Ο ερευνητής Jared Diamond στο βιβλίο του Σύμπτυξη (2005), υπέθεσε ότι η απομάκρυνση της βλάστησης και του υπερπληθυσμού των αρουραίων οδήγησε σε τεράστια διάβρωση, μεγάλη έλλειψη πόρων και τροφίμων και, τελικά, την κατάρρευση της Εταιρείας Rapanui του νησιού του Πάσχα - μια υπόθεση που πιστεύουν οι περισσότεροι από τους κύριους ερευνητές.
Αλλά μια νέα μελέτη για την Προϊστορία του Νησιού του Πάσχα (Rapa Nui) που πραγματοποιήθηκε από μια διεθνή ομάδα επιστημόνων και αρχαιολόγων από το Μουσείο Moesgaard στο Ώρχους της Δανίας. το Πανεπιστήμιο του Kiel, στη Γερμανία, και το Πανεπιστήμιο Pompeu Fabra της Βαρκελώνης, στην Ισπανία, ανακάλυψαν κάτι εκτός δρόμου. Σε διάφορες περιοχές του νησιού, βρήκαν μια σειρά από αρχαίους τάφους που διατηρούν ίχνη ερυθράς χρωστικής μέσα.
Τα νέα δεδομένα που παρουσιάζονται από αυτήν τη μελέτη, δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Το Ολοκαίνιο, υποδηλώνει ότι η ιστορία της κατάρρευσης του Rapanui θα μπορούσε να είχε συμβεί διαφορετικά. Οι ερευνητές λένε ότι η παραγωγή κοκκινωπού χρωστικής συνέχισε να αποτελεί σημαντική πτυχή της πολιτιστικής ζωής των κατοίκων του Pascua παρά τις δραστικές αλλαγές στο οικοσύστημα και το περιβάλλον.
Μια καταπληκτική παραγωγή χρωστικών ουσιών
Το νησί του Πάσχα είναι διάσημο σε όλο τον κόσμο, ειδικά για τα γιγαντιαία ανθρωποειδή αγάλματα, τα moai, παραστάσεις των προγόνων των λαών Rapanui. Εκτός από τα αγάλματα, οι κάτοικοι του Νησιού του Πάσχα παρήγαγαν επίσης μια κοκκινωπή χρωστική ουσία, με βάση την κόκκινη ώχρα, την οποία εφάρμοζαν σε ζωγραφιές σπηλιάς, πετρογλυφικά, moai ... καθώς και σε ταφικά περιβάλλοντα.
Ενώ η παρουσία αυτής της χρωστικής ήταν ήδη γνωστή στους ερευνητές, η πηγή και η πιθανή διαδικασία παραγωγής ήταν ασαφείς. Τα τελευταία χρόνια, οι αρχαιολόγοι έσκαψαν και διεξήγαγαν επιστημονικές μελέτες σε τέσσερις θέσεις, υποδεικνύοντας ότι υπήρχε μεγάλη παραγωγή χρωστικών στο νησί.
Οι λάκκοι που βρίσκονται το Πάσχα είναι πλούσιοι σε πολύ λεπτά σωματίδια οξειδίων του σιδήρου, αιματίτη και ματζεμίτη, μέταλλα που έχουν έντονο κοκκινωπό χρώμα. Γεωχημικές αναλύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί σε μικρογονάνθρακες και φυτολίθους (υπολείμματα φυτικής μάζας) δείχνουν ότι τα ορυκτά θερμάνθηκαν, πιθανώς για να αποκτήσουν ακόμη πιο φωτεινό χρώμα. Μερικά από τα λάκκα ήταν συνδεδεμένα, πράγμα που θα σήμαινε ότι χρησιμοποιήθηκαν τόσο για την παραγωγή όσο και για την αποθήκευση αυτών των χρωστικών.
Οι φυτόλιθοι που βρέθηκαν στα λάκκα του νησιού του Πάσχα προέρχονται κυρίως από Panicoideae, φυτά της υποοικογένειας των χλόης. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτοί οι φυτόλιθοι χρησιμοποιήθηκαν ως μέρος του καυσίμου που χρησιμοποιείται για τη θέρμανση των χρωστικών.
Οι τάφοι που ερευνήθηκαν στο νησί χρονολογούνται μεταξύ 1200 και 1650. Στο Vaipú Este, τον τόπο όπου βρέθηκαν οι περισσότεροι τάφοι, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι πολλοί από αυτούς βρίσκονταν εκεί που είχαν βρεθεί στο παρελθόν ρίζες φοινικών, καθώς και στο Poike, όπου ένας άλλος βρέθηκε τάφος. Αυτό υποδηλώνει ότι η παραγωγή χρωστικών ουσιών πραγματοποιήθηκε μετά τον καθαρισμό και την καύση της παλιάς βλάστησης από φοίνικες.
Αυτό δείχνει ότι παρόλο που η βλάστηση των φοινίκων είχε εξαφανιστεί, ο προϊστορικός πληθυσμός του Νησιού του Πάσχα συνέχισε την παραγωγή χρωστικών ουσιών και σε σημαντική κλίμακα. Το γεγονός αυτό έρχεται σε αντίθεση με την προηγούμενη υπόθεση ότι η εκκαθάριση της βλάστησης είχε ως αποτέλεσμα κοινωνική κατάρρευση. Η ανακάλυψη μας παρέχει νέες γνώσεις σχετικά με την ευελιξία των ανθρώπων να αντιμετωπίσουν τις μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες.
Συμπέρασμα
Στο τέλος, παραμένουν οι ερωτήσεις, πώς εξαφανίστηκαν οι άνθρωποι Rapanui από αυτό το νησί; Γιατί εξαφανίστηκαν απότομα; Επίσης, υπάρχουν πολλές ερωτήσεις σχετικά με την πραγματική τους προέλευση, είναι ακόμα άγνωστο στο νησί από το οποίο προέρχονται. Κοινωνικά και πολιτιστικά από όλες τις πτυχές, έχουν δείξει νοημοσύνη και υπεροχή στην ιστορία, αλλά η ξαφνική εξαφάνισή τους χωρίς ίχνος παραμένει ένα μεγάλο μυστήριο μέχρι σήμερα. Τώρα, τα μάτια μας μπορούν να δουν μόνο μερικά από τα κορυφαία γλυπτά και χειροτεχνίες που άφησε πίσω της αυτή η μεγάλη κοινωνία που μας γοητεύουν και μας εκπλήσσουν ακόμα και σήμερα.