Nadiskobrehan sa mga arkeologo ang mga salin sa usa ka templo nga gipetsahan mga 2,700 ka tuig, sa panahon nga ang gingharian nga gitawag Kush nagmando sa usa ka halapad nga lugar, lakip ang karon nga Sudan, Egypt ug mga bahin sa Middle East.
Ang mga nahibilin sa templo nakit-an sa usa ka kuta sa Edad Medya sa Old Dongola, usa ka lugar nga nahimutang taliwala sa ikatulo ug ikaupat nga katarata sa Suba sa Nile sa modernong-adlaw nga Sudan.
Ang pipila sa mga bloke nga bato sa templo giadornohan ug mga hulagway ug hieroglyphic nga mga inskripsiyon. Ang usa ka pagtuki sa iconography ug script nagsugyot nga sila kabahin sa usa ka istruktura nga gipetsahan sa unang katunga sa unang milenyo BC.
Ang pagkadiskobre usa ka katingala, tungod kay wala’y nakit-an nga nag-date sukad pa sa 2,700 ka tuig ang nahibal-an gikan sa Old Dongola, giingon sa mga arkeologo sa Polish Center of Mediterranean Archaeology sa Unibersidad sa Warsaw sa usa ka pahayag.
Sa sulod sa pipila nga mga labi sa templo, nakit-an sa mga arkeologo ang mga tipik sa mga inskripsiyon, lakip ang usa nga naghisgot nga ang templo gipahinungod kang Amun-Ra sa Kawa, si Dawid Wieczorek, usa ka Egyptologist nga nakigtambayayong sa grupo sa panukiduki, nagsulti sa Live Science sa usa ka email. Si Amun-Ra maoy usa ka diyos nga gisimba sa Kush ug Ehipto, ug ang Kawa maoy usa ka arkeolohiko nga dapit sa Sudan nga adunay templo. Dili klaro kung ang bag-ong nakit-an nga mga bloke gikan sa kini nga templo o usa nga wala na.
Si Julia Budka, usa ka propesor sa arkeolohiya sa Ludwig Maximilian University of Munich nga nakahimog daghang trabaho sa Sudan apan wala maapil sa kini nga proyekto sa panukiduki, nagsulti sa Live Science sa usa ka email nga "kini usa ka hinungdanon nga pagkadiskobre ug nagbutang daghang mga pangutana."
Pananglitan, nagtuo siya nga gikinahanglan ang dugang panukiduki aron matino ang eksaktong petsa sa templo. Ang usa pa nga pangutana kung ang templo naglungtad ba sa Old Dongola o kung ang mga labi nga gidala gikan sa Kawa o lain nga site, sama sa Gebel Barkal, usa ka site sa Sudan nga adunay daghang mga templo ug mga piramide, ingon ni Budka. Bisan kung ang pagkadiskobre "importante kaayo" ug "makapaikag kaayo," kini "sayo kaayo aron isulti ang usa ka butang nga tukma," ug kinahanglan ang dugang nga panukiduki, ingon niya.
Ang panukiduki sa Old Dongola nagpadayon. Ang team gipangulohan ni Artur Obłuski, usa ka arkeologo sa Polish Center of Mediterranean Archaeology.
