزی است که راکتورهای هسته ای مدرن برای تولید برق استفاده می کنند.
با این حال، معما این است که چرا راکتورهای Oklo مستقیماً در یک واکنش زنجیرهای فراری فرو نمیروند که منجر به ذوب رگها یا حتی انفجار میشود. در نیروگاههای هستهای واکنش با استفاده از تعدیلکنندهها تحت کنترل است. اینها موادی هستند که یا با جذب برخی از نوترون های شکافت واکنش زنجیره ای را کند می کنند یا با تنظیم انرژی های نوترون آن را تشدید می کنند.
راکتور به آب طبیعی خالص نیاز دارد
دکتر گلن تی سیبورگ، رئیس سابق کمیسیون انرژی اتمی ایالات متحده و برنده جایزه نوبل، خاطرنشان می کند: «برای اینکه اورانیوم به «سوختن» ادامه دهد، همه شرایط باید کاملاً عاری از تعصب باشد. آب درگیر در واکنش هسته ای باید بسیار خالص باشد، چند قسمت در میلیون آلاینده، یک واکنش "سمی" ایجاد می کند که باعث توقف کار راکتور می شود. در هیچ کجای دنیا چنین آب طبیعی خالص وجود ندارد.»
نمونه سنگ های رادیواکتیو
در آوریل 2018 ، دو نمونه سنگ به دست آمده در حین حفاری در اوکلو به موزه تاریخ طبیعی وین اهدا شد. این کمک مالی (و مراسم) با بودجه شرکت سوخت هسته ای Orano و کمیسیون انرژی های جایگزین و انرژی اتمی فرانسه (CEA) امکان پذیر شد. نمایندگی دائم فرانسه در سازمان ملل در وین از این تلاش حمایت کرد.
بر اساس گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) ، که به نظارت بر سطوح رادیواکتیویته و رسیدگی به این نمونه ها کمک کرد ، این دو نمونه "در صورتی که 40 سانتیمتر از آنها فاصله داشته باشید ، حدود 5 میکروسیورت در ساعت تابش می کنند. از تابش کیهانی که یک مسافر در پرواز هشت ساعته از وین به نیویورک دریافت می کند. "
فرضیه های باورنکردنی
راکتور هسته ای اوکلو در گابن به مدت 1500,00 هزار سال بدون وقفه کار می کند. نحوه تولید آب با چنین خلوص بالا به معمای حل نشده دیگری تبدیل شده است. منطقی بودن طراحی ساختاری راکتورهای هسته ای ماقبل تاریخ برای کارشناسان کاملاً گیج کننده است.
تعداد کمی از دانشمندان و همچنین برخی نظریه پردازان بر این باورند که راکتور فوق العاده پیشرفته است، که نشان می دهد 2 میلیارد سال پیش موجودات بسیار باهوشی روی زمین وجود داشته اند. در حالی که فرضیه دیگر این است که توسط تمدن بشری ماقبل تاریخ ساخته شده است (مانند شرح داده شده در فرضیه سیلورین توسط دانشمندان ناسا) با استفاده از تکنیک هایی که برای انسانهای بعدی از دست رفته بود.
از طرف دیگر، اکثر محققان جریان اصلی به این نتیجه رسیده اند که "اوکلو تنها رآکتور طبیعی شناسایی شده در جهان است که به طور تصادفی ایجاد شده است." همانطور که دانشمندان نورمن شورز و جان آ. میلر از آزمایشگاه ملی ساندیا در مقاله ای در سال 2017 توضیح می دهند، مفهوم یک راکتور طبیعی در ابتدا در سال 1956 با استفاده از تئوری راکتور یا ثابت های ضرب نامتناهی مستند شد.