Πολλές φορές η θρησκεία (οποιουδήποτε σημείου) έχει επιλέξει να εκμηδενίσει τη γνώση. Διότι, οικειοθελώς, θέτει τέλος στην πρόοδο της ανθρωπότητας από φόβο μήπως χάσει τη δύναμη της επιρροής. Κατά καιρούς, αυτή η καταστροφή της γνώσης μπόρεσε να την προκαλέσει ακούσια, χωρίς να ξέρει τι έκανε. Για παράβλεψη.
Αυτό είναι τουλάχιστον το ηθικό δίδαγμα που παίρνουμε γνωρίζοντας τι συνέβη στο Αρχιμήδειο Παλίμψηστο. Αυτό το ουσιαστικό μοναδικό έγγραφο είχε ανάμεσα στις σελίδες του τη μέθοδο των μηχανικών θεωρημάτων του Αρχιμήδη, ενός διάσημου μαθηματικού της εποχής, καθώς και φυσικού και μηχανικού, που έζησε αναπτύσσοντας την έρευνά του στις Συρακούσες τον δεύτερο αιώνα π.Χ.
Το έγγραφο βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη τον 10ο αιώνα. Περιείχε, από όσο γνωρίζουμε, μια ομιλία ενός διάσημου Αθηναίου πολιτικού και ρήτορα του 4ου αιώνα π.Χ., ονόματι Υπερίδη. σχόλιο σε έργο του Αριστοτέλη, του 3ου αι. και, πάνω απ' όλα, προσεγγίσεις και υπολογισμοί που προέβλεπαν τα σύγχρονα μαθηματικά μας για είκοσι αιώνες, συμπεριλαμβανομένων των συνδυαστικών μαθηματικών.
Αυτό που η ανθρωπότητα δεν θα ανακάλυπτε με την ανάπτυξη των μαθηματικών μέχρι την άφιξη του Θεμελιώδους Θεωρήματος του Λογισμού από τους Isaac Newton και Gottfried Leibniz στις αρχές του δέκατου έβδομου αιώνα, αυτός ο αρχαίος στοχαστής είχε ήδη διατυπώσει.
Συγκεκριμένα, βρήκε έναν τρόπο να υπολογίσει το κέντρο βάρους ενός παραλληλογράμμου, ενός τριγώνου και ενός τραπεζοειδούς. και να υπολογίσουμε το κέντρο βάρους ενός τμήματος παραβολής. Αυτοί οι τύποι υπολογισμών, αν και πολύ πρωτόγονοι, είναι εκείνοι που, προωθώντας τη θεωρητική ανάπτυξη, μας επιτρέπουν αργότερα να συμπεράνουμε προβλήματα όπως αυτά του «Πόση ώρα χρειάστηκε ένα αυτοκίνητο για να ταξιδέψει από το σημείο Α στο σημείο Β». Να υπολογίζει με ακρίβεια τα έξοδα μιας εταιρείας. Να έχουμε οδική ασφάλεια. Να χτίσουμε γερά μακρογέφυρες ή ουρανοξύστες.
Και τι έγινε τότε; Ότι κανείς δεν φαινόταν να καταλαβαίνει τότε τη σημασία των αποκαλύψεων του. Η περγαμηνή, όπως λέμε, έζησε ένα μακρύ ταξίδι για 12 αιώνες, ώσπου τρεις αιώνες αργότερα την πήραν μοναχοί από μια χριστιανική μονή. Ξεφλούδισαν το έγγραφο, γρατσούνισαν ατελώς όσα έγραφαν οι σελίδες του και συνδύασαν τις σελίδες, χωρισμένες στη μέση, με εκείνες έξι άλλων βιβλίων που υπήρχαν εκεί.
Ανακύκλωσαν και ξαναπάτησαν τις σελίδες και έγραψαν πάνω τους ένα βιβλίο με ψαλμούς και χριστιανικές προσευχές. Ήταν μια συνηθισμένη πρακτική εκείνη την εποχή αφού το χαρτί ήταν πολυτέλεια. Απλώς αποφάσισαν να υποβαθμίσουν αυτά που είχε γράψει ο Αρχιμήδης και να δώσουν προτεραιότητα σε κάποια τραγούδια του.
Ταξιδεύουμε στο 1906 όταν βρέθηκε ξανά στην Κωνσταντινούπολη. Η έρευνα για το έγγραφο σταμάτησε για χρόνια από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά το 1998 μια ομάδα περισσότερων από 80 επιστημόνων και ειδικών στον κλασικό πολιτισμό, κυρίως από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, προσπάθησε να πραγματοποιήσει αρχαιολογική εργασία σε αυτό και σε άλλα έγγραφα. Το εύρημα με ακτίνες Χ που έκαναν ήταν, λογικά, εντελώς απροσδόκητο και σοκαριστικό.
